Hà Nội đầu thập niên 1990, nền kinh tế Việt Nam vừa bước ra khỏi cơ chế bao cấp, loay hoay tìm lối đi giữa một thế giới mở còn xa lạ. Doanh nghiệp tư nhân khi ấy gần như chưa có tên trong từ điển phát triển quốc gia. Khái niệm "khởi nghiệp" chưa thành xu hướng và làm kinh tế ngoài quốc doanh vẫn bị nhìn bằng ánh mắt nghi ngại.

Trong bối cảnh ấy, một người đàn ông lặng lẽ rời khỏi vị trí ổn định tại một tổng công ty nhà nước – nơi ông đang có sự nghiệp vững vàng. Không nhiều người hiểu vì sao ông lại chọn con đường mạo hiểm: Thành lập công ty riêng, mang cái tên lạ lẫm Geleximco – chưa tài sản, chưa thương hiệu, chưa định hình một thị trường rõ ràng. Nhưng với doanh nhân Vũ Văn Tiền, có lẽ chính “chưa có gì” mới là điều kiện tốt nhất để bắt đầu gieo trồng.

Khác với nhiều doanh nhân khác, ông chọn cách xây dựng sự nghiệp như một người làm nông công nghiệp: Tỉ mỉ gieo từng hạt giống niềm tin, kiên nhẫn bồi đắp từng ngành nghề cốt lõi, chấp nhận thời gian, thời cuộc và cả những mùa thất bát. Không chạy theo sóng ngắn, ông hướng đến những chiến lược phát triển có chiều sâu: Công nghiệp nặng, năng lượng, ngân hàng – những lĩnh vực cần bản lĩnh hơn là hào nhoáng.

Ba thập kỷ sau, Geleximco trở thành một trong những tập đoàn tư nhân hàng đầu Việt Nam. Dấu ấn của ông Vũ Văn Tiền hiện diện trong nhiều lĩnh vực, nhưng phong cách lãnh đạo của ông vẫn giữ nguyên: Điềm tĩnh, thận trọng, khiêm nhường. Ông không nói nhiều về những điều mình làm nhưng những gì ông đã làm thì đủ khiến người ta phải nói.

Sự nghiệp của ông giống như một khu rừng lớn – nơi từng mầm non được gieo từ thời đất khô sỏi đá, từng gốc cây được nuôi bằng tầm nhìn dài hạn và sự nhẫn nại hiếm có. Đó là kiểu thành công không đến từ tốc độ, mà đến từ chiều sâu và sự bền vững.

Năm 1959, tại vùng quê lúa Thái Bình, cậu bé Vũ Văn Tiền cất tiếng khóc chào đời trong một gia đình thuần nông giữa thời kỳ đất nước còn đầy gian khó. Những tháng ngày tuổi thơ gắn liền với đồng ruộng, cái nghèo và sự chịu thương chịu khó đã hun đúc nơi ông một tinh thần bền bỉ, một khát vọng vươn lên để không bị khuất phục bởi số phận. Từ nơi đồng bằng Bắc Bộ ấy, một người con nông dân lặng lẽ lớn lên với ý thức rằng: Muốn thay đổi cuộc đời, chỉ có con đường học hành và hành động.

Sau khi tốt nghiệp Học viện Kỹ thuật Quân sự, Vũ Văn Tiền tiếp tục theo học tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân – nơi ông bắt đầu hình thành tư duy kinh tế bài bản và tiếp cận với những làn gió đầu tiên của mô hình thị trường. Khi ra trường năm 1986, ông bắt đầu công tác tại Tổng Công ty Vật tư Nông nghiệp – một đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp, đảm nhận vai trò kế toán trưởng, rồi phó giám đốc và nhanh chóng được đánh giá cao về năng lực.

Ở thời điểm đó, làm cán bộ nhà nước là con đường nhiều người mơ ước: Ổn định, danh giá và tương đối an toàn trong bối cảnh kinh tế còn đang bước ra khỏi bao cấp. Nhưng với ông Tiền, tư duy cải cách không thể dừng lại ở việc làm tốt trong hệ thống cũ. Khi Việt Nam bước vào thời kỳ Đổi mới, mở cửa nền kinh tế, ông nhìn thấy một cơ hội – cũng là một thách thức lớn để những người dám nghĩ, dám làm, có thể tự đứng ra kiến tạo giá trị chứ không chỉ vận hành những thứ có sẵn.

