Phát biểu khai mạc tại hội thảo, ông Nguyễn Quyết Chiến - Tổng thư ký VUSTA cho biết, trong bối cảnh Chuyển đổi số quốc gia được Đảng, Nhà nước xác định là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, việc xây dựng và khai thác tài nguyên dữ liệu trở thành yêu cầu cấp thiết.
Trong nhiều năm qua, hệ thống VUSTA đã hình thành kho dữ liệu vô cùng phong phú, có giá trị, đó là cơ sở dữ liệu chuyên gia, là kết quả các hoạt động nhằm thực hiện chức năng tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà. Tuy nhiên, việc quản lý, tài liệu hóa, số hóa, chuẩn hóa, chia sẻ và khai thác những nguồn dữ liệu này vẫn còn phân tán, thiếu nền tảng hạ tầng số, thiếu cơ chế tích hợp tổng thể, chưa đáp ứng yêu cầu quản lý, truy cập, sử dụng và khai thác trong thời đại số.
Chính vì vậy, việc xây dựng Cổng Dữ liệu mở của VUSTA có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Đây không chỉ là một nhiệm vụ kỹ thuật, mà còn là bước đi chiến lược trong việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, nhằm tạo nền tảng tích hợp dữ liệu, chia sẻ tri thức rộng rãi, phù hợp với tinh thần phát triển Chính phủ số, Xã hội số và VUSTA số.
Tại hội thảo, ông Phạm Hữu Duệ - Chánh Văn phòng VUSTA cho biết, Nghị quyết 57-NQ/TW, Chương trình chuyển đổi số quốc gia, Chương trình phát triển KHCN đều tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho VUSTA triển khai nhiệm vụ mới. VUSTA quy tụ đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học lớn – thuận lợi cho tư vấn, giám sát, phản biện, chuyển giao tri thức số.
VUSTA đã xây dựng cổng thông tin điện tử, các hệ thống phục vụ báo cáo, hội thảo trực tuyến và truyền thông số, bước đầu triển khai được hệ thống quản lý văn bản điện tử. Điều đặc biệt chính là sự quan tâm của lãnh đạo và cam kết cải cách, cyển đổi mạnh mẽ tư duy của các nhà lãnh đạo VUSTA nhận thức rõ vai trò của chuyển đổi số trong nâng cao uy tín, chất lượng hoạt động tư vấn – phản biện – phổ biến tri thức. Vai trò của VUSTA không chỉ dừng lại ở việc kết nối cộng đồng khoa học mà còn thể hiện rõ nét qua những đóng góp chiến lược vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hoạch định chính sách của đất nước.
ThS Kiều Công Thược - Chủ tịch Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam chia sẻ, trong kỷ nguyên kinh tế số, dữ liệu không còn đơn thuần là các bản ghi thông tin lưu trữ thụ động mà đã trở thành một loại tài sản hạ tầng thiết yếu, đóng vai trò là nhiên liệu cốt lõi vận hành Hệ thống Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (National Innovation System - NIS). Đối với VUSTA, việc chuyển đổi mô hình hoạt động từ quản lý hành chính truyền thống sang quản trị dựa trên dữ liệu là bước đi chiến lược mang tính sống còn để thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Việc thiết kế kiến trúc dữ liệu cho VUSTA phải được đặt trong bối cảnh hành lang pháp lý về dữ liệu đang hoàn thiện nhanh chóng tại Việt Nam. Hai trụ cột pháp lý quan trọng nhất chi phối hoạt động này là quy định về "mở dữ liệu" để thúc đẩy phát triển và quy định về "đóng dữ liệu" để bảo vệ quyền riêng tư và an ninh. Dữ liệu phải được chia sẻ theo nguyên tắc "mặc định mở", trừ những dữ liệu thuộc danh mục bí mật nhà nước hoặc hạn chế tiếp cận theo quy định pháp luật. Điều này đòi hỏi VUSTA phải thực hiện quy trình rà soát, phân loại dữ liệu ngay từ khâu khởi tạo.
Tại Hội thảo, nhiều ý kiến đồng tình cho rằng, việc chuyển đổi mô hình hoạt động từ quản lý hành chính truyền thống sang quản trị dựa trên dữ liệu là bước đi chiến lược mang tính sống còn./.