Chinh phục độc giả Gen Z: Đổi mới từ hình thức đến nội dung để giữ chân độc giả trẻ

Gen Z phù hợp với tin nhanh, tương tác, cá nhân hóa

Báo chí cần đổi mới, tiếp cận công nghệ để làm mới cả nội dung và hình thức nhằm chinh phục độc giả trẻ, đặc biệt là Gen Z. Đây là nhóm đối tượng tiêu biểu trong việc tiêu thụ tin tức nhanh, dành nhiều thời gian trên các nền tảng như TikTok, Instagram Reels, Facebook Reels và YouTube Shorts… Họ ưa thích những video ngắn, sáng tạo và mang tính giải trí cao. Gen Z hiện chiếm khoảng 32% dân số và dự báo sẽ trở thành nhóm nhân khẩu học lớn nhất vào năm 2032, là đối tượng trọng tâm mà các doanh nghiệp, tổ chức bao gồm cả báo chí truyền thông hướng tới.

Tại Diễn đàn, Nhà báo Bùi Thu Thủy - Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) , trong những năm qua luôn nỗ lực đổi mới chương trình Đường lên đỉnh Olympia – một chương trình dành cho học sinh THPT. Nhóm thực hiện chương trình đã nhiều lần “điều tra xã hội học” đối tượng khán giả của chương trình để có những thay đổi nhất định về cách bài trí sân khấu, luật chơi, nội dung các câu hỏi, tăng tính cạnh tranh để phù hợp với giới trẻ. Dẫn chương trình cũng được bố trí ngày càng trẻ để phù hợp với người trẻ.

“Có nhiều ý kiến nhận định, Gen Z hiện nay thích xem những chương trình, video ngắn, nhưng tôi nghĩ rằng, ý kiến đó mới chỉ đúng một phần. Hiện nay, các bạn trẻ cũng xem những chương trình dài, có nội dung”, bà Thuỷ nói, đồng thời nhấn mạnh, nếu các báo, đài tổ chức các sự kiện lớn, có độ chân thực, xây dựng chương trình tốt thì khán giả trẻ sẽ “ở lại”.

“Tất nhiên, chúng ta phải tìm cách để giữ họ ở lại và đi cùng với chúng ta lâu hơn, phải làm những chương trình có chất lượng tốt”, bà Thuỷ nói. Theo bà Thuỷ, có một khó khăn, là dù thực hiện nhiều chương trình dành cho giới trẻ, nhưng đội ngũ của kênh VTV3 hiện nay không trẻ, và thời gian tới, sẽ hướng tới việc bổ sung thêm người trẻ để cùng xây dựng những nội dung phù hợp với giới trẻ.

Năm 2021, đội ngũ sản xuất đứng trước một quyết định với nhiều tranh luận: Giao Đường lên Đỉnh Opympia cho một MC Gen Z. Sau 4 năm thử thách, nhà báo Bùi Thu Thủy kết luận, đây là một quyết định đúng đắn. Bà nói: "Để nói được tiếng nói của người trẻ, Gen Z nên được tin tưởng và trao cơ hội".

Đề cập tới đặc điểm tiêu thụ tin tức của Gen Z, TS Ngô Bích Ngọc, Trưởng Khoa Truyền thông đa phương tiện, Đại học Swinburne Việt Nam cho rằng: "Nhận diện chân dung "khách hàng" về Gen Z là một việc khó".

Tại Việt Nam Gen Z có tỷ lệ sử dụng Facebook rất cao (97,1%); Zalo (80,9%), Youtube (75,7%). Gen Z phù hợp với tin nhanh, tương tác, cá nhân hóa và đặc biệt thích trải nghiệm đan xen, tích hợp. TS Ngọc nhấn mạnh.

Muốn thu hút độc giả trẻ thì công nghệ là chìa khóa 

Chia sẻ tại diễn đàn, nhà báo Ngô Việt Anh, Giám đốc Trung tâm Phát triển truyền thông, báo Nhân Dân nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay, để đáp ứng nhu cầu của lớp bạn đọc trẻ, công nghệ phải đi đầu. Như ở báo Nhân Dân, đã áp dụng công nghệ phân tích đối tượng bạn đọc, ứng dụng trí tuệ nhân tạo…

“Ví dụ như AI sẽ bắt chước những giọng đọc hay, truyền cảm, chứ nếu đọc giống người máy mãi thì không ai muốn nghe”, ông Việt Anh nói, đồng thời cho biết, một số nhân sự trẻ của báo Nhân Dân đã được cử sang một số nước để học về trí tuệ nhân tạo…

Ông Ngô Việt Anh nhấn mạnh, báo Nhân Dân đã hướng tới việc làm tri thức chuyên sâu để thu hút bạn đọc – tương tự như việc thông tin trên bách khoa Wiki. Theo ông Việt Anh, nhiều người ngỡ chỉ người lớn tuổi mới đọc dạng thông tin này, nhưng trái lại, nhiều người trẻ rất hào hứng với các chủ đề chuyên sâu, như về Tết Nguyên đán, Chủ tịch Hồ Chí Minh, chủ nghĩa xã hội…

“Một năm, có hàng triệu học sinh, sinh viên tìm hiểu về các nội dung liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh, chủ nghĩa xã hội. Các bạn sẽ tìm kiếm thông tin, và báo Nhân Dân thể hiện các vấn đề này một cách trực quan, thu hút bạn đọc trẻ”, ông Việt Anh nói.

Theo nhà báo Phùng Công Sưởng – Tổng Biên tập báo Tiền Phong: “Đã có nhiều quan niệm cho rằng thế hệ trẻ, đặc biệt là Gen Z hiện nay không thích đọc báo. Thực tế không phải vậy, họ vẫn đọc báo nhưng theo cách “nạp” thông tin rất khác biệt và đa dạng, tạo nên thách thức mới cho các cơ quan báo chí. Vấn đề đặt ra là: Làm sao để thu hút được họ?”.

Nhà báo Phùng Công Sưởng nhận định, sản phẩm của Báo Nhân Dân là minh chứng về lối kể chuyện tự nhiên, dễ tiếp cận với các chủ đề dài và khó như lịch sử. Chìa khóa then chốt ở đây là việc ứng dụng công nghệ. “Định kiến” GenZ không thích đọc báo không phải là một nhận định toàn diện. Họ có cách thức tiếp cận tin tức đặc biệt và riêng biệt.

Để phát triển báo chí số, các cơ quan báo chí cần đầu tư mạnh cho công nghệ và liên tục đổi mới nội dung lẫn hình thức. Tính sáng tạo đang là vấn đề sống còn của báo chí.

Diễn đàn báo chí với chủ đề "Chinh phục độc giả Gen Z" đã mang lại nhiều thông tin hữu ích giúp các cơ quan báo chí “bắt trend”, thích ứng với xu hướng tiêu dùng tin tức của độc giả trẻ. Đây cũng là vấn đề được nhiều tòa soạn quan tâm trong thời đại chuyển đổi số, nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin ngày càng đa dạng của công chúng./.