Năm 1992, khi mới ngoài 30 tuổi, ông quyết định từ bỏ vị trí nhà nước để khởi nghiệp – một bước đi đầy mạo hiểm trong bối cảnh doanh nghiệp tư nhân vẫn còn là khái niệm xa lạ, pháp lý chưa rõ ràng, niềm tin xã hội còn dè dặt. Nhưng ông đã chọn con đường đó, như một cách trả lời cho thời cuộc: Không chờ đợi sự thay đổi, mà chính mình là người tạo ra thay đổi.

Ngày 9/1/1993, ông Vũ Văn Tiền chính thức thành lập Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Tổng hợp Hà Nội (Geleximco) với số vốn điều lệ ban đầu gần 3 tỷ đồng – một con số không nhỏ vào thời điểm ấy, nhưng hoàn toàn được gây dựng từ nguồn lực riêng, tiết kiệm và vay mượn có giới hạn.

Công ty được cấp phép hoạt động xuất nhập khẩu trực tiếp – một điều hiếm có đối với doanh nghiệp tư nhân lúc bấy giờ. Sự kiện ấy không chỉ mở ra cánh cửa thị trường quốc tế cho một công ty non trẻ, mà còn thể hiện niềm tin chiến lược: Nếu muốn doanh nghiệp Việt lớn mạnh, phải đưa họ ra khỏi "ao làng" từ những ngày đầu tiên.

Khởi nghiệp trong môi trường thiếu mọi thứ – vốn, pháp lý, kinh nghiệm – Geleximco bước những bước đầu tiên đầy thử thách. Ông Tiền đã phải thế chấp cả sổ tiết kiệm cá nhân để vay vốn ngân hàng. Có lúc, doanh nghiệp rơi vào cảnh khó khăn khi nguồn vốn bị thắt chặt, các khoản thuế, nợ ngân hàng dồn dập. Nhưng thay vì lùi bước, ông chọn cách đối mặt, tái cấu trúc dòng tiền, tiết giảm chi phí, đàm phán từng đối tác, từng khoản vay. Mọi quyết định lúc ấy đều như đi trên dây nhưng ông vẫn giữ được tinh thần lạc quan, tin vào sức bật của doanh nghiệp Việt nếu biết cách bền chí và đổi mới.

Đến cuối thập niên 1990, Geleximco không chỉ thoát khỏi khủng hoảng mà còn bắt đầu có lãi ổn định nhờ việc mở rộng hoạt động sản xuất, liên doanh với các đối tác lớn từ Nhật Bản, Hàn Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực linh kiện xe máy và ô tô. Việc cung cấp phụ tùng cho các hãng như Honda, Yamaha, Suzuki hay Kawasaki giúp doanh nghiệp của ông bắt đầu bước vào sân chơi công nghiệp, thay vì chỉ là đơn vị thương mại trung gian.

Với ông Vũ Văn Tiền, khởi nghiệp chưa bao giờ chỉ là câu chuyện cá nhân. Ngay từ những ngày đầu, ông đã mang trong mình một tư duy lớn hơn: “Đã sinh ra doanh nghiệp tư nhân thì chỉ có cống hiến và khát vọng. Chúng ta cùng nhau khởi nghiệp, làm sao cho mục tiêu GDP tăng trưởng gấp 10 lần so với hiện nay”.

Đó là một lời kêu gọi nhưng cũng là tuyên ngôn. Tuyên ngôn của một thế hệ doanh nhân dám rời ghế nhà nước, dám đối mặt với rủi ro để kiến tạo điều mới, dám tin rằng tư nhân không phải là “lực lượng bổ sung” mà là động lực phát triển của nền kinh tế.

Hành trình của ông Tiền – từ một cán bộ nhà nước an phận đến một doanh nhân khởi nghiệp liều lĩnh là minh chứng cho tinh thần ấy: Không phải chỉ có vốn mới làm được việc lớn, mà điều quan trọng là tầm nhìn, bản lĩnh và sự bền bỉ trong từng bước đi.

Khi thành lập Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Tổng hợp Hà Nội vào năm 1993 – tiền thân của Tập đoàn Geleximco ngày nay, ông Vũ Văn Tiền chỉ có trong tay vỏn vẹn 3 tỷ đồng vốn điều lệ, vài cộng sự thân tín và một niềm tin không gì lay chuyển: doanh nghiệp tư nhân Việt Nam có thể làm được những điều lớn lao, nếu có tầm nhìn dài hạn và tư duy bài bản.

