Chỉ 12% doanh nghiệp xây dựng tại Anh ứng dụng AI
Theo trang Interesting Engineering, các tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ đã công bố khoản đầu tư lên tới 300 tỷ USD cho hạ tầng AI. Một năm trước, vốn đầu tư mạo hiểm toàn cầu đổ vào các startup AI cũng đạt khoảng 97 tỷ USD.
Tuy nhiên, ngành xây dựng đang đứng trước nguy cơ tụt lại phía sau trong ứng dụng AI. Theo báo cáo ONS Business Insights, chỉ 12% doanh nghiệp xây dựng tại Anh ứng dụng AI, con số phần nào phản ánh và góp phần hình thành tâm lý hoài nghi trong ngành này.
So với nhân viên ở các ngành khác, số lượng người lao động trong xây dựng hào hứng với AI ít hơn 11%, trong khi 34% tỏ ra lo ngại trước công nghệ này.
Ngoài ra còn một số rào cản khác. Thứ nhất, phần lớn sự phát triển ban đầu của mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), nền tảng cho phần lớn các thuật toán học máy, đều tập trung vào văn bản.
Tuy nhiên, AI dựa trên văn bản không có nhiều giá trị đối với ngành như xây dựng bởi ngành này vốn hoạt động xoay quanh các công trình, không gian ba chiều và khối lượng dữ liệu phi cấu trúc khổng lồ.
Áp dụng AI vào xây dựng được cho là sẽ mang tính bước ngoặt trong năm 2025
Năm 2025 được kỳ vọng sẽ là bước ngoặt, khi ngành này vượt qua các rào cản đó và biến AI thành tài sản chiến lược. Hiện nay, AI đã bước vào giai đoạn đa phương thức, có khả năng tiếp nhận và phân tích thế giới ba chiều thông qua hình ảnh, video, bản vẽ kỹ thuật và quét kỹ thuật số. AI có thể giám sát qua hình ảnh ghi lại trực tiếp tại công trường để phát hiện các nguy cơ mất an toàn.
Một ứng dụng khác là AI phân tích bản quét 3D công trình đang xây dựng để đảm bảo cấu trúc không cản trở hệ thống hạ tầng bên trong như ống nước, dây cáp - từ đó giảm thiểu tình trạng phải làm lại do sai sót thực tế.
Mặc dù AI đa phương thức đòi hỏi lượng dữ liệu đầu vào lớn và phức tạp hơn, sự đa dạng của các mô hình nền tảng theo từng loại dữ liệu (ngôn ngữ, âm thanh, hình ảnh...) giúp giảm nhu cầu dữ liệu riêng lẻ và chi phí phát triển.
Về rào cản AI chưa thể tự vận hành, trí tuệ nhân tạo hành động độc lập (agentic AI) ra đời, chính là bước nhảy vọt, đưa công nghệ từ chỗ hỗ trợ kỹ năng con người sang giai đoạn đảm nhiệm toàn bộ công việc từ đầu đến cuối. Chìa khóa để phát triển AI hành động độc lập hiệu quả nằm ở khả năng lập kế hoạch, lặp lại và phản ánh lại - nghĩa là hệ thống học hỏi từ sai sót trước đó để cải thiện trong tương lai.
Điều này được hiện thực hóa nhờ các công nghệ mới như Học tăng cường phân cấp (Hierarchical Reinforcement Learning - HRL), trong đó mục tiêu lớn được chia nhỏ để nâng độ chính xác, cùng các kiến trúc tư duy tương tự như cách vận hành của não người.
Làm chủ nhiều công nghệ trong lĩnh vực thi công
Thời gian gần đây, việc ứng dụng, chuyển giao công nghệ trong xây dựng diễn ra sôi động. Các doanh nghiệp muốn duy trì được năng lực cạnh tranh, bứt phá vươn lên đều không bỏ qua việc ứng dụng công nghệ.
Các doanh nghiệp trong nước đã làm chủ nhiều công nghệ trong các lĩnh vực nền móng, trắc địa công trình; gia cố nền đất yếu, cọc, hồ đào; công trình ngầm, độ nghiêng nhà siêu cao tầng; công nghệ thi công kết cấu nhịp lớn; ứng suất trước kết cấu bê tông cốt thép; phòng chống cháy, động đất, gió bão cho nhà và công trình; công nghệ thi công bê tông mặt đường, bê tông khí, bê tông đầm lăn; bê tông và vữa đặc biệt, nghiên cứu bê tông cốt sợi thép siêu mảnh sử dụng cho các kết cấu thành vỏ mỏng…
Những công nghệ mới như BIM, công nghệ thực tế tăng cường AR đang góp phần giải quyết các thách thức, tạo những thay đổi mang tính cách mạng cho ngành Xây dựng.
Hoạt động khoa học công nghệ ngành xây dựng đã đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển khoa học công nghệ Việt Nam nói chung và của ngành nói riêng, góp phần thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước./.