Nâng cao giáo dục và truyền thông phòng chống thuốc lá
Sáng 5/11, tại trường THPT Phan Đình Phùng (Hà Nội) đã diễn ra Hội thảo “Giáo dục và truyền thông phòng, chống tác hại thuốc lá trong trường học”. Hội thảo do Báo Giáo dục và Thời đại (Bộ GD&ĐT) phối hợp Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Nhà báo Triệu Ngọc Lâm khẳng định, Hội thảo “Giáo dục và truyền thông phòng, chống tác hại thuốc lá trong trường học” không chỉ là một trong chuỗi sự kiện chuyên môn, mà còn là lời cam kết mạnh mẽ của ngành giáo dục đối với sức khỏe, đạo đức và tương lai của thế hệ trẻ Việt Nam.
Nhà báo Triệu Ngọc Lâm phát biểu: “Cuộc chiến chống thuốc lá không thể chỉ dựa vào y học hay pháp luật mà còn phải là cuộc chiến của ý thức, tri thức và nhân cách. Ở đó, giáo dục và truyền thông là hai mũi nhọn quan trọng nhất. Môi trường học đường không chỉ là nơi dạy chữ, mà còn là nơi trồng người. Mỗi thầy cô không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn là tấm gương sống, là người truyền cảm hứng về lối sống lành mạnh, trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.
Trong những năm qua, Bộ GD&ĐT đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở giáo dục xây dựng trường học không khói thuốc, tích hợp nội dung phòng, chống thuốc lá vào các môn học, đồng thời tăng cường truyền thông, tuyên truyền qua các kênh báo chí, mạng xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng thách thức còn rất lớn. Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới ngày càng tinh vi, đánh trúng tâm lý tò mò, muốn thể hiện bản thân của học sinh. Công tác quản lý, giám sát trong môi trường học đường, đặc biệt ở bậc THPT và đại học, vẫn còn những khoảng trống cần lấp đầy.
"Để công tác phòng, chống thuốc lá trong học đường đạt hiệu quả bền vững, mỗi thầy cô, đều cần trở thành một ‘đại sứ truyền thông’, lan tỏa giá trị của lối sống lành mạnh. Trên con đường phát triển của đất nước, mỗi thế hệ học sinh, sinh viên chính là tương lai của dân tộc. Bảo vệ các em khỏi khói thuốc hôm nay chính là bảo vệ sức khỏe, trí tuệ và phẩm chất của Việt Nam ngày mai..."- nhà báo Triệu Ngọc Lâm tin tưởng.
Ứng dụng công nghệ AI, mạng xã hội trong truyền thông phòng, chống thuốc lá học đường
Tại Hội thảo, cô Phùng Thị Thu Trang – Phó Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Du (Thái Nguyên) Tham luận: “Ứng dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội trong truyền thông phòng, chống thuốc lá tại học đường” giúp thầy cô và nhà trường hiểu rõ hơn về tác hại của thuốc lá. Hiện nay, nhiều trường đã sử dụng các kênh như fanpage, zalo, facebook để tuyên truyền tác hại của thuốc lá. Điển hình như fanpage chính thức - Trường THCS Nguyễn Du (Thái Nguyên); Website nhà trường đăng tải về công tác phòng chống tác hại của thuốc lá tới các em học sinh.
Bên cạnh đó, công tác kể chuyện theo sách bằng công nghệ AI để đăng tải các sản phẩm "made by teen" - video tuyên truyền tác hại thuốc lá, tuyên truyền an toàn giao thông... Bên cạnh đó, nhà trường cũng thiết kế bài giảng phòng chống tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng năm 2025. Qua đó, bồi dưỡng năng lực số cho giáo viên.
“Phân tích dữ liệu bằng công cụ số về thực trạng hút thuốc lá của học sinh, tăng cường hoạt động tuyên truyền trong dạy học và trải nghiệm, như tham gia trồng cây, thiết kế sản phẩm STEM, dự án tại địa phương hoặc trường học về phòng chống tác hại thuốc lá…” - cô Trang chia sẻ.
Cô giáo Võ Nguyễn Quỳnh Trang - Trường THPT Phan Châu Trinh (TP Đà Nẵng) nhấn mạnh đến 4 hoạt động giáo dục cho học sinh để phòng chống tác hại thuốc lá như: Thí nghiệm "phổi thuốc lá", Phiên tòa giả định - tổ chức một phiên tòa giả định để xét xử hành vi hút thuốc lá; Tổ chức cuộc thi thiết kế - infographic hoặc poste điện tử; Tích hợp vào môn học: lồng ghép nội dung về tác hại thuốc lá vào các môn như: Sinh học, Ngữ văn, giáo dục kinh tế pháp luật...
Trong môi trường học đường, mỗi thầy cô không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn là tấm gương sống, là người truyền cảm hứng về lối sống lành mạnh, trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Chính bởi vậy, truyền thông giáo dục phòng, chống tác hại thuốc lá trong trường học không đơn thuần là tuyên truyền, mà là một quá trình gieo mầm giá trị sống giúp học sinh hiểu, tin tưởng./.