Ba thập kỷ sau, Geleximco không còn là một cái tên gói gọn trong lĩnh vực thương mại xuất nhập khẩu, mà đã trở thành một tập đoàn đa ngành tầm vóc với hệ sinh thái trải rộng từ công nghiệp – hạ tầng, tài chính – ngân hàng, bất động sản, đến dịch vụ và năng lượng. Cái tên "Geleximco" ngày nay là kết tinh của một chiến lược xây dựng bài bản, kiên định và khôn ngoan – bản thiết kế vững chãi cho một đế chế kinh tế mang tinh thần Việt Nam hiện đại.

Ngay từ những ngày đầu khởi nghiệp, ông Vũ Văn Tiền đã nhận ra rằng: Thương mại chỉ là bước đệm, sản xuất mới là cốt lõi nếu doanh nghiệp Việt muốn ngẩng cao đầu và cạnh tranh sòng phẳng với thế giới. Ông không chọn con đường ngắn hạn, không tìm kiếm những cú “ăn xổi” theo thời cuộc. Thay vào đó, Geleximco từng bước chuyển mình sang công nghiệp hóa – với những dự án được đầu tư bài bản, quy mô và có chiều sâu công nghệ.

Geleximco bắt đầu hành trình sản xuất từ lĩnh vực phụ tùng ô tô – xe máy, trở thành đối tác cung ứng linh kiện cho các tập đoàn lớn như Honda, Yamaha, Suzuki, Kawasaki. Nhưng tham vọng không dừng ở đó. Bước ngoặt đến khi Geleximco ký kết hợp tác với Công ty TNHH Đầu tư Công nghiệp Nguyên Tín và Công ty TNHH Công nghệ Bách Tấn (Liễu Châu, Trung Quốc) để xây dựng một nhà máy sản xuất phụ tùng ô tô quy mô hơn 200ha tại Thái Bình (nay là Hưng Yên), với tổng vốn đầu tư khoảng 400 triệu USD.

Dự án này không chỉ đơn thuần là một nhà máy, mà là cú hích cho một trung tâm công nghiệp ô tô mới ở miền Bắc. Dự kiến đi vào sản xuất từ năm 2027, nhà máy sẽ tạo việc làm trực tiếp cho khoảng 2.000 – 3.000 lao động và từng bước nội địa hóa sản xuất linh kiện ô tô – ngành vốn bị nước ngoài chi phối gần như toàn diện suốt nhiều năm.

Quyết định chuyển hướng sang công nghiệp hóa với quy mô lớn, đòi hỏi vốn đầu tư hàng trăm triệu USD và thời gian thu hồi dài hạn không chỉ phản ánh tầm nhìn của một nhà đầu tư thông thường. Đó là lựa chọn của một người tin vào tương lai sản xuất nội địa, vào nền công nghiệp quốc gia phải tự chủ công nghệ, tự chủ chuỗi cung ứng.

Chính vì thế, TS. Lê Xuân Nghĩa từng nhận định: “Ông Tiền là doanh nhân đặc biệt. Những điều ông nói, ông mong muốn thay đổi không phải phục vụ cho việc kinh doanh của ông mà là vấn đề của đất nước”.

Câu nói ấy không chỉ là sự tôn vinh cá nhân, mà là một lát cắt chân thực về cách ông Vũ Văn Tiền tiếp cận vai trò doanh nhân: Kiến tạo, thay vì phản ứng với thị trường.

Không dừng lại ở sản xuất phụ tùng, Geleximco còn tiến thẳng vào ngành công nghiệp ô tô nguyên chiếc. Trong liên doanh với Chery (Trung Quốc) – một trong những hãng xe lớn nhất châu Á – Geleximco xây dựng nhà máy sản xuất hai dòng xe mới: Omoda và Jaecoo, với công suất giai đoạn đầu khoảng 50.000 xe/năm, đặt tại Khu công nghiệp Hưng Phú. Sự kiện này đánh dấu bước tiến chiến lược: Từ một doanh nghiệp tư nhân trong nước, Geleximco đã trở thành nhà sản xuất xe hơi chính thức, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng, ông Vũ Văn Tiền không chỉ coi công nghiệp hóa là bước tiến nội tại, mà còn là cơ hội để định vị doanh nghiệp Việt trên bản đồ toàn cầu. Ông từng nhấn mạnh: “Doanh nghiệp Việt Nam muốn hội nhập thành công cần phát triển kinh doanh theo chuẩn mực quốc tế và phù hợp với xu thế phát triển công nghệ và công nghệ cao trong tất cả các lĩnh vực”.

