Giảm áp lực trái phiếu, kỳ vọng tăng trưởng trong năm 2024

Bắt đầu có “gam màu sáng”

Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Đất đai (sửa đổi) lần lượt đã được thông qua trong các kỳ họp Quốc hội gần đây, cho thấy sự quyết tâm của Nhà nước trong việc khôi phục và tái phát triển thị trường bất động sản bền vững.

Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) - Ông Hoàng Hải nhìn nhận, dù các bộ luật sẽ có hiệu lực từ năm 2025, nhưng từ năm nay đã là bước nhảy phù hợp để tạo đà cho thị trường khởi sắc.

Nửa cuối năm 2023, Chính phủ cùng các bộ ngành rất nỗ lực tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho nhiều dự án BĐS. Từ đó doanh nghiệp BĐS có thể tiếp tục triển khai, bán hàng và có nguồn tiền trả nợ.

Các doanh nghiệp BĐS vừa trái qua cuộc thanh lọc lớn

Giai đoạn khó khăn đi qua cũng là cơ hội để nhiều chủ đầu tư nhìn nhận lại hoạt động kinh doanh, chủ động tái cấu trúc toàn diện, từ tình hình tài chính, sản phẩm, bộ máy nhân sự đến tái cấu trúc khoản nợ trái phiếu.

Nghị định 08/2023/NĐ-CP (ngày 5/3/2023) của Chính phủ đã tạo cơ sở pháp lý để tổ chức phát hành thỏa thuận về việc điều chỉnh một số điều khoản của trái phiếu, đặc biệt là việc gia hạn kỳ hạn trái phiếu.

Đến hết năm 2023, đã có gần 70 tổ chức phát hành đạt được thỏa thuận với các trái chủ về gia hạn kỳ hạn trái phiếu có báo cáo chính thức lên Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, tổng giá trị trái phiếu được gia hạn là hơn 116.000 tỷ đồng.

Một số cái tên lớn như Novaland, Khang Điền, Phát Đạt, Hodeco, An Gia… đều thông báo đã cơ bản tái cấu trúc nợ vào hồi cuối năm ngoái với việc tất toán và đàm phán gia hạn những khoản nợ trái phiếu đến hạn.

Trong đó, Novaland cho biết đã thông qua phương án phát hành thêm 1,37 tỷ cổ phiếu, khoản tiền tối thiểu dự kiến thu về là 13.700 tỷ đồng (khoảng 500 triệu USD): Phát hành riêng lẻ tối đa là 200 triệu cp cho tối đa 5 nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp; Tối đa 1,17 tỷ cổ phiếu không bị hạn chế chuyển nhượng cho cổ đông hiện hữu, tỷ lệ phát hành là 60%.

Novaland ưu tiên sử dụng nguồn vốn huy động để tái cơ cấu nợ và thanh toán những khoản nợ đến hạn, tiếp đó thanh toán lương cho cán bộ, nhân viên, thanh toán phí vận hành chung của các công ty con, hoặc góp vốn vào công ty con. Cuối cùng là tiếp tục thực hiện các dự án do doanh nghiệp làm chủ đầu tư.

Novaland ưu tiên