Giữa một buổi lễ khởi công quy mô chưa từng có tại huyện Nghĩa Hưng (Nam Định) vào tháng 6/2025, doanh nhân Nguyễn Văn Thiện – Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thiện bất ngờ trở thành tâm điểm của giới tài chính, công nghiệp và báo chí.

Không phát biểu dài dòng, không chiêu trò truyền thông, ông chỉ lặng lẽ đứng giữa hàng loạt lãnh đạo địa phương, đại diện nhà thầu, kỹ sư và truyền thông. Nhưng phía sau dáng đứng đó là một dự án có quy mô gần 100.000 tỷ đồng: Tổ hợp thép xanh được quảng bá là "hiện đại nhất thế giới", sử dụng công nghệ không dùng than cốc – một tuyên ngôn đầy tham vọng về phát triển công nghiệp xanh tại Việt Nam.

Ở tuổi ngoài 50, Nguyễn Văn Thiện không phải cái tên xa lạ trong giới đầu tư năng lượng. Từng âm thầm triển khai hàng loạt dự án thủy điện, điện mặt trời, điện gió trải dài từ Tây Bắc đến Tây Nguyên với tổng công suất hơn 2.000 MW, ông được mệnh danh là "ông trùm năng lượng tái tạo" của khu vực phía Bắc. Nhưng vài năm gần đây, dường như ông đang chuyển mình, mạnh mẽ và táo bạo hơn: Đầu tư thép, làm nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng hệ sinh thái logistics và mới nhất là chính thức bước chân vào lĩnh vực tài chính – chứng khoán khi trở thành cổ đông lớn nhất của một công ty chứng khoán đang chuyển đổi tên thành Chứng khoán Xuân Thiện (XTSC).

Không ồn ào trên truyền thông như nhiều doanh nhân cùng thời, ông Nguyễn Văn Thiện chọn cách phát triển bằng những công trình thực sự, những con số đầu tư hàng chục nghìn tỷ và những dấu ấn âm thầm trong dòng chảy lớn của kinh tế tư nhân Việt Nam. Khi nền kinh tế cần những cú huých để tái công nghiệp hoá, những cái tên như ông Thiện – dù không thường xuyên xuất hiện trước ống kính lại là nhân tố quan trọng đang âm thầm viết lại bản đồ doanh nghiệp Việt theo hướng xanh hơn, sâu hơn và dài hơi hơn.

Tại một vùng quê yên bình thuộc huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, nơi những dãy núi đá vôi hùng vĩ ôm trọn những dòng nước trong xanh chảy về từ vùng lõi Tràng An, câu chuyện về một doanh nhân kín tiếng bắt đầu từ đây, cách đây hơn hai thập kỷ.

Công ty TNHH Xuân Thiện, với cái tên giản dị và khiêm nhường, ra đời không không hào nhoáng trên mặt báo hay chiến dịch truyền thông rầm rộ, mà âm thầm tham gia vào lĩnh vực thủy điện vừa và nhỏ, đặc biệt tập trung tại miền núi phía Bắc. Người sáng lập, ông Nguyễn Văn Thiện, cũng mang phong cách kín đáo, ít khi xuất hiện trước công chúng, luôn để cho thành quả và dự án của mình nói thay cho tất cả.

Sinh năm 1970 trong một gia đình có truyền thống kinh doanh, ông là con trai của ông Nguyễn Xuân Thành, người sáng lập Tập đoàn Xuân Thành – một trong những doanh nghiệp tư nhân hàng đầu tại Ninh Bình. Gia đình ông có 7 anh chị em, nhiều người cũng trở thành những doanh nhân thành đạt với tài sản và cổ phần lên đến nghìn tỷ đồng. Đáng chú ý, ông còn là anh trai của doanh nhân Nguyễn Đức Thụy, thường được biết đến với biệt danh bầu Thụy, người giữ vị trí Chủ tịch HĐQT LPBank và nổi tiếng trong giới kinh doanh lẫn bóng đá chuyên nghiệp.

Ông Nguyễn Văn Thiện ít khi xuất hiện trên truyền thông, nhưng sự ảnh hưởng của ông trong giới doanh nhân không thể phủ nhận nhờ tầm nhìn đầu tư sâu sắc và sự kiên trì phát triển dự án.

Khoảng đầu những năm 2000, khi Việt Nam bắt đầu mở cửa và khuyến khích đầu tư tư nhân vào hạ tầng năng lượng, ông nhanh chóng nhận thấy cơ hội lớn từ thủy điện vừa và nhỏ – một lĩnh vực khi đó còn khá mới mẻ nhưng đầy tiềm năng ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, Hòa Bình.