Chính tư duy ấy là kim chỉ nam cho những quyết định đầu tư mang tầm chiến lược: từ liên doanh với các đối tác lớn nước ngoài đến việc xây dựng nhà máy sản xuất theo tiêu chuẩn toàn cầu – không chỉ phục vụ thị trường nội địa mà còn hướng đến xuất khẩu.

Song song với công nghiệp, Geleximco đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực bất động sản và hạ tầng – không chỉ là các khu đô thị, mà còn là những không gian được thiết kế để phục vụ chiến lược tổng thể. Geleximco là chủ đầu tư của nhiều dự án đô thị quy mô như: Khu đô thị Lê Trọng Tấn – Geleximco (Hà Nội), Đồng Trúc – Ngọc Liệp (Quốc Oai), Phú Mãn (Hòa Bình), Cái Dăm (Quảng Ninh)...

Các dự án này không đơn thuần là “bán đất”, mà được quy hoạch như một phần mở rộng của hệ sinh thái – nơi công nhân các nhà máy có thể an cư, nơi chuyên gia có thể làm việc dài hạn, và nơi hình thành cộng đồng phát triển bền vững.

Đặc biệt, tại Hưng Yên, nơi tập trung các nhà máy sản xuất mới, Geleximco còn tham gia phát triển khu công nghiệp Hưng Phú, kết hợp cảng sông, khu dân cư và dịch vụ hậu cần – tạo nên một “thành phố công nghiệp thu nhỏ”. Cách làm của Geleximco không rời rạc từng mảnh mà là mô hình tích hợp: Nhà máy – đô thị – logistic – dân sinh – tài chính, bổ trợ lẫn nhau để tối ưu chi phí và gia tăng hiệu quả tổng thể.

Hiểu rõ tầm quan trọng của dòng vốn trong phát triển bền vững, ông Vũ Văn Tiền là một trong những doanh nhân tư nhân đầu tiên ở Việt Nam mạnh dạn đặt chân vào lĩnh vực ngân hàng – khi mà khung pháp lý còn chưa rõ ràng, và niềm tin vào hệ thống tài chính tư nhân vẫn còn là một dấu hỏi lớn.

Với tầm nhìn sắc sảo và khả năng kết nối chiến lược, ông Tiền đã góp phần sáng lập Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) – nơi sau này trở thành một trong những tổ chức tài chính tiên phong hỗ trợ vốn cho khu vực doanh nghiệp tư nhân. Không chỉ dừng lại ở vai trò cổ đông sáng lập, ông còn trực tiếp định hướng chiến lược phát triển của ngân hàng, từng bước đưa ABBANK trở thành “người đồng hành tài chính” cho hệ sinh thái Geleximco cũng như nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ khác.

Cùng với đó, ông cũng góp phần xây dựng Công ty Chứng khoán An Bình (ABS), nhằm tạo một kênh huy động vốn trung – dài hạn bền vững trên thị trường tài chính. Ông không chỉ nhìn thấy cơ hội kinh doanh, mà còn sớm hiểu rằng: để doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững thì phải có một hệ thống tài chính hỗ trợ linh hoạt, hiệu quả và minh bạch.

Tư duy này giúp Geleximco luôn đảm bảo được thanh khoản cho các dự án lớn, đồng thời chủ động trong thu xếp vốn với chi phí tối ưu, tránh lệ thuộc vào các nguồn tín dụng ngắn hạn đầy rủi ro.

Không chỉ dừng lại ở sản xuất và hạ tầng, Geleximco còn phát triển các dịch vụ chất lượng cao như sân golf, khách sạn, bất động sản nghỉ dưỡng và văn phòng hạng sang. Dự án nổi bật có thể kể đến sân golf quốc tế Dragon Golf Links, các tổ hợp khách sạn – thương mại đạt chuẩn 4-5 sao tại Hà Nội, Quảng Ninh... Những dự án này không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn góp phần nâng cao trải nghiệm sống – làm việc của cư dân trong các khu đô thị và chuyên gia trong các khu công nghiệp.

