Mới đây tại Hà Nội, chương trình đào tạo chuyên sâu về khu công nghiệp sinh thái, tái chế tài nguyên, kiểm kê khí nhà kính, hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001 và chứng nhận xanh cho nhà xưởng được tổ chức với sự đồng hành của Dragon Capital. Mục tiêu chương trình là thúc đẩy phát triển công nghiệp môi trường, tiết kiệm năng lượng, nước, xử lý nước thải, tái chế bùn thải và rác thải, phù hợp định hướng của Quyết định 1894/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam giai đoạn 2025-2030.
Đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu hoàn thiện khung pháp lý, hình thành khu công nghiệp tái chế, đáp ứng 80% nhu cầu xử lý nước thải, 70% khí thải và 60% chất thải rắn, hướng đến tự chủ công nghệ, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh. Khu công nghiệp Thành Thành Công (Tây Ninh) với diện tích 1.020 ha, tỷ lệ lấp đầy 95%, là hình mẫu chuyển đổi sang khu công nghiệp sinh thái, tiết kiệm năng lượng, cộng sinh công nghiệp và phát triển năng lượng tái tạo.
Đến năm 2024, TTCIZ đã thu hút được 103 dự án đầu tư (89 dự án FDI; 14 dự án trong nước), tổng vốn đăng ký 1.974,23 triệu USD và 5.488 tỷ đồng. Chương trình thể hiện sự gắn kết giữa chính sách, tài chính và công nghệ xanh, mở rộng mạng lưới hợp tác giữa chuyên gia, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn, phát thải thấp và trung hòa carbon vào giữa thế kỷ XXI.
Chương trình đào tạo chuyên sâu về khu công nghiệp sinh thái, tái chế tài nguyên, kiểm kê khí nhà kính, áp dụng hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001 và chứng nhận xanh cho nhà xưởng do Dragon Capital đồng hành tổ chức, thúc đẩy phát triển công nghiệp môi trường, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm nước, xử lý nước thải, tái chế bùn thải và rác thải, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững quốc gia theo định hướng của Quyết định số 1894/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam giai đoạn 2025 - 2030 ngày 04/9/2025. Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ hướng tới nền kinh tế xanh, và khu công nghiệp sinh thái, tái chế tài nguyên được xem là hạt nhân cho quá trình chuyển đổi.
Theo Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam giai đoạn 2025-2030, mục tiêu đến năm 2030 là hình thành khung pháp lý hoàn thiện cho ngành công nghiệp môi trường, tạo nền tảng để hình thành các khu, cụm công nghiệp tái chế có khả năng dẫn dắt đổi mới công nghệ và giảm phát thải, nước thải, rác thải. Công nghệ xử lý nước thải trong nước cần đáp ứng 80% nhu cầu nội địa, công nghiệp xử lý khí thải đạt 70%, và công nghiệp xử lý chất thải rắn, nguy hại đạt 60%. Khu công nghiệp sinh thái, tuần hoàn, tái chế tài nguyên là khát vọng tự chủ công nghệ, phát triển bền vững và gia tăng năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp trong nước.
Tầm nhìn của chương trình không dừng lại ở phát triển công nghệ. Nó hướng tới xây dựng thị trường hàng hóa công nghiệp môi trường có khả năng cạnh tranh quốc tế, hình thành doanh nghiệp dịch vụ công nghiệp môi trường đạt chuẩn toàn cầu, nâng cao năng lực sản xuất thiết bị, linh kiện và dịch vụ phục vụ công tác bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, tiến tới nền kinh tế tuần hoàn. Các chính sách hỗ trợ về thuế, tín dụng xanh, chuyển giao công nghệ sẽ trở thành công cụ quan trọng thúc đẩy đầu tư, đổi mới sáng tạo và sản xuất sạch hơn.
Khu công nghiệp Thành Thành Công (TTC IZ) tại Tây Ninh có quy mô 1.020 ha và tỷ lệ lấp đầy trên 95%, thu hút gần 35.400 lao động, đóng vai trò hạt nhân trong cơ cấu kinh tế vùng Đông Nam Bộ, đang trong quá trình chuyển đổi sang khu công nghiệp sinh thái, phát thải thấp, tiết kiệm năng lượng, nước, cộng sinh công nghiệp, phát triển năng lượng mặt trời, năng lượng tái tạo, biến rác thải thành tài nguyên, tái chế nước thải, bùn thải, rác thải, tận dụng nhiệt thừa, khí thải. Hệ thống hạ tầng được đầu tư đồng bộ với trạm biến áp công suất 2x63 MVA, hệ thống cấp nước 20.000 m³/ngày-đêm, cùng nhà máy xử lý nước thải hiện đại 30.000 m³/ngày - đêm. Toàn bộ hệ thống giao thông được thiết kế kết nối trực tiếp với quốc lộ 22, cao tốc TP.HCM - Mộc Bài, tuyến vận tải thủy sông Vàm Cỏ Đông, hình thành mạng lưới logistics đa phương thức giúp giảm chi phí vận hành cho doanh nghiệp.