Không chạy đua với các doanh nghiệp nhà nước tại những công trình thủy điện quy mô lớn, Xuân Thiện chọn cách khai thác những dòng nước tự nhiên ở vùng sâu vùng xa, nơi có thể phát triển điện năng bền vững mà vẫn giữ được sự cân bằng sinh thái. Những nhà máy thủy điện do ông đầu tư đã góp phần nâng cấp hạ tầng điện lưới nông thôn, tạo tiền đề tài chính vững chắc cho những bước tiến tiếp theo trong sự nghiệp.

Sau khi củng cố được vị thế trong lĩnh vực thủy điện, ông Nguyễn Văn Thiện không ngừng bắt nhịp với xu hướng năng lượng tái tạo đang bùng nổ trên toàn cầu. Giai đoạn 2018 đến 2020 chứng kiến sự bứt phá mạnh mẽ của tập đoàn với hàng loạt dự án điện mặt trời và điện gió lớn tại Tây Nguyên và Nam Trung Bộ. Trong đó, dự án điện mặt trời tại Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk, với tổng vốn đầu tư lên tới 51.000 tỷ đồng, được xem là một trong những công trình năng lượng mặt trời lớn nhất Đông Nam Á lúc bấy giờ.

Đến năm 2022, tổng công suất năng lượng tái tạo của Xuân Thiện đã đạt khoảng 2.000 MW trải dài khắp dải đất hình chữ S. Dù phải đối mặt với nhiều thử thách về cơ chế chính sách, hạ tầng truyền tải và quy hoạch, tập đoàn vẫn khẳng định được vị thế tiên phong trong chuyển đổi năng lượng sạch của Việt Nam, đưa tên tuổi ông Nguyễn Văn Thiện vượt ra ngoài phạm vi địa phương, trở thành một biểu tượng của sự phát triển bền vững.

Điểm đặc biệt trong cách điều hành của ông Thiện chính là triết lý phát triển âm thầm nhưng vững chắc, gắn bó sâu sắc với địa phương. Khác với nhiều doanh nhân khác thường lựa chọn con đường truyền thông ồn ào để tạo ảnh hưởng, ông Nguyễn Văn Thiện giữ khoảng cách nhất định với truyền thông, ít khi trả lời phỏng vấn và luôn để những dự án thực tế lên tiếng.

Đằng sau sự khiêm nhường ấy là một hệ thống các dự án trị giá hàng chục nghìn tỷ đồng, từ tổ hợp công nghiệp, năng lượng cho đến vật liệu xây dựng, tất cả đều được điều hành trực tiếp và bài bản dưới sự dẫn dắt của ông.

Ngoài ra, ông còn nổi bật trong lĩnh vực thể thao, đặc biệt là bóng đá. Là Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thiện, ông còn là nhà tài trợ chính của CLB Thép Xanh Nam Định. Năm 2022, tập đoàn ký hợp đồng tài trợ trị giá 200 tỷ đồng trong 4 năm cho đội bóng này, giúp họ chiêu mộ nhiều cầu thủ nội ngoại chất lượng như Văn Toàn, Hồng Duy và đặc biệt là Rafaelson, cầu thủ sau này nhập tịch Việt Nam với tên gọi Nguyễn Xuân Son.

Đầu năm 2025, ngay sau trận chung kết lượt về ASEAN Cup 2024 giữa Việt Nam và Thái Lan, khi cầu thủ Nguyễn Xuân Son bị chấn thương nặng, ông Thiện đã nhanh chóng cam kết sẽ cung cấp mọi điều kiện tốt nhất để chữa trị cho cầu thủ này, đồng thời tiết lộ chính mình là người trực tiếp thuyết phục Rafaelson ở lại Việt Nam, từ chối lời mời hấp dẫn từ một đội bóng Saudi Arabia.

Bước ngoặt lớn trong hành trình phát triển của công ty xảy ra vào năm 2022, khi Công ty TNHH Xuân Thiện chính thức chuyển đổi mô hình thành Tập đoàn Xuân Thiện, đánh dấu sự chuyển mình từ một doanh nghiệp năng lượng truyền thống sang một tập đoàn đa ngành với những lĩnh vực đầu tư mở rộng như vật liệu xây dựng xanh, thép carbon thấp, nông nghiệp công nghệ cao, logistics, đào tạo nghề và tài chính chứng khoán.

