Hàng ngàn người đã trở thành nạn nhân của lừa đảo tuyển dụng việc làm
Dữ liệu từ FTC cho thấy trong nửa đầu năm 2025, hơn 75.364 người đã trở thành nạn nhân của lừa đảo tuyển dụng việc làm, với mức thiệt hại trung bình 2.100 USD mỗi người, tổng cộng khoảng 157 triệu USD. Con số này chỉ là phần nổi của tảng băng, vì theo ước tính chỉ có 4,8% nạn nhân báo cáo với cơ quan chức năng.
Báo cáo của FTC năm 2025 cũng tiết lộ, tổng thiệt hại do gian lận tại Mỹ đã lên đến 12,5 tỉ USD trong năm 2024, tăng 25% so với năm trước. Trong đó, lừa đảo công việc và cơ hội kinh doanh chiếm 750,6 triệu USD, tăng gần 250 triệu USD so với năm 2023.
Một trong những phương thức đáng báo động nhất là việc sử dụng công nghệ deepfake trong phỏng vấn trực tuyến. Nghiên cứu của Resume Genius cho thấy 17% nhà tuyển dụng Mỹ đã gặp phải ứng viên sử dụng deepfake để làm giả video phỏng vấn.
Balaji Subramanyan, chuyên gia từ Pindrop Security, cảnh báo: "Việc tạo deepfake cho phỏng vấn video hiện cực kỳ dễ dàng. Chỉ cần một hình ảnh tĩnh hoặc video của người khác cộng với vài giây âm thanh của họ là đủ".
Ngoài ra còn có một hình thức lừa đảo khác là nhân bản giọng nói bằng AI với độ chính xác cao. Nghiên cứu mới cho thấy con người chỉ có thể phát hiện âm thanh do AI tạo ra với độ chính xác 53,7%, khiến các cuộc gọi lừa đảo trở nên cực kỳ nguy hiểm.
Điều đáng lo ngại nhất là chi phí thực hiện các cuộc tấn công này đã giảm xuống mức báo động, một số công cụ tạo deepfake có giá chưa đến 1 USD mỗi cuộc gọi và chỉ mất vài giây để thiết lập.
Thủ đoạn tinh vi của những kẻ lừa đảo
Dữ liệu FTC cho thấy trong nửa đầu năm 2025, hơn 235.000 tin nhắn lừa đảo đã được báo cáo tại Mỹ, gây thiệt hại 342 triệu USD. Gần 1/3 người Mỹ (31%) cho biết đã nhận được lời mời việc làm lừa đảo qua tin nhắn văn bản.
Terri Miller, chuyên gia giáo dục người tiêu dùng tại FTC, cảnh báo: "Chúng sẽ nói rằng họ là nhà tuyển dụng từ một công ty nổi tiếng. Nhưng luôn có yêu cầu bạn phải trả lời bằng thông tin cá nhân hoặc thông tin tài chính. Những gì kẻ lừa đảo thực sự muốn là đánh cắp tiền hoặc danh tính của bạn".
Một dạng lừa đảo mới được gọi là "gamified job scams" đã xuất hiện, với khoảng 20.000 người báo cáo trong đầu năm 2024, tăng mạnh từ 5.000 trường hợp trong toàn bộ năm 2023. Các kẻ lừa đảo hứa hẹn thu nhập cao từ những công việc đơn giản như “thúc đẩy sản phẩm" hoặc "tối ưu hóa các tác vụ" trên các nền tảng trực tuyến.
Sự gia tăng đột biến này diễn ra trong bối cảnh thị trường lao động Mỹ gặp khó khăn, với gần 700.000 việc làm bị cắt giảm chỉ trong nửa đầu năm 2025, tăng khoảng 80% so với cùng kỳ năm trước. Lần đầu tiên kể từ tháng 4-2021, số người thất nghiệp đã vượt qua số lượng cơ hội việc làm có sẵn.
Cần tỉnh táo, cảnh giác trước những thông tin trên mạng
Theo các chuyên gia công nghệ, để không trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến, điều quan trọng nhất là mỗi người dân phải không ngừng nâng cao ý thức cảnh giác và khả năng tự phòng vệ trước các hình thức lừa đảo. Theo đó, mỗi người khi sử dụng điện thoại, máy tính, mạng xã hội cần thực hiện tốt “3 không”: Không nhấn vào những đường link do người lạ gửi đến; không tải ứng dụng từ bên thứ ba, chỉ tải trên kho Google Play hay App Store; không nghe những lời cáo buộc, đe dọa hoặc tư vấn liên quan đến đầu tư, lợi ích tài chính, nhận thưởng... qua điện thoại hoặc mạng xã hội, vì đa phần đó là hành vi làm phiền và lừa đảo trực tuyến.
Một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả là luôn xác minh thông tin trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch nào. Khi nhận được cuộc gọi từ những người tự xưng là nhân viên ngân hàng, công ty điện lực hay cơ quan chức năng, thay vì hoảng sợ làm theo hướng dẫn, người dân nên chủ động liên hệ trực tiếp với đơn vị đó qua số điện thoại chính thức để kiểm tra tính xác thực./.