Phạm Lực và "Cây cọ được Chúa cầm tay": Một cuộc đời, một nghệ thuật và vô vàn câu chuyện

Với ngòi bút tinh tế và cảm xúc sâu lắng, tác giả Nguyễn Sĩ Dũng đã kể câu chuyện về cuộc đời Phạm Lực và khai thác chiều sâu trong từng tác phẩm của ông, qua đó vẽ nên một bức tranh toàn diện về tài năng, phong cách và tâm hồn của người nghệ sĩ.

Phạm Lực sinh ra trong một thời kỳ đất nước đầy biến động, lớn lên ở vùng quê Nghi Xuân, Hà Tĩnh - một miền đất vừa trù phú, vừa khắc nghiệt, nơi có sông Lam bồi đắp phù sa trước khi đổ ra biển cả. Những năm tháng tuổi thơ bên dòng sông, giữa thiên nhiên và cuộc sống nông thôn, đã khắc sâu trong tâm hồn ông những ấn tượng mạnh mẽ, trở thành nền tảng cho phong cách hội họa mang đậm bản sắc Việt Nam. Cuộc đời Phạm Lực, từ một đứa trẻ lớn lên trong cảnh chia cắt gia đình, đến một người lính trong chiến tranh và sau này là một họa sĩ tự do, đã hòa quyện chặt chẽ với lịch sử đất nước. Chính những trải nghiệm sống sâu sắc ấy đã hình thành nên một phong cách nghệ thuật không lẫn vào đâu được - vừa táo bạo, vừa giản dị; vừa chân thực, vừa đầy chất thơ.

Trong cuốn sách này, tác giả không chỉ giới thiệu những tác phẩm tiêu biểu của Phạm Lực mà còn đưa người đọc đến gần hơn với tâm hồn người nghệ sĩ. Những bức tranh của ông như những lát cắt sống động về đời sống con người, nơi hiện lên hình ảnh người phụ nữ, người mẹ, bến thuyền, dòng sông - những biểu tượng về sự sống, tình yêu và hòa bình. Đặc biệt, hình tượng người phụ nữ trong tranh Phạm Lực không chỉ là những dáng vẻ dịu dàng, duyên dáng mà còn chứa đựng sức sống mãnh liệt. Dưới ngòi bút của tác giả, hình ảnh này được khắc họa như một sự tôn vinh dành cho phụ nữ Việt Nam - những người vừa mạnh mẽ, kiên cường, vừa dịu dàng, ân cần. Trong bối cảnh chiến tranh, họ là biểu tượng của sự hy sinh và hy vọng; trong thời bình, họ lại trở thành biểu tượng của vẻ đẹp, sự yên bình và hạnh phúc.

Một điểm nhấn đặc biệt trong tranh Phạm Lực, được tác giả miêu tả một cách đầy cảm xúc, là những bức tranh khỏa thân tinh tế. Với ông, vẻ đẹp cơ thể phụ nữ không chỉ là đề tài nghệ thuật mà còn là biểu tượng của hòa bình, tự do và sự trân trọng đối với cuộc sống. Tác giả đã tinh tế nhấn mạnh rằng, đối với Phạm Lực - một người từng đi qua chiến tranh - những bức tranh nude chính là cách ông thể hiện ý nghĩa cao đẹp của hòa bình. Chúng không gợi dục, mà gợi cảm; không phô trương, mà tinh tế; không chỉ khắc họa hình thể, mà còn tôn vinh tâm hồn.

Chiến tranh và hòa bình cũng là những mảng đề tài lớn trong tranh của Phạm Lực, và chúng đan xen nhau một cách tự nhiên. Khi chiến tranh đang diễn ra, ông đã vẽ về những người mẹ, những đứa trẻ, những cảnh làng quê như một cách gìn giữ ký ức và bày tỏ khát vọng hòa bình. Sau chiến tranh, những hồi ức về mất mát, hy sinh vẫn in đậm trong tác phẩm của ông, như một lời nhắc nhở về cái giá của hòa bình. Những bức tranh như "Nữ dân quân chở con" hay "Ta đi đi bố" không chỉ phản ánh hiện thực mà còn gửi gắm thông điệp về tương lai, về niềm tin vào sự sống và tái sinh.

Cuốn sách còn đưa độc giả đến với những câu chuyện đời thường về Phạm Lực - một người nghệ sĩ sống trọn vẹn với cảm xúc và đam mê. Tác giả kể về những lần ông phải dùng bao tải gạo hay giấy bìa thay vải vẽ, hay cách ông vẽ bằng mọi chất liệu có trong tay. Điều này không chỉ thể hiện tinh thần sáng tạo không ngừng nghỉ, mà còn cho thấy khát khao mãnh liệt của ông trong việc ghi lại cuộc sống qua từng nét cọ. Hội họa của Phạm Lực không phải là sự cầu kỳ, hoàn mỹ mà là sự chân thật, gần gũi. Những bức tranh của ông, dù đơn giản, mộc mạc, nhưng luôn tràn đầy cảm xúc, giống như chính con người ông - tự nhiên, chân thành và đậm chất Việt Nam.

Tác giả cũng dành thời gian để phân tích phong cách hội họa của Phạm Lực - một phong cách không bị gò bó bởi bất kỳ trường phái nào. Ông không cố tình theo đuổi một cách tạo hình hay bảng màu cố định nào, mà để cảm xúc dẫn dắt. Phạm Lực không vẽ để phô diễn kỹ thuật, mà vẽ để sống thật với bản thân mình. Tác giả đã khéo léo so sánh phong cách này với lối sống giản dị, phóng túng và tự do của ông, làm nổi bật sự gắn kết chặt chẽ giữa con người và nghệ thuật.

"Cây cọ được Chúa cầm tay" không chỉ là một cuốn sách về hội họa, mà còn là một cuốn sách về cuộc đời. Với giọng văn gần gũi, chân thành, tác giả đã mang đến cho độc giả một góc nhìn toàn diện và sâu sắc về Phạm Lực - một họa sĩ tài năng và một con người đầy cảm xúc. Cuốn sách không chỉ tôn vinh tài năng nghệ thuật của ông, mà còn khẳng định giá trị lớn lao của di sản mà ông để lại. Những bức tranh của Phạm Lực không chỉ ghi lại lịch sử và văn hóa Việt Nam, mà còn là lời nhắn gửi đầy xúc động về tình yêu, sự sống, và niềm tin vào con người.

Đọc "Cây cọ được Chúa cầm tay," độc giả sẽ không chỉ được chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật xuất sắc mà còn cảm nhận được những rung động từ tâm hồn của một người nghệ sĩ lớn. Đây là một tác phẩm dành cho bất kỳ ai yêu nghệ thuật, yêu con người, và yêu văn hóa Việt Nam. Cuốn sách là một hành trình đầy cảm hứng, dẫn dắt chúng ta vào thế giới của Phạm Lực - nơi nghệ thuật không chỉ là sáng tạo, mà còn là cuộc đời./.