Sự đa dạng hóa này không chỉ phục vụ phát triển nội bộ mà còn tạo dựng một hệ sinh thái xanh đa ngành, đồng hành và kiến tạo hạ tầng công nghiệp cho các vùng địa phương còn nhiều khó khăn. Chính từ nền tảng này, khi dự án tổ hợp thép xanh trị giá gần 100.000 tỷ đồng được khởi công tại vùng ven biển Nam Định, thị trường và giới đầu tư mới thực sự nhìn nhận ông Nguyễn Văn Thiện không còn là một “ông trùm thủy điện miền núi” nữa mà đã trở thành một doanh nhân công nghiệp nặng dám nghĩ dám làm, mở ra một kỷ nguyên mới cho công nghiệp xanh do tư nhân kiến tạo tại Việt Nam.

Qua từng bước đi âm thầm nhưng đầy quyết đoán, ông Thiện đã khẳng định bản lĩnh và tầm nhìn của mình trên con đường phát triển bền vững, thể hiện một chân dung doanh nhân kín tiếng nhưng đầy sức ảnh hưởng và tham vọng.

Khi ánh đèn sân khấu dần lui về phía sau, người ta mới có thời gian ngoảnh nhìn và nhận ra những bước chân lặng lẽ nhưng đầy kiên định của ông Nguyễn Văn Thiện đã dịch chuyển từ các con suối miền núi đến vùng đất công nghiệp nặng, mở ra một chương mới trong hành trình doanh nhân đầy thử thách và tham vọng.

Vào ngày 23/6/2025, tại xã Nam Điền, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định, lễ khởi công Tổ hợp Dự án Thép xanh Xuân Thiện đã đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của ông, từ một “ông trùm năng lượng” trở thành doanh nhân tiên phong trong lĩnh vực công nghiệp nặng với tuyên ngôn rõ ràng: Công nghiệp xanh do tư nhân kiến tạo.

Tổ hợp thép xanh Xuân Thiện không chỉ là một nhà máy đơn lẻ, mà là một hệ thống công nghiệp khổng lồ với tổng vốn đầu tư lên tới gần 100.000 tỷ đồng, trải rộng trên diện tích khoảng 425 ha thuộc nhiều xã của huyện Nghĩa Hưng.

Với công suất thiết kế lên đến 9,5 triệu tấn thép mỗi năm, dự án gồm ít nhất hai nhà máy thép xanh chính: Nhà máy Thép xanh số 1 với vốn đầu tư khoảng 88.000 tỷ đồng trên diện tích 285 ha, sản xuất các dòng thép cao cấp phục vụ đa dạng ngành công nghiệp từ xây dựng đến ô tô và năng lượng tái tạo; cùng nhà máy Thép xanh Xuân Thiện Nghĩa Hưng với công suất 2 triệu tấn thép mỗi năm, sử dụng công nghệ lò điện hồ quang và đúc – cán liên tục từ phế liệu nhằm giảm thiểu tác động môi trường.

Bên cạnh đó, dự án còn có nhà máy cấu kiện bê tông đúc sẵn với công suất 350.000 tấn mỗi năm, nhằm phục vụ chuỗi cung ứng nội địa trong hệ sinh thái của tập đoàn. Đặc biệt, dự án không sử dụng than cốc truyền thống mà chuyển sang khí LNG và dự kiến sử dụng hydro xanh trong tương lai nhằm giảm phát thải khí CO₂ một cách tối ưu, thể hiện cam kết nghiêm túc của tập đoàn với mục tiêu phát triển bền vững.

Đây là một bước đi lớn chưa từng có trong ngành luyện kim của Việt Nam, thể hiện rõ tầm nhìn và cam kết phát triển xanh của Tập đoàn Xuân Thiện. Ông Nguyễn Văn Thiện chia sẻ: “Tổ hợp Thép xanh Nam Định có tổng vốn đầu tư gần 99.000 tỷ đồng là Dự án xanh, sạch, nối tiếp các Dự án tiên phong phát triển bền vững của Xuân Thiện trong 20 năm qua.

Xuân Thiện luôn đi đầu với các dự án phát triển xanh, nhất là lĩnh vực sản xuất năng lượng tái tạo. Xuân Thiện đã đầu tư đưa vào hoạt động hơn 20 dự án thủy điện, điện mặt trời và điện gió trên nhiều miền đất nước, với tổng công suất 1.800 MW. Đây cũng là nền tảng làm nên thương hiệu Xuân Thiện”.