Tập đoàn Geleximco hiện có tổng tài sản trên 80.000 tỷ đồng, doanh thu hàng năm trên 20.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho hơn 10.000 lao động trực tiếp và hàng chục nghìn lao động gián tiếp. Nhưng những con số ấy chỉ là biểu hiện bề mặt. Điều đáng kể nhất, chính là cách mà Geleximco xây dựng nên một kiến trúc doanh nghiệp đa ngành với nền tảng liên kết chặt chẽ. Từ công nghiệp đến bất động sản, từ tài chính đến dịch vụ – tất cả đều nằm trong một bản thiết kế chiến lược. Không phát triển tràn lan, không “đánh quả” theo thời vụ, Geleximco chọn cách đi sâu, đi dài và đi chắc.

Đó không chỉ là tầm nhìn của một người đứng đầu doanh nghiệp mà là tâm thế của một kiến trúc sư doanh nghiệp, hiểu rằng một đế chế không thể được tạo nên bằng cơ hội, mà phải bằng nền móng – bằng bản thiết kế, bền bỉ và đầy bản lĩnh.

Khi Geleximco đã đặt những viên gạch đầu tiên cho một đế chế đa ngành vững chãi, bước kế tiếp với ông Vũ Văn Tiền là một khát vọng lớn hơn: Đưa công nghiệp Việt Nam lên tầm cao mới qua ngành công nghiệp ô tô và công nghệ cao. Đây không chỉ là sự mở rộng bình thường, mà là bước nhảy chiến lược, đầy rủi ro nhưng cũng đầy tiềm năng, thể hiện rõ tư duy lãnh đạo không hài lòng với việc “đủ tốt”, mà khao khát “tốt hơn – tiên phong”.

Ông Tiền cùng Geleximco đã công bố nhiều dự án trọng điểm. Geleximco và Công ty Ô tô Omoda & Jaecoo (thuộc Chery, Trung Quốc) ký hợp đồng nguyên tắc xây dựng nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô quy mô 200.000 xe/năm, với tổng vốn đầu tư ước tính khoảng 800 triệu USD. Giai đoạn đầu dự kiến sản xuất 50.000 xe/năm, các giai đoạn tiếp theo mở rộng quy mô và tăng tỷ lệ nội địa hóa.

“Chúng tôi sẽ sản xuất các sản phẩm ô tô chất lượng cao với chi phí thấp nhất, hiệu quả cao nhất không chỉ phục vụ người Việt Nam mà còn xuất khẩu ra nước ngoài. Điều này được minh chứng bằng thực tế Tập đoàn Chery đã sản xuất và xuất khẩu thành công hàng triệu chiếc ô tô ra thế giới”, ông Tiền nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Geleximco tiếp tục thực thi dự án nhà máy phụ tùng ô tô liên doanh với Nguyên Tín (Liễu Châu, Trung Quốc) và Công nghệ Bách Tấn. Diện tích dự án hơn 200 ha, vốn đầu tư khoảng 400 triệu USD, dự kiến khởi công vào năm 2026 và đi vào sản xuất từ tháng 10/2027, tạo việc làm trực tiếp cho khoảng 2.000–3.000 lao động. Mục đích là cung cấp linh kiện cho các nhà máy sản xuất ô tô trong nước, giảm phụ thuộc nhập khẩu linh kiện.

Trong quá trình phát triển dự án lắp ráp ô tô Omoda & Jaecoo, có thông tin từ các giấy tờ đầu tư cho thấy tổng vốn đầu tư được xác nhận vào khoảng 8.125 tỷ đồng. Dự án dự kiến được xây dựng tại Khu công nghiệp Hưng Phú.

Không chỉ mở rộng quy mô sản xuất, Geleximco còn đặt trọng tâm vào công nghệ cao và phát triển thân thiện với môi trường. Trong hợp đồng nguyên tắc, nhà máy ô tô Omoda & Jaecoo được thiết kế theo tiêu chuẩn xanh, sử dụng công nghệ hiện đại, bao gồm cả ô tô điện, xe sử dụng pin nhiên liệu, cũng như ô tô lai (PHEV). Đó là cách mà ông Tiền muốn Geleximco không chỉ bắt kịp xu hướng toàn cầu, mà nếu có thể, dẫn đầu xu hướng đó tại Việt Nam.

