Ngày 3/12/2025, tại Hà Nội, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn Chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2025 với chủ đề “Chuyển đổi kép: Số hóa chuỗi cung ứng – Xanh hóa tăng trưởng”.
Diễn đàn được tổ chức trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang tăng tốc ứng dụng công nghệ và thúc đẩy tăng trưởng xanh, đặt ra yêu cầu ngành Công Thương phải tiếp tục đẩy mạnh đổi mới, hiện đại hóa chuỗi giá trị và nâng cao năng lực cạnh tranh trong tiến trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Ba trụ cột: Chính phủ số – Kinh tế số – Xã hội số
Tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân chỉ rõ, Chính phủ xác định năm 2025 là năm tăng tốc triển khai Nghị quyết 57 về chuyển đổi số, với quan điểm nhất quán rằng chuyển đổi số là động lực quan trọng để phát triển lực lượng sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Ngành Công Thương đã đẩy mạnh chuyển đổi số trên cả ba trụ cột: Chính phủ số; kinh tế số ngành Công Thương và hạ tầng dữ liệu. Tuy nhiên, năm 2025 đặt ra yêu cầu ngành phải đổi mới mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn để tận dụng cơ hội từ chuyển đổi kép—chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Báo cáo về “Định hướng chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2026”, ông Hoàng Ninh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương cho biết, thời gian qua ngành Công Thương đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận trong triển khai Chính phủ số, thể hiện qua 224 dịch vụ công trực tuyến toàn trình, tỷ lệ số hóa hồ sơ đạt 95,52%, hơn 691 nghìn bộ hồ sơ trao đổi qua Cơ chế một cửa ASEAN trong năm 2024 và trên 52.500 doanh nghiệp được phục vụ qua hệ thống.
Bộ Công Thương tiếp tục đứng đầu cả nước về mức độ hài lòng đối với dịch vụ công trực tuyến với điểm số tuyệt đối 18/18, trong đó tỷ lệ hài lòng đạt 100% với xử lý phản ánh – kiến nghị và 97,54% đối với tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính. Những kết quả này, theo ông Ninh, không chỉ phản ánh cách tiếp cận “lấy người dùng làm trung tâm” mà còn tạo lập nền tảng dữ liệu quan trọng cho quá trình chuyển đổi số toàn ngành.
Trong phát triển kinh tế số, thương mại điện tử tiếp tục là động lực tăng trưởng chính với quy mô B2C năm 2024 đạt khoảng 25 tỷ USD, chiếm 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng. Chuyển đổi số trong công nghiệp – sản xuất thông minh ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực với chỉ số IIP tăng 8,4% – mức cao nhất trong 5 năm; khoảng 90% doanh nghiệp chế biến – chế tạo đã triển khai một phần giải pháp số; 35% ứng dụng robot và cảm biến trong sản xuất; và 10–12% đạt mức nhà máy thông minh 3.0.
Bên cạnh đó, lĩnh vực năng lượng tiếp tục chuyển mình mạnh mẽ với việc áp dụng đo đếm thông minh, dữ liệu vận hành thời gian thực, AI dự báo phụ tải, hệ thống EMS trong doanh nghiệp, cùng việc mở rộng các mô hình năng lượng tái tạo.
Ông Ninh cũng nhấn mạnh kinh tế số Việt Nam năm 2025 dự kiến đạt 39 tỷ USD, tiếp tục nằm trong nhóm tăng trưởng nhanh nhất khu vực; hơn 40 doanh nghiệp khởi nghiệp AI đã thu hút 123 triệu USD vốn tư nhân; 81% người dùng tương tác với AI hằng ngày và 96% bày tỏ sự tin tưởng vào các tác nhân AI.
Tính kết nối đa ngành trong hệ sinh thái chuyển đổi số
Với chủ đề “Chuyển đổi kép: Số hóa chuỗi cung ứng - Xanh hóa tăng trưởng”, Diễn đàn năm 2025 hướng đến ba trọng tâm lớn: Số hóa toàn diện chuỗi cung ứng trong sản xuất - thương mại; ứng dụng sâu rộng các công nghệ mới như AI, dữ liệu lớn, IoT, điện toán đám mây; và thúc đẩy chuyển đổi xanh trong năng lượng, logistics và thương mại điện tử.
Các chủ đề này phản ánh những vấn đề thực tiễn mà doanh nghiệp đang đối mặt: áp lực tối ưu chi phí, tăng hiệu suất vận hành, minh bạch hóa chuỗi giá trị và giảm phát thải trong logistics. Việc có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp công nghệ như Sapo, Grab, Metric, VNPAY… cùng các tập đoàn sản xuất và năng lượng lớn, cho thấy tính kết nối đa ngành ngày càng mạnh mẽ trong hệ sinh thái chuyển đổi số của ngành Công Thương.
Một vấn đề thời sự đang được hàng triệu hộ kinh doanh quan tâm là việc chuyển sang kê khai, nộp thuế theo doanh thu từ 1/1/2026. Thấu hiếu sự lo lắng của các hộ kinh doanh, đồng hành cùng cơ quan thuế trong chiến dịch "60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình quản lý thuế từ khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh", Cty cổ phần Công nghệ Sapo - tổ chức TVAN cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử, đồng thời là tổ chức truyền nhận truyền và giữ lưu trữ dữ liệu hóa đơn điện tử với cơ quan thuế đã hỗ trợ miễn phí cho các hộ kinh doanh phần mềm Sapo 6870.
Theo bà Cao Mỹ Hạnh, Trưởng phòng Truyền thông Thương hiệu, Công ty Cổ phần Công nghệ Sapo, điểm khác biệt lớn nhất của ứng dụng này là hộ kinh doanh không cần phải đầu tư máy tính tiền như lâu nay nữa. Với Sapo 6870, chỉ với chiếc smartphone sẵn có, người bán hàng dễ dàng quản lý doanh thu, xuất hóa đơn điện tử và chuẩn bị dữ liệu kê khai thuế.
Ở nhóm lĩnh vực năng lượng – trụ cột then chốt trong chiến lược tăng trưởng xanh của ngành Công Thương, Viện trưởng Viện Chiến lược chuyển đổi số (DTSI) Lê Nguyễn Trường Giang cho rằng, việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến – từ phân tích dữ liệu lớn, IoT đến hệ thống điều khiển tự động – đang mở ra cơ hội lớn để tối ưu hóa toàn bộ chuỗi sản xuất và phân phối năng lượng.
Vấn đề an toàn thông tin – mắt xích quan trọng trong quá trình số hóa – được bà Nguyễn Như Quỳnh, Đồng sáng lập và Giám đốc Vận hành Tổ chức Chống Lừa Đảo phân tích, khi ngành Công Thương đẩy mạnh số hóa ở quy mô toàn diện, nguy cơ tấn công mạng cũng gia tăng tương ứng, đặc biệt với các hình thức tội phạm công nghệ cao.
Để ứng phó, bà Quỳnh khuyến nghị doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống phòng vệ chủ động, áp dụng mô hình phòng thủ đa tầng bao gồm hạ tầng, dữ liệu và con người. An toàn thông tin không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà phải trở thành một năng lực quản trị cốt lõi của doanh nghiệp trong kỷ nguyên số./.