Phát biểu này không chỉ nêu bật triết lý phát triển xanh – sạch, mà còn định vị Tổ hợp Thép Nam Định như một bước đi chiến lược mang tính tiếp nối và nâng tầm những giá trị cốt lõi đã tạo nên thương hiệu Xuân Thiện suốt hai thập kỷ qua – từ năng lượng đến luyện kim, từ vùng núi đến vùng biển.

Về tiến độ, dự án đặt mục tiêu thép đầu tiên sẽ ra lò vào tháng 6 năm 2028 và hoàn thành toàn bộ tổ hợp vào năm 2030, với kỳ vọng đóng góp khoảng 20.000 tỷ đồng mỗi năm vào ngân sách nhà nước và tạo việc làm cho hơn 21.000 lao động, bao gồm cả kỹ thuật và lao động phổ thông.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã đánh giá cao dự án trong buổi lễ khởi công, gọi đây là công trình có ý nghĩa quan trọng không chỉ với tỉnh Nam Định mà còn với sự phát triển công nghiệp quốc gia, đồng thời kêu gọi các cơ quan chức năng và địa phương phối hợp chặt chẽ để bảo đảm tiến độ, giảm thủ tục hành chính và giám sát nghiêm ngặt về môi trường, an ninh cũng như quy hoạch.

Điểm đáng chú ý nhất của dự án là cam kết công nghệ xanh đầy táo bạo mà không nhiều doanh nghiệp tư nhân dám thực hiện khi bước chân vào ngành công nghiệp nặng vốn nhiều thách thức về vốn và kỹ thuật. Việc loại bỏ than cốc truyền thống để sử dụng khí LNG và hydro xanh trong quá trình hoàn nguyên thép giúp giảm lượng khí thải CO₂ lên đến 86% so với các phương pháp truyền thống.

Tất cả hệ thống thiết bị và công nghệ xử lý nước thải, khí thải được đầu tư theo tiêu chuẩn khắt khe của châu Âu và nhóm G7 nhằm đảm bảo độ thân thiện với môi trường tối đa. Chủ đầu tư cũng cam kết tuân thủ nghiêm túc các quy định về đất đai, bảo vệ môi trường và an sinh xã hội, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương cùng các bên giám sát độc lập để đảm bảo trách nhiệm với cộng đồng dân cư vùng dự án. Tuy nhiên, những cam kết này đồng thời mở ra các thách thức lớn về tài chính, kỹ thuật và quản lý khi phải đối mặt với biến động chi phí nguyên liệu, điện năng, khí đốt cũng như duy trì hoạt động bền vững trong một môi trường sản xuất đầy biến động và áp lực cao.

Việc chuyển hướng từ lĩnh vực năng lượng sang ngành sản xuất thép là một bước đi mang tính chiến lược và táo bạo của Xuân Thiện. Đây là lĩnh vực đòi hỏi vốn đầu tư khổng lồ, kiến thức chuyên môn sâu rộng và chuỗi cung ứng phức tạp, đồng thời phải đối mặt với rủi ro vận hành cao. Tuy nhiên, với hệ sinh thái đã có từ trước gồm năng lượng tái tạo, vật liệu xây dựng và logistics, việc mở rộng sang thép xanh giúp tập đoàn khép kín chuỗi giá trị sản xuất, giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu bên ngoài.

Lợi thế về vùng đất Nam Định cũng được tận dụng hiệu quả khi địa phương đã tạo điều kiện thuận lợi về giải phóng mặt bằng, ưu đãi thuế và hỗ trợ thủ tục hành chính, trở thành cú huých cho sự phát triển của dự án. Dự án thép xanh cũng gửi đi tín hiệu rõ ràng về sự lớn mạnh và vai trò của kinh tế tư nhân trong lĩnh vực công nghiệp nặng, vốn trước đây chủ yếu thuộc về doanh nghiệp nhà nước hoặc vốn đầu tư nước ngoài. Hơn nữa, việc mở rộng sang lĩnh vực thép giúp tập đoàn giảm thiểu rủi ro biến động doanh thu từ ngành năng lượng tái tạo vốn có thể bị ảnh hưởng bởi giá điện và chi phí truyền tải, từ đó tạo ra nguồn thu ổn định và bền vững trong lĩnh vực sản xuất vật liệu cao cấp.