Một số phát biểu của ông phản ánh rõ tư tưởng về trách nhiệm công nghiệp hóa gắn với phát triển bền vững: “Hạ tầng của Việt Nam đang phát triển, chưa đáp ứng được việc dùng xe thuần điện nên chúng tôi phát triển ô tô sử dụng cả xăng và điện. Nếu sử dụng ở Hà Nội hay TP.HCM, người dùng sạc một đêm có thể đi 2‑3 ngày. Nếu có nhu cầu đi đường dài thì có thể chuyển sang chế độ dùng xăng. Vài năm nữa, khi hệ thống hạ tầng công nghệ, trạm sạc phát triển tốt, chúng tôi sẽ sản xuất xe thuần điện”.

Ông cũng chỉ rõ, tổng vốn đầu tư cho 3 giai đoạn của Dự án khi đạt công suất 200 nghìn xe ô‑tô/năm… ước tính khoảng 800 triệu USD.

Khát vọng công nghiệp cao của Geleximco dưới sự lãnh đạo của ông Vũ Văn Tiền không chỉ nằm ở quy mô mà còn ở tầm ảnh hưởng xã hội và kinh tế: Tạo công việc cho hàng ngàn lao động, thúc đẩy phát triển hạ tầng phụ trợ, tăng tỷ lệ nội địa hóa linh kiện, giảm nhập khẩu, nâng cao công nghệ trong nền công nghiệp ô tô – từ sản xuất linh kiện đến lắp ráp đến thân thiện môi trường.

Những bước đi này không hề dễ: Đòi hỏi chính sách ổn định, nguồn lực lớn, hợp tác quốc tế và cả sự chấp nhận rủi ro hậu trường từ việc xây dựng thương hiệu, tiêu chuẩn kỹ thuật và thị trường mới. Nhưng với ông Tiền, cái giá của việc không đột phá sẽ đắt hơn nhiều so với việc tiến lên.

Ông Tiền như người kiến trúc sư của một giấc mơ lớn – không chỉ mơ về một Geleximco sản xuất linh kiện và xe ô tô, mà mơ về một vị trí chủ đạo của công nghiệp ô tô Việt Nam trong bản đồ khu vực và quốc tế. Với những dự án ô tô – xe điện đang cuốn hút mọi ánh nhìn, khát vọng ấy đang dần được kiến thiết bằng thực tế, bằng ký kết, bằng những con số đầu tư và bằng cả lời cam kết phát triển bền vững.

Trong thời đại công nghệ thay đổi nhanh, môi trường kinh doanh đòi hỏi tính minh bạch, phát triển bền vững, ông Tiền chứng minh rằng một doanh nhân có thể tiên phong mà vẫn giữ được sự sâu sắc, trọng trách và sống như người đi trước thời đại.

Vai trò của ông trong lĩnh vực ngân hàng là minh hoạ rõ nét cho việc ấy. Tại Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank), từ năm 2003 ông tham gia Hội đồng Quản trị; giai đoạn 2005‑2018 giữ chức Chủ tịch HĐQT; sau đó làm Phó Chủ tịch HĐQT kiêm nhiều ủy ban chiến lược như Ủy ban Chuyển đổi & Ngân hàng số, Ủy ban Nhân sự, Ủy ban Chiến lược

Năm 2025, tại Đại hội đồng cổ đông thường niên ABBank, ông Tiền đã nhấn mạnh cần thay đổi mạnh mẽ bộ máy tổ chức ngân hàng và cho rằng: “Mô hình tổ chức hiện hữu đang lạc hậu và có tính chất bảo thủ. Không những bảo thủ mà bao che dẫn đến hiệu quả không cao, đông mà không mạnh”. Ông tiếp tục nói: “Thời đại số hóa rồi, không thể dùng người đông người mà làm được.” Ông cũng cho biết ABBank đã mạnh dạn tinh giản bộ máy tới 30‑40% nhân sự trong một số bộ phận để khắc phục sự cồng kềnh không hiệu quả.

Khác với việc chỉ hướng đến lợi nhuận, ông Tiền luôn nhấn mạnh sự an toàn, bền vững trong chiến lược: Lợi nhuận vẫn quan trọng nhưng không được đánh đổi bằng rủi ro lớn hay phát triển thiếu kiểm soát. Trong năm 2024, lợi nhuận trước thuế của ABBank đạt 809 tỷ đồng, tăng 58% so với năm 2023. Khi cổ đông thắc mắc về việc chưa chia cổ tức, ông nói: “Bao nhiêu năm qua, ABBank đã nợ cổ đông quá nhiều về chia lợi nhuận. Đây là nỗi trăn trở nhưng với tinh thần hoạt động an toàn bền vững thì ngân hàng mới được như hiện nay”.

