Đồng bào Khmer ở Tham Đôn nỗ lực làm giàu
Cánh đồng mẫu lớn trồng lúa cao sản của bà con Tham Đôn.
Tham Đôn có 14 ấp với 3.981 hộ dân, trong đó có hơn 70 % hộ là bà con dân tộc Khmer. Trước đây, do đặc điểm phong tục tập quán, đồng bào Khmer nơi đây sống quần cư theo phum sóc, nhà ở đơn giản, thường làm bằng lá dừa nước. Nước uống lấy từ ao hồ, sinh sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa nước, hoa màu và chăn nuôi… Vì vậy, đời sống người dân gặp rất nhiều khó khăn, toàn xã có 33,5 % hộ nghèo. Xuất phát điểm của Tham Đôn rất thấp, cơ sở vật chất, hạ tầng giao thông yếu kém, điện thắp sáng chưa hoàn chỉnh…
Ông Tăng Trung Bảo, Chủ tịch xã Tham Đôn cho biết: “Để thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững thì phải có hướng đi phù hợp. Trước hết, chúng tôi tổ chức tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho người dân để áp dụng trên các lĩnh vực sản xuất. Qua đó, giúp cho người dân thực hiện thành công nhiều mô hình sản xuất mới mang lại hiệu quả kinh tế cao. Nhờ vậy, những năm gần đây diện tích sử dụng lúa giống cấp xác nhận tăng lên 90 %, năng suất bình quân đạt 5,5 – 6 tấn/ha, lợi nhuận từ 18 – 20 triệu đồng/ha, tăng gấp đôi so với năm 2015. Mặt khác, ký kết với hai doanh nghiệp tiêu thụ nông sản cho bà con. Đồng thời triển khai xây dựng mô hình cánh đồng mẫu lớn tại ba ấp, thành lập một hợp tác xã dịch vụ và sản xuất lúa cao sản với 32 thành viên. Nhờ vây, trong hai năm (2018-2019), hơn 220 hộ dân ở các ấp trong xã được thoát nghèo, góp phần đưa Tham Đôn từ 9,36 % hộ nghèo (2018) giảm xuống còn 1,82 % hiện nay”.
Bà con Tham Đôn chăm sóc he bông.
Thực hiện chủ trương của tỉnh về vận động các đồng bào dân tộc đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng, Tham Đôn được các cấp, các ngành của tỉnh quan tâm đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế gồm các công trình: điện, nước sạch, hệ thống thủy lợi, giao thông, trường học, trạm y tế, chợ… Ngoài việc được đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật, Tham Đôn còn được ưu tiên thụ hưởng Chương trình 134, 135 của Chính phủ, các dự án xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, chuyển giao khoa hoc – kỹ thuật giúp đồng bào Khmer vượt qua đói nghèo, vươn lên làm giàu.
Đặc biệt, cấp ủy Đảng, chính quyền đã đề ra nhiều giải pháp cụ thể, thiết thực bảo đảm cho đồng bào Khmer chuyển đổi cơ cấu kinh tế, mở rộng các hình thức sản xuất, kinh doanh dịch vụ thương mại, thay đổi tập quán canh tác, giúp người dân yên tâm phát triển sản xuất. Từ năm 2018 đến nay, Tham Đôn tổ chức gần 200 buổi tập huấn cho hơn 3.000 lượt người dân học tập, trao đổi kinh nghiệm, nắm vững kiến thức khởi sự doanh nghiệp phát triển kinh tế hộ gia đình, cách ứng dụng khoa học – kỹ thuật vào chăn nuôi, trồng trọt theo hướng sản xuất hàng hóa. Hội Nông dân xã đứng ra bảo lãnh cho đồng bào Khmer vay vốn từ Ngân hàng Chính sách Xã hội hơn 7 tỷ đồng để đầu tư phát triển 3.710 ha trồng lúa cao sản và các loại rau màu như hẹ, bắp cải, dưa hấu; 1.165 ha nuôi tôm kết hợp trồng lúa.
Ngoài ra, Tham Đôn còn chú trọng phát triển mô hình sản xuất nông nghiệp tổng hợp để giải quyết nông nhàn, góp phần tăng thêm thu nhập cho người dân; hiện giá trị sản xuất trên cùng một đơn vị sản xuất của xã đạt 170 triệu đồng/ha, tăng gấp hai lần so với 5 năm trước. Bằng những giải pháp, cách làm năng động, sáng tạo và hiệu quả mà hằng năm số hộ giàu ở Tham Đôn tăng khá nhanh với 1.055 hộ, 1.519 hộ có mức sống trung bình khá, hộ nghèo giảm đáng kể.