Tuy nhiên, hành trình này không thiếu những thử thách và câu hỏi mở lớn. Việc huy động gần 100.000 tỷ đồng vốn đầu tư đòi hỏi sự cân đối tinh tế giữa vốn chủ sở hữu, các khoản vay ngân hàng và hợp tác quốc tế, tạo áp lực lớn về tài chính và chi phí vốn. Năng lực kỹ thuật cũng là bài toán then chốt, bởi Xuân Thiện phải làm chủ công nghệ luyện thép hiện đại như lò điện hồ quang, hoàn nguyên bằng khí và hydro, đảm bảo chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế đồng thời thu hút và giữ chân nhân lực trình độ cao.

Công tác kiểm soát môi trường, tuân thủ pháp luật về đất đai và bảo vệ cộng đồng dân cư cũng luôn được đặt lên hàng đầu, bởi những sự cố hoặc tranh chấp có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và tiến độ dự án. Thời gian và tiến độ là thách thức không nhỏ, bởi sự chậm trễ, thay đổi chính sách hay biến động chi phí vật liệu, năng lượng đều có thể làm đội vốn và trì hoãn việc đưa sản phẩm ra thị trường.

Đặc biệt, thị trường tiêu thụ thép xanh cao cấp trong nước còn hạn chế và Xuân Thiện sẽ phải nhanh chóng xây dựng mạng lưới khách hàng ổn định cũng như các hợp đồng xuất khẩu dài hạn để đảm bảo đầu ra bền vững cho sản phẩm.

Với những cam kết về tiến độ, công nghệ xanh, sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp, chính quyền và cộng đồng, dự án thép xanh không chỉ là bước đi chiến lược của cá nhân ông Nguyễn Văn Thiện mà còn là minh chứng cho sự trưởng thành của kinh tế tư nhân trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với những bước tiến bền vững và có trách nhiệm với môi trường.

Khi Tập đoàn Xuân Thiện khởi công tổ hợp Thép xanh gần 100.000 tỷ đồng ở Nam Định, nhiều người nghĩ rằng doanh nhân Nguyễn Văn Thiện đang dồn toàn lực cho công nghiệp nặng. Nhưng ít ai ngờ rằng, gần như song song, ông âm thầm thực hiện một bước đi chiến lược khác: Tiến thẳng vào trung tâm tài chính, cụ thể là lĩnh vực chứng khoán – nơi mà quyền lực kinh tế ngày nay không còn nằm ở công trường, mà ở các dòng tiền, bảng cân đối và khả năng điều phối vốn.

PGS.TS. Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế phân tích: “Trong bối cảnh Việt Nam đang thực hiện đồng thời nhiều cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 theo Tuyên bố tại COP26, chính sách tài chính cần được nhìn nhận như một công cụ chiến lược và động lực trọng yếu thúc đẩy quá trình chuyển dịch năng lượng. Việc sử dụng hiệu quả các chính sách tài chính không chỉ giúp khơi thông nguồn vốn đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo và công nghệ sạch, mà còn góp phần quan trọng trong định hình lại cấu trúc thị trường năng lượng theo hướng bền vững, minh bạch và cạnh tranh hơn”.

Với lời nhận định này, việc Xuân Thiện quyết tâm đi sâu vào lĩnh vực tài chính – chứng khoán không đơn thuần là mở rộng hệ sinh thái, mà là bước đặt cược chiến lược vào khả năng “vốn nội sinh”, biến tài chính thành đòn bẩy cho các dự án xanh – sạch – công nghiệp của tập đoàn.

Bắt đầu từ giữa năm 2025, ông Nguyễn Văn Thiện bất ngờ xuất hiện trong danh sách nhà đầu tư chiến lược mua cổ phần tại CTCP Chứng khoán Sen Vàng (GLS). Không dừng lại ở một khoản đầu tư thông thường, ông dự kiến chi ra 500 tỷ đồng để sở hữu 50 triệu cổ phiếu trong đợt phát hành riêng lẻ của công ty này, với giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Cùng lúc đó, những người có liên quan như ông Nguyễn Tấn Dũng – Phó Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thiện và Công ty Tài chính Quốc tế Xuân Thiện cũng xuất hiện trong danh sách mua vào hàng chục triệu cổ phần.

