Sáng ngày 5/12, Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội tổ chức hội nghị quốc tế “Lễ hội trong Thành phố sáng tạo” với chủ đề “Kiến tạo tương lai – Thực hành tốt và Khung phát triển từ Hà Nội và Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO”.
Bà Bạch Liên Hương - Giám đốc Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội cho biết, năm 2024, Thành phố đã thành lập Hội đồng chuyên gia tư vấn; xây dựng các không gian hoạt động sáng tạo; xây dựng tiêu chí và các không gian hoạt động sáng tạo; thành lập Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội; xây dựng Mạng lưới Không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội kết nối các đơn vị tổ chức, cá nhân, chuyên gia, nghệ sĩ, nhóm cộng đồng hoạt động trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo; thu hút và kết nối các nguồn lực sáng tạo ở địa phương và quốc tế; giới thiệu, chia sẻ, hỗ trợ cộng đồng sáng tạo phát triển và mở rộng. Điểm nhấn là tổ chức Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội.
Ông Jonathan Baker - Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam nhận xét, việc Hà Nội được công nhận là Thành phố Sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực Thiết kế đã mở ra một chương mới – nơi sáng tạo không còn là yếu tố phụ trợ, mà trở thành động lực then chốt cho phát triển. Thành phố đã nuôi dưỡng một hệ sinh thái sáng tạo năng động: những lễ hội làm sống động các không gian công cộng, những mạng lưới kết nối cộng đồng, và những sáng kiến trao quyền cho các nhà thiết kế trẻ để họ hình dung và kiến tạo những tương lai mới cho thành phố của mình.
Tại hội nghị quốc tế “Lễ hội trong Thành phố sáng tạo”, đại diện các Thành phố Sáng tạo của UNESCO đã trình bày, học hỏi kinh nghiệm về mô hình hợp tác hiệu quả giữa khu vực công – tư – cộng đồng, vai trò của cộng đồng, chuyển đổi đời sống đô thị bằng sáng tạo.
Bên cạnh đó, các đại biểu còn đề xuất xây dựng Khung Lễ hội chung cho các thành phố. Khung lễ hội này không phải là một khuôn mẫu cứng nhắc, mà là một định hướng linh hoạt để các thành phố điều chỉnh phù hợp với bản sắc văn hóa và khát vọng phát triển riêng.
Chia sẻ kinh nghiệm của Thành phố Sáng tạo Bandung, tác giả Harry Mawardi (Khoa Thiết kế sản phẩm – Viện Khoa học Công nghệ Bandung, Indonesia) cho biết, Bandung thực hiện từ sáng kiến cộng đồng đến chính sách, sức sáng tạo từ cộng đồng cơ sở cùng hỗ trợ học thuật có thể phát triển thành mô hình quản trị chính thức. Việc duy trì những sáng kiến đòi hỏi không chỉ sự tham gia của cộng đồng mà còn cần lồng ghép vào chính sách - và điều đó đã dẫn đến việc ban hành Quy định Địa phương về Kinh tế Sáng tạo của Bandung.
Đến từ Thành phố Sáng tạo Chiang Mai (Thái Lan), bà Suwannee Senee cho biết, Chiang Mai xây dựng cộng đồng sáng tạo bền vững với mô hình hợp tác 3 bên: Công – tư – cộng đồng (PPP). Khu vực công đóng vai trò định hướng chính sách và tạo điều kiện hỗ trợ. Chính quyền địa phương và cấp tỉnh xây dựng quy hoạch khu sáng tạo, bao gồm khu phố cổ. Tổ chức hành chính tỉnh Chiang Mai tài trợ và triển khai các chương trình về thủ công mỹ nghệ.
Chiang Mai hiện được công nhận 9 nhóm ngành thủ công chủ đạo, gồm chế tác bạc, sơn mài, dệt may, điêu khắc gỗ và nhiều loại hình mỹ nghệ khác. Nơi đây có hơn 200 không gian sáng tạo hỗ trợ nghệ sĩ, nhà thiết kế và nghệ nhân chế tác. Các ngành công nghiệp sáng tạo tại Chiang Mai tạo việc làm cho hơn 60.000 lao động, đóng góp 12–14% GDP toàn tỉnh.
Chia sẻ về Tuần lễ Thiết kế Asahikawa, bà Ho Rui Oi Chachael, Điều phối viên Quan hệ Quốc tế, Phòng Xúc tiến Công nghiệp (Sở Kinh tế, Tòa thị chính Asahikawa, Nhật Bản) cho biết: “Chúng tôi nỗ lực nâng cao năng lực cảm thụ và hiểu biết về thiết kế cho mọi công dân. Đặc biệt, chúng tôi khuyến khích thế hệ trẻ – những nhà lãnh đạo tương lai – trau dồi hiểu biết về thiết kế qua mọi cơ hội giáo dục. Chúng tôi cũng mở rộng mạng lưới kết nối giữa các thành phố thiết kế thông qua việc học hỏi các nền văn hóa đa dạng”.
Về Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội năm 2026, dự kiến diễn ra từ ngày 10 đến 11/1/2026 tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Chương trình hướng tới mục tiêu kết nối cộng đồng sáng tạo, phát huy di sản đô thị, thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hoá và tôn vinh những giá trị đổi mới sáng tạo trong bối cảnh đô thị – nông thôn đang chuyển dịch mạnh mẽ.
Bên cạnh đó, từ tháng 3-5/2026, Hà Nội triển khai mô hình Trung tâm Công nghiệp Văn hoá tại khu vực Đồng Xuân – Bắc Qua, gồm hai cơ sở trường học cũ 17 Nguyễn Thiện Thuật và 40 Thanh Hà, cùng khu vực Chợ Đồng Xuân.
Tại đây, Thành phố thí điểm mô hình Xưởng Sáng tạo tại Chợ Đồng Xuân, tổ chức các hoạt động lưu trú sáng tạo, thúc đẩy thực hành liên ngành để tạo ra sản phẩm tham gia Lễ hội Thiết kế Sáng tạo 2026 và cuộc thi Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026./.