Ông Tiền cũng chỉ rõ quan điểm khi cho vay cần đảm bảo: Phải có tài sản đảm bảo, bất động sản được ưu tiên, nhưng đồng thời phải đánh giá kỹ khả năng sử dụng, xuất khẩu, hiệu quả của tài sản đó. 

Sự lãnh đạo của ông ở ABBank còn thể hiện ở trách nhiệm ESG – môi trường, xã hội và quản trị. Vào tháng 1/2025, ABBank thành lập Ủy ban Chiến lược Phát triển bền vững ESG với vai trò dẫn dắt của ông Tiền. Mục tiêu không chỉ là đáp ứng các chính sách khuyến khích của Nhà nước, mà là định hướng ngân hàng tích hợp yếu tố ESG vào hoạt động cốt lõi, xây dựng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng xanh, số hóa, nâng cao trải nghiệm khách hàng, tăng tính minh bạch và trách nhiệm với cộng đồng.

Chính nhờ cái nhìn sớm ấy, ông Tiền được xem là người biết “đặt nền rồi xây nhà” – không chạy theo lợi nhuận ngắn hạn, mà xây hệ thống có khả năng chịu đựng thử thách thị trường, khủng hoảng, biến động quốc tế. Ông không chỉ là người đứng đầu Geleximco, mà là người dẫn dắt tư duy lãnh đạo doanh nghiệp trong một thời đại mới – nơi sự ổn định, hiệu quả, công nghệ và nhân văn được đứng song song.

Trong bối cảnh Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ sang mô hình kinh tế số, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, ông Vũ Văn Tiền không chỉ là một doanh nhân thành công, mà còn là một người góp phần định hình tư duy kinh tế tư nhân hiện đại – trong đó, doanh nghiệp không chỉ có nghĩa vụ với cổ đông, mà còn phải có trách nhiệm với cộng đồng, xã hội và thế hệ tương lai.

Tại nhiều diễn đàn kinh tế, ông khẳng định doanh nghiệp tư nhân không chỉ tạo ra của cải vật chất mà còn góp phần giữ vững ổn định xã hội, phát triển lực lượng lao động và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Sáng 18/5/2025, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66 về đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật và Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Trình bày chuyên đề "Nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết số 68...," Thủ tướng bày tỏ mong muốn lắng nghe ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp. Ngay sau đó, ông Vũ Văn Tiền, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Geleximco, là người đầu tiên giơ tay phát biểu.

Trong phần trình bày, ông Tiền nhấn mạnh Nghị quyết 68 là một bước ngoặt chiến lược khi xác định kinh tế tư nhân là "động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia". Theo ông, đây là nhận định đúng đắn, toàn diện và mang tính đột phá về vai trò, vị trí của khu vực tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.

"Chúng tôi khẳng định đây là một cuộc cách mạng toàn diện về giải phóng lực lượng sản xuất", ông Vũ Văn Tiền phát biểu.

Với cộng đồng doanh nghiệp, ông Tiền ví Nghị quyết này như "nắng hạn gặp mưa rào" sau nhiều năm mong đợi cơ chế thuận lợi để phát triển: “Chúng tôi cảm thấy như hạn hán gặp cơn mưa rào. Rất nhiều năm nay, doanh nghiệp, doanh nhân gặp nhiều vướng mắc, muốn làm nhiều việc, muốn cống hiến nhưng chưa làm được. Tâm lý đó đã được giải tỏa sau khi có Nghị quyết 68”.

Ông cũng kiến nghị thành lập một cơ quan độc lập để giám sát, đánh giá chỉ số năng lực cạnh tranh, mức độ tuân thủ và hiệu quả thực thi của các bộ, ngành, địa phương. Đồng thời, cơ quan này cần là nơi tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp và người dân, từ đó chuyển lên các cấp cao nhất như Tổng Bí thư và Thủ tướng.

Không tập trung nói nhiều về từ thiện hay CSR như một chiến lược tiếp thị, nhưng trong thực tế, Geleximco và ông Tiền luôn có mặt trong những thời điểm quan trọng – từ hỗ trợ đồng bào lũ lụt, đầu tư cơ sở hạ tầng quê hương Thái Bình, đến đóng góp phòng chống dịch COVID-19.

