Diễn đàn Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ 2025: Tăng tốc hợp tác, nâng cấp chuỗi giá trị trong kỷ nguyên mới

Sự kiện do Vụ Phát triển Thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) phối hợp Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam (AmCham Việt Nam) tổ chức nhân dịp kỷ niệm 30 năm bình thường hóa quan hệ và 25 năm ký kết Hiệp định Thương mại song phương (BTA).

Diễn đàn không chỉ là cột mốc lịch sử mà còn là nền tảng quan trọng để hai quốc gia cùng nhìn lại hành trình đã qua và xác định lộ trình phát triển trong giai đoạn tiếp theo.

Trải qua ba thập kỷ, quan hệ kinh tế và thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ đã phát triển vượt bậc, ngày càng đi vào chiều sâu và thực chất. Hợp tác thương mại đã trở thành động lực tăng trưởng quan trọng, giúp Việt Nam vươn lên thành đối tác thương mại lớn thứ 7 của Mỹ (tính đến hết tháng 8/2025). Tổng kim ngạch trao đổi hai chiều đạt khoảng 132,4 tỷ USD, tăng 40,9% so với năm trước, trong đó Việt Nam xuất siêu sang Mỹ tới 113,0 tỷ USD, xếp thứ 3 thế giới về mức thặng dư thương mại với thị trường này.

Trong bối cảnh kinh tế và thương mại toàn cầu đang có những điều chỉnh sâu sắc, Diễn đàn đã dành không gian để trao đổi thẳng thắn và cân bằng về những thách thức mới nổi. Những thách thức này chủ yếu xuất phát từ sự điều chỉnh chính sách thương mại của Hoa Kỳ, bao gồm xu hướng gia tăng các biện pháp thuế quan và phòng vệ thương mại. Bên cạnh đó, các yêu cầu ngày càng cao liên quan đến tiêu chuẩn kỹ thuật, phát triển bền vững và minh bạch hóa chuỗi cung ứng cũng đặt ra áp lực lớn cho doanh nghiệp Việt Nam.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Nguyễn Hồng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài nhấn mạnh: “Diễn đàn là cơ hội để hai bên thảo luận thẳng thắn các thách thức mới và tìm kiếm giải pháp hợp tác phù hợp với xu thế toàn cầu. Việt Nam cần tiếp tục minh bạch hóa chính sách, nâng cao năng lực doanh nghiệp và phát triển các chuỗi cung ứng chất lượng cao gắn với doanh nghiệp Mỹ”.

Ông Dương cho rằng việc tận dụng lợi thế bổ trợ giữa hai nền kinh tế sẽ mở ra không gian hợp tác lớn hơn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng sạch và chuyển đổi xanh.

Tại diễn đàn, TS. Trần Toàn Thắng – Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế – tài chính cho biết, thương mại toàn cầu năm 2025 đang chịu tác động mạnh từ chính sách thuế quan đối ứng của Hoa Kỳ. Ông phân tích: “Chính sách thuế của Hoa Kỳ hiện không chỉ là biện pháp thương mại thuần túy mà còn bao trùm cả lĩnh vực đầu tư, dòng vốn quốc tế và yếu tố địa chính trị. Điều này buộc doanh nghiệp Việt Nam phải tăng khả năng dự báo, nâng chất lượng chuỗi cung ứng và gia tăng sức chống chịu”.

Ông Trần Toàn Thắng lưu ý, mức tăng trưởng mạnh của xuất khẩu trong nửa đầu năm 2025 có yếu tố bất thường: nhiều nhà nhập khẩu Mỹ đã tranh thủ đặt hàng lớn nhằm né mức thuế mới bắt đầu có hiệu lực từ tháng 8/2025. Việc tồn kho lớn tại Mỹ có thể khiến xuất khẩu Việt Nam sang Mỹ chậm lại từ quý III/2025 nếu sức mua không kịp phục hồi.

Trên tinh thần đó, Diễn đàn đã thống nhất các định hướng hợp tác lớn trong giai đoạn tới, hướng tới sự hài hòa lợi ích, cân bằng và bền vững hơn. Các giải pháp trọng tâm được đề xuất bao gồm:

Tận dụng cơ hội tái cấu trúc chuỗi cung ứng bằng cách chủ động khai thác hiệu quả cơ hội từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Đa dạng hóa thị trường và mặt hàng, giảm sự phụ thuộc vào một thị trường đơn lẻ. Nâng cấp năng lực cạnh tranh thông qua việc đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ, đổi mới sáng tạo và nâng cấp chuỗi giá trị để thích ứng với các yêu cầu mới về tiêu chuẩn quốc tế và môi trường chính sách.

Điểm nhấn của Diễn đàn là phiên thảo luận chuyên sâu về 30 năm trụ cột kinh tế – thương mại. Với sự tham gia của các diễn giả uy tín, bao gồm nguyên lãnh đạo ngoại giao cấp cao và Trưởng đoàn đàm phán BTA của hai nước, phiên này đã mang đến những phân tích sâu sắc, đa chiều về thành tựu đạt được và các vấn đề mang tính cấu trúc cần tiếp tục quan tâm.

Bên cạnh đó, phiên tọa đàm bàn tròn về diễn biến chính sách thương mại Hoa Kỳ đã tạo ra không gian trao đổi cởi mở, thực chất giữa cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Các ý kiến tập trung phân tích tác động của thuế quan và biện pháp phòng vệ thương mại, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực thích ứng chính sách và củng cố sức cạnh tranh của các hiệp hội xuất khẩu chủ lực.

Với vai trò là kênh đối thoại chính sách quan trọng, Diễn đàn Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ 2025 đã góp phần làm sâu sắc nhận thức chung, thúc đẩy kết nối và hợp tác thực chất. Sự kiện này được kỳ vọng sẽ mở rộng dư địa hợp tác, củng cố nền tảng để quan hệ kinh tế – thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ tiếp tục phát triển ổn định, bền vững và cùng có lợi trong giai đoạn tiếp theo./.