Nếu kế hoạch phát hành riêng lẻ và chào bán cho cổ đông hiện hữu hoàn tất, vốn điều lệ của GLS sẽ tăng từ 135 tỷ lên 3.000 tỷ đồng – một bước nhảy hơn 22 lần, đưa công ty này từ quy mô nhỏ trở thành một trong những doanh nghiệp chứng khoán có tiềm lực tài chính đáng kể trên thị trường. Đáng chú ý, sau thương vụ này, GLS cũng được đổi tên thành Chứng khoán Xuân Thiện (XTSC), chính thức trở thành một nhánh tài chính chủ lực trong hệ sinh thái kinh doanh của tập đoàn.

Ngày 22/9/2025, ông Nguyễn Văn Thiện chính thức trở thành cổ đông lớn của XTSC sau khi mua vào gần 2,7 triệu cổ phiếu, tương đương 19,93% vốn điều lệ. Hai nhà đầu tư liên quan khác là ông Nguyễn Tấn Dũng và XT Global Capital cũng mua thêm lượng cổ phần đáng kể, qua đó nâng tỷ lệ sở hữu của nhóm liên quan Xuân Thiện lên tới gần 56%.

Việc thâu tóm XTSC cho thấy đây không chỉ là một khoản đầu tư tài chính đơn thuần, mà là bước đi có tính toán để kiểm soát một đầu mối vốn trung tâm, từ đó hỗ trợ trực tiếp cho các lĩnh vực sản xuất – công nghiệp – năng lượng trong hệ sinh thái mà doanh nhân này đang xây dựng.

Bên cạnh việc gia tăng vốn điều lệ, XTSC cũng đồng thời công bố kế hoạch sử dụng dòng tiền sau phát hành để tăng cường năng lực kinh doanh: Khoảng 65% nguồn vốn sẽ được dùng cho các hoạt động cho vay ký quỹ và ứng trước tiền bán chứng khoán, phần còn lại phân bổ vào hoạt động tự doanh và vốn lưu động. Đây là những lĩnh vực vốn mang tính rủi ro cao, đặc biệt trong bối cảnh thị trường chứng khoán có nhiều biến động. Nhưng rõ ràng, với sự hậu thuẫn tài chính từ tập đoàn Xuân Thiện, công ty chứng khoán này có một “lõi thép” đủ vững để chịu được áp lực tăng trưởng và mở rộng hoạt động.

Trước thời điểm ông Thiện xuất hiện, GLS từng là một công ty nhỏ, lỗ lũy kế gần 67 tỷ đồng và không được nhiều nhà đầu tư chú ý. Nhưng kể từ khi nhóm cổ đông cũ đồng loạt thoái vốn, nhường lại quyền kiểm soát cho nhóm Xuân Thiện, tình hình tài chính, chiến lược phát triển và nhân sự cấp cao đều được tái cấu trúc mạnh mẽ. Với thương vụ này, Nguyễn Văn Thiện đã hoàn tất “mảnh ghép” còn thiếu để xây dựng nên một hệ sinh thái doanh nghiệp khép kín: Có sản xuất công nghiệp, có năng lượng tái tạo, có bất động sản phụ trợ và bây giờ là có trung tâm tài chính riêng để điều phối vốn.

Xét trong bức tranh toàn cảnh, việc kiểm soát một công ty chứng khoán giúp ông chủ Xuân Thiện không còn lệ thuộc vào các kênh vốn bên ngoài như ngân hàng, trái phiếu hay đối tác tài chính. Việc chủ động nguồn vốn cho phép tập đoàn phản ứng linh hoạt với thị trường, xoay chuyển dòng tiền giữa các dự án có tính chu kỳ khác nhau, từ năng lượng đến luyện kim, từ bất động sản công nghiệp đến dịch vụ phụ trợ.

Đặc biệt, trong bối cảnh các dự án như Tổ hợp Thép xanh, nhà máy vật liệu xây dựng, trạm điện gió hay các khu nông nghiệp công nghệ cao đều có quy mô hàng nghìn đến hàng chục nghìn tỷ đồng, thì việc có một trung tâm tài chính “nội bộ” để phân phối dòng vốn sẽ tạo lợi thế cạnh tranh đáng kể, cả về tốc độ lẫn chi phí.

Tuy nhiên, việc bước vào lĩnh vực tài chính cũng đặt ra không ít thách thức cho doanh nhân Nguyễn Văn Thiện. Khác với lĩnh vực công nghiệp, tài chính đòi hỏi sự kiểm soát rủi ro cực kỳ chặt chẽ, từ biến động thị trường đến các quy định về quản trị, minh bạch và tuân thủ.