Định hướng phát triển theo mô hình khu công nghiệp sinh thái của TTC IZ bảo đảm hơn 24% diện tích được quy hoạch cho cây xanh và không gian mở, tạo môi trường làm việc thân thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người lao động. Các hệ thống điện mặt trời áp mái được lắp đặt trên nhà xưởng và kho hàng, góp phần giảm phát thải khí nhà kính và tiêu thụ năng lượng hóa thạch. Cơ chế tái sử dụng nước thải sau xử lý và tận dụng chất thải làm nguyên liệu cho các ngành sản xuất khác đã hình thành mô hình cộng sinh công nghiệp, giúp giảm áp lực lên tài nguyên và giảm chi phí sản xuất. TTC IZ ứng dụng nguyên tắc kinh tế tuần hoàn. Nguồn nước thải sau xử lý đạt chuẩn được tái sử dụng cho hoạt động tưới cây hoặc sản xuất, bùn thải được chuyển hóa thành nguyên liệu đầu vào cho ngành vật liệu xây dựng. Tái chế chất thải và tiết kiệm năng lượng giúp khu công nghiệp vận hành hiệu quả về kinh tế, đóng góp tích cực vào mục tiêu giảm phát thải quốc gia.
Các doanh nghiệp trong khu công nghiệp được khuyến khích tham gia chương trình kiểm kê khí nhà kính, áp dụng hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001 và chứng nhận xanh cho nhà xưởng, mang lại lợi ích môi trường, giúp doanh nghiệp tăng khả năng tiếp cận vốn quốc tế, nâng cao uy tín và mở rộng thị trường xuất khẩu. Đào tạo nguồn nhân lực xanh, kỹ sư vận hành và chuyên gia môi trường được chú trọng, tạo nguồn lực chất lượng cao phục vụ chiến lược phát triển công nghiệp bền vững.
Khu công nghiệp sinh thái, tuần hoàn, tái chế tài nguyên là mô hình liên kết giữa doanh nghiệp, cộng đồng và thiên nhiên. Các doanh nghiệp phối hợp tái sử dụng nguồn lực, chia sẻ hạ tầng và công nghệ, hệ thống sản xuất trở nên bền vững hơn. Hình thành các trung tâm tái chế trong khu công nghiệp giúp xử lý rác thải tại chỗ, giảm áp lực cho đô thị, đồng thời tạo thêm giá trị kinh tế từ các nguồn nguyên liệu thứ cấp.
Cách tiếp cận tương thích với chiến lược phát triển khu công nghiệp sinh thái trong Tiểu vùng Mekong mở rộng. Nhiều dự án hợp tác quốc tế như giữa Việt Nam và Hàn Quốc đang thúc đẩy chuyển giao công nghệ tái chế, sản xuất sạch hơn và đầu tư vào hạ tầng xanh. Các mô hình tại Ninh Bình, Cần Thơ, Đà Nẵng đã chứng minh hiệu quả rõ rệt khi áp dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải và tái sử dụng chất thải.
Việt Nam đang tích cực tham gia sáng kiến Khu công nghiệp sinh thái do UNIDO và SECO hỗ trợ, nhằm giảm tác động môi trường và hướng tới nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt trong chuỗi giá trị toàn cầu. Kết hợp giữa chính sách quốc gia và hành động thực tiễn tại các khu công nghiệp như Thành Thành Công tạo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi sang mô hình phát triển xanh, bao trùm và có trách nhiệm.
Dragon Capital đồng hành trong chương trình đào tạo kiểm kê khí nhà kính, hình thành khu công nghiệp tái chế, tuần hoàn tài nguyên mang ý nghĩa chiến lược. Khu vực tài chính giúp mở ra nguồn vốn đầu tư xanh, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực để đổi mới công nghệ và triển khai các dự án giảm phát thải. Tài chính xanh, công nghệ xanh, tăng cường năng lực xanh giúp hoàn thiện chính sách xanh thông qua thể chế hóa các quy định chuyển đổi xanh, tuần hoàn, cácbon thấp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực xanh. Việt Nam có thể đạt được các mục tiêu phát triển bền vững, tiến tới nền kinh tế trung hòa carbon vào giữa thế kỷ XXI.
Chương trình đào tạo chuyên sâu về kiểm kê khí nhà kính và xây dựng khu công nghiệp sinh thái, tuần hoàn, tái chế tài nguyên góp phần tạo ra mạng lưới kết nối giữa các chuyên gia, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế. Hình thành hệ sinh thái tri thức đổi mới sáng tạo trong khu vực tiểu vùng sông Mekong GMS là tiền đề để trao đổi kinh nghiệm và giải pháp thực tiễn trong khu vực hướng tới việc chia sẻ rộng rãi, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp sản xuất bền vững, hiệu quả và thân thiện với môi trường./.