Từ một xã nghèo, đến nay Tham Đôn có gần 700 hộ nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi được công nhận, cũng là xã có nhiều hộ thu nhập hơn 200 triệu đồng/năm của huyện Mỹ Xuyên. Phấn khởi nhất là Tham Đôn đã xin rút khỏi danh sách xã nghèo từ Chương trình 135. Hiện nay, 14/14 ấp có đường giao thông nông thôn đi lại thuận lợi quanh năm; 100% số hộ được sử dụng giếng nước khoan, điện thắp sáng. Nhờ có thu nhập khá cao, phần lớn hộ đồng bào Khmer xây dựng được nhà ở kiên cố, mua sắm đầy đủ tiện nghi sinh hoạt gia đình.
Cùng với sự phát triển về kinh tế, Tham Đôn luôn chú trọng thực hiện quyền tự do tín ngưỡng của đồng bào; phát triển sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa xã hội… Toàn xã hiện có 95% số hộ trên địa bàn đạt danh hiệu gia đình văn hóa; 14/14 ấp đạt danh hiệu ấp văn hóa. Là xã luôn dẫn đầu về công tác dân số kế hoạch hóa gia đình, là điểm sáng trong phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Chú Liêu Anh Tuấn ở ấp Sô La 1 xã Tham Đôn chăm sóc đàn bò sữa của gia đình.
Trở lại thăm Tham Đôn vào những ngày đầu mùa thu, chúng tôi thật sự ngỡ ngàng và vui mừng khi được biết, trong số hàng trăm hộ bà con Khmer vừa mới thoát nghèo thì không ít hộ đã trở thành mô hình giải quyết việc làm tốt cho lao động trong gia đình, tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống và chăm lo việc học hành cho con em. Như anh Thạch Lâm, ngụ ấp Bưng Chụm, trước đây gia đình anh rất nghèo, được vay 5 triệu đồng đầu tư trồng 3 công hẹ, rau thơm và nuôi heo. Nhờ chịu khó làm ăn và tiết kiệm, đến nay gia đình đã thoát nghèo, sửa chữa lại căn nhà, sắm được xe gắn máy, xe đạp cho con đi học.
Tương tự, gia đình anh Lâm Sa ở ấp Trà Mẹt, đầu năm 2019 được Ngân hàng Chính sách Xã hội cho vay 10 triệu đồng với lãi suất ưu đãi. Vợ chồng anh sử dụng nguồn vốn này đầu tư nuôi 10 con heo, kết hợp nấu rượu lấy hèm nuôi heo. Sau gần 6 tháng nuôi, anh bán bầy heo thu lãi 8 triệu đồng. Cùng với số vốn tích lũy, anh chị tiếp tục đầu tư nuôi heo thịt, heo nái rồi mở quán bán tạp hóa, trồng lúa cao sản, rau màu…Tính đến cuối năm 2019, gia đình anh Sa thu lãi gần 40 triệu đồng. Giờ đây, gia đình anh Sa đã thoát nghèo, trở thành một trong những hộ Khmer khá giả trong ấp.
Ông Lâm Văn Phát, ở ấp Giồng Có cho biết, nhờ ứng dụng tốt tiến bộ khoa học kỹ thuật đã làm tăng năng suất lúa lên ngó thấy. Điển hình như vụ hè thu vừa qua, nhiều hộ dân ở Tham Đôn sản xuất lúa thơm cao sản đạt từ 7 – 8 tấn/ha. Trúng mùa nên đời sống người dân không ngừng cải thiện. Đột phá trong sản xuất lúa ở Tham Đôn là liên kết với các doanh nghiệp xây dựng mô hình tôm – lúa trên cánh đồng mẫu lớn. Những cán bộ khuyến nông hỗ trợ nông dân kỹ thuật làm đất, chăm sóc, cung ứng vi sinh…đến khi thu hoạch thì mua lại toàn bộ sản phẩm với giá cao hơn thị trường 500 đồng/kg.
Bà con Tham Đôn trồng lúa ST 24 cho năng suất cao theo quy trình hữu cơ.
Theo Chủ tịch Hội Nông dân xã Nguyễn Văn Điển, bên cạnh việc phát triển mô hình lúa – tôm theo hướng hàng hóa, sản phẩm sạch gắn liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, Tham Đôn còn chủ động thành lập một số câu lạc bộ giúp nhau thu hoạch lúa, vật tư nông nghiệp, hỗ trợ chăn nuôi… nhằm tăng thêm thu nhập, nhất là những lúc nông nhàn. “Giúp người dân có thêm việc làm và có thu nhập từ nghiều nguồn khác nhau là phương pháp xóa nghèo hiệu quả nhất, bền vững nhất ở Tham Đôn hiện nay”, ông Điển chia sẻ thêm.
Với sự nỗ lực của chính quyền và người dân, cùng sự trợ lực tích cực của các ngành chức năng, doanh nghiệp… bằng những mô hình làm ăn hiệu quả, đồng bào Khmer Tham Đôn hôm nay đang có cuộc sống vật chất, tinh thần ngày một nâng cao. Cuộc sống mới tạo cho bà con niềm tin, niềm vui mới vươn lên làm giàu hơn nữa, xây dựng gia đình ngày càng ấm no, hạnh phúc.
Bài và ảnh: ĐỖ NAM