Một hệ sinh thái tài chính khép kín nếu không được điều hành bài bản có thể gây ra mâu thuẫn lợi ích, rủi ro tín dụng chéo hoặc áp lực từ thanh tra, kiểm toán. Thực tế, không ít tập đoàn lớn từng gặp khó khi bước chân vào lĩnh vực tài chính mà thiếu sự chuẩn bị và tầm nhìn dài hạn. Nhưng với kinh nghiệm gần hai thập kỷ phát triển các dự án tỷ đô và sự bài bản trong cách mở rộng, Nguyễn Văn Thiện cho thấy ông không đi vào tài chính theo cách “ăn xổi”, mà xây dựng chiến lược lâu dài, dần dần chuyển hóa vai trò của vốn từ chỗ là công cụ trở thành một “sức mạnh cốt lõi” của doanh nghiệp.

Việc thâu tóm XTSC không chỉ mang giá trị tài chính mà còn là tuyên ngôn quyền lực: Trong thời đại kinh tế thị trường, ai làm chủ được vốn, người đó sẽ làm chủ được cuộc chơi. Và với ông Thiện, cuộc chơi chưa dừng lại ở luyện kim hay điện gió, mà đang mở rộng đến những sàn giao dịch sôi động nhất của nền kinh tế.

Khi ánh đèn sân khấu dự án thép xanh bắt đầu rực sáng, cũng là lúc doanh nhân Nguyễn Văn Thiện phải nhìn ra phía trước, nhìn về những vùng đất chưa khai phá, những mảng màu chưa tô và những giới hạn mà chỉ người dám đương đầu mới bước qua được. Với ông, tương lai không phải là khoảng không gian “sẽ” mà là trách nhiệm ngay từ hôm nay với thiên nhiên, với con người, với doanh nghiệp và với đất nước.

Tập đoàn Xuân Thiện đã công bố rõ ràng triết lý của mình: “Xanh – Sạch – Bền vững”. Trong tầm nhìn của họ, mô hình hoạt động là một hệ sinh thái tuần hoàn, nơi năng lượng xanh, vật liệu xanh và nông nghiệp xanh kết nối và hỗ trợ lẫn nhau. Tập đoàn hướng tới trở thành một trong những doanh nghiệp đa ngành kinh tế xanh hàng đầu Việt Nam, vươn tầm quốc tế.

Chính tại trang “Về chúng tôi” của Xuân Thiện, người đọc có thể nhìn thấy lời cam kết rằng đối với mỗi địa phương nơi Xuân Thiện đầu tư, tập đoàn không chỉ mong muốn phát triển kinh tế mà luôn kết hợp lợi ích doanh nghiệp với lợi ích xã hội, bảo tồn văn hóa bản địa và giữ gìn môi trường.

Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thiện chia sẻ: “Đối với khách hàng, chúng tôi cung cấp các sản phẩm và dịch vụ xanh đạt tiêu chuẩn quốc tế, tạo ra giá trị gia tăng cho cuộc sống của họ. Đối với đối tác, chúng tôi thúc đẩy tinh thần hợp tác để cùng nhau phát triển, xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn. Đối với nhân viên, chúng tôi tạo dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiệu quả và giàu tính nhân văn. Đối với cộng đồng, chúng tôi gắn kết lợi ích doanh nghiệp với lợi ích xã hội và cộng đồng”.

Đây không chỉ là một tuyên bố truyền thông, mà phản ánh rõ nét triết lý điều hành của ông Thiện – người kiến tạo nên một tập đoàn đa ngành nhưng gắn bó mật thiết với các giá trị con người và phát triển bền vững.

Mở rộng sang lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao là một hướng đi không nằm ngoài dự tính. Xuân Thiện đã và đang đầu tư vào các dự án trang trại công nghệ cao, nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi, vùng nguyên liệu và nhà máy chế biến trái cây với tham vọng kết nối từ gốc đến ngọn trong chuỗi giá trị lương thực. Ngoài ra, tập đoàn còn vươn ra quốc tế: Vừa qua, Xuân Thiện tiến hành hợp tác với Angola trong các dự án nông – lâm nghiệp, nghiên cứu giống cây bạch đàn dùng làm nguyên liệu cho sản xuất thép xanh hoặc năng lượng sinh học.

Không chỉ dừng lại ở kinh tế trong nước, Xuân Thiện cũng đã đặt chân vào hợp tác quốc tế với các cơ quan dầu khí Angola để nghiên cứu thăm dò và phát triển tài nguyên ở bồn trũng Etosha/Okavango, mở ra hướng mới đầy thử thách trong lĩnh vực năng lượng tiềm ẩn rủi ro lẫn lợi nhuận lớn.