Trong xây dựng các khu công nghiệp, khu đô thị như Hưng Phú, ông yêu cầu tích hợp đầy đủ hạ tầng xã hội – từ nhà ở cho công nhân, đến không gian công cộng, trung tâm dịch vụ. Đó không phải là điều bắt buộc theo luật, mà là lựa chọn chiến lược. Ông hiểu rằng một nền sản xuất không thể phát triển nếu không có “nền sống” đi cùng.

Ông Vũ Văn Tiền luôn chú trọng đến việc quy hoạch khu công nghiệp sao cho không ảnh hưởng đến vùng lúa và khu vực nuôi trồng thủy sản. Với ông, doanh nghiệp phát triển không được giành giật đất sạch của nông dân mà phải chia sẻ giá trị phát triển với chính người dân trên mảnh đất đó.

Là một trong những người đầu tiên đưa doanh nghiệp tư nhân Việt Nam bước vào lĩnh vực ngân hàng từ đầu những năm 2000, ông Tiền đã chứng minh rằng tư nhân hoàn toàn có thể làm tài chính nghiêm túc, có kiểm soát, có chiến lược. Việc Geleximco tham gia vào ABBank, ABS và sau này là nhiều định chế tài chính khác đã tạo cảm hứng và dẫn đường cho thế hệ doanh nhân sau tham gia sâu hơn vào thị trường tài chính – vốn là mạch máu quan trọng của nền kinh tế.

Đặc biệt, tư duy tích hợp hệ sinh thái mà ông theo đuổi từ đầu nay đã trở thành chuẩn mực mà nhiều tập đoàn lớn khác học hỏi. Geleximco không phải là doanh nghiệp phát triển đơn ngành, mà là hình mẫu cho chiến lược phát triển đồng bộ: Mỗi mảng kinh doanh đều bổ trợ lẫn nhau, tạo ra lợi thế quy mô và sức cạnh tranh nội tại – không phụ thuộc vào chu kỳ thị trường.

Không chỉ có ảnh hưởng về mô hình tổ chức, ông Tiền còn đóng vai trò trong các tổ chức ngành nghề, hiệp hội doanh nghiệp. Năm 2023, ông chính thức được bầu làm Chủ tịch Hiệp hội Dịch vụ Phát triển Kinh doanh Việt Nam (VABIDA), tiếp tục thúc đẩy các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, chuyển đổi số và phát triển thị trường bền vững.

Với cộng đồng doanh nhân trong nước, ông còn là một biểu tượng truyền cảm hứng. Cộng đồng doanh nhân Sao Đỏ gọi ông Vũ Văn Tiền là người anh cả, không chỉ bởi ông là thế hệ doanh nhân Sao Đỏ đầu tiên mà còn bởi vị thế thủ lĩnh của ông.

“Anh Tiền luôn muốn quy tụ những doanh nhân đã trưởng thành để truyền cảm hứng cho thế hệ doanh nhân trẻ có cùng chí hướng khởi nghiệp và cách làm giàu chân chính. Anh ấy cũng mong các doanh nghiệp phải xây dựng văn hóa hợp tác để cùng thắng”, ông Nguyễn Cảnh Hồng – Chủ tịch Câu lạc bộ doanh nhân Sao Đỏ chia sẻ.

Trong suốt hành trình ấy, ông Tiền không bao giờ tự nhận mình là người tiên phong, nhưng chính sự điềm đạm, kiên định và tâm thế “xây để lại” thay vì “xây để chứng minh” đã khiến ông trở thành một nhân vật đặc biệt. Một người truyền năng lượng tích cực bằng hành động, hơn là lời nói.

Từ một người đi lên từ gian khó, ông Vũ Văn Tiền đã xây dựng nên không chỉ một tập đoàn hàng đầu, mà còn một triết lý phát triển doanh nghiệp mang tính quốc gia: Phát triển dựa trên nền tảng – không đánh đổi rủi ro lấy tăng trưởng, không chọn đường tắt thay vì kiến trúc dài hạn.

Ông sống như người đi trước thời đại vì ông luôn nhìn thấy xa hơn số đông. Một doanh nhân của thời đại nhưng để lại di sản vượt khỏi thời đại mình sống./.