Nhưng ước vọng xanh không có nghĩa là phô trương lý tưởng. Đằng sau tầm nhìn ấy là thách thức không nhỏ: Áp lực tài chính khổng lồ từ các dự án ngàn tỷ, cạnh tranh công nghệ với các nhà đầu tư lớn quốc tế, biến động thị trường nguyên liệu, chi phí vốn, chi phí vận hành và rủi ro môi trường, tất cả những thứ mà khi đứng giữa dự án thép xanh hoặc khu trang trại công nghệ cao, ông Thiện phải đo đếm cẩn trọng từng bước.

Với dự án thép xanh, nếu tiến độ trễ, chi phí nhân công hoặc năng lượng tăng cao, hoặc chính sách môi trường siết lại, tập đoàn có thể phải đối diện chi phí phát sinh lớn. Và trong lĩnh vực tài chính – chứng khoán, việc kiểm soát rủi ro dòng tiền, áp lực thanh khoản, mâu thuẫn lợi ích vẫn luôn là “cái bẫy” dễ khiến doanh nghiệp vững mạnh trở nên lung lay.

Nhưng nếu có một điểm làm nên sự khác biệt của ông Nguyễn Văn Thiện, đó là cái nhìn dài hạn và khả năng “xoay trục” chiến lược khi cần. Ông không chỉ đặt cược vào một ngành mà dùng tài chính để củng cố sức mạnh nội tại của hệ sinh thái. Khi vốn trở thành bộ khung, công nghệ xanh trở thành nội lực và mạng lưới quốc tế mở ra cơ hội hợp tác mới thì con đường phát triển không còn phụ thuộc vào riêng một ngành hay dòng vốn ngoại nữa.

Với người đọc, câu hỏi nhiều người vẫn đặt ra là: Liệu doanh nhân nào dám bước vào công nghiệp nặng, giữ cam kết xanh và đồng thời điều phối dòng vốn tài chính trong một hệ sinh thái khép kín? Xuân Thiện từng bước trả lời bằng dự án, bằng cam kết, bằng hợp tác quốc tế. Có thể sẽ có sai sót, nhưng không có sai lầm nào là không thể sửa nếu bản lĩnh đủ lớn, nếu đội ngũ đủ mạnh, nếu tầm nhìn đủ rộng.

Khi ánh hoàng hôn buông xuống Nam Định hôm lễ khởi công thép xanh, câu chuyện về một doanh nghiệp tư nhân Việt Nam không còn chỉ bằng gạch, bằng thép hay bằng dòng điện tái tạo mà bằng cam kết với môi trường, bằng trách nhiệm với cộng đồng và bằng khát vọng vươn ra thế giới bắt đầu được viết. Phần cuối là lời nhắn nhủ ngầm: Tương lai sẽ thuộc về người có đủ kiên nhẫn để kiến tạo, đủ bản lĩnh để kiên trì và đủ trách nhiệm để bền vững.

Trong bức tranh đa ngành đa chiều của nền kinh tế Việt Nam hôm nay, ông Nguyễn Văn Thiện không chỉ là người kiến tạo những công trình thép xanh khổng lồ, mà còn là biểu tượng của sức mạnh vốn nội sinh – minh chứng sống động cho một thế hệ doanh nhân tư nhân đang vươn tầm quốc tế. Hành trình của ông là câu chuyện kết hợp giữa tầm nhìn chiến lược, bản lĩnh vượt khó và tinh thần phát triển bền vững – những giá trị nền tảng mà doanh nghiệp Việt hôm nay rất cần gìn giữ và lan tỏa.

Từ dòng nước của những nhà máy thủy điện đầu tiên đến ngọn lửa thép tại vùng ven biển Nam Định, và giờ đây là bước chân âm thầm nhưng vững chãi vào sân chơi tài chính, ông Thiện đang từng ngày xây dựng một hệ sinh thái doanh nghiệp kiên cường – linh hoạt – xanh và nhân văn.

Chân dung doanh nhân Nguyễn Văn Thiện là một lát cắt truyền cảm hứng về khát vọng đổi thay, sức mạnh nội lực và sự kiên định âm thầm. Và hành trình ấy – của một người làm kinh tế bằng tư duy dài hạn và trái tim hướng về cộng đồng vẫn đang tiếp diễn, mở ra những chương mới cho khát vọng Việt Nam thế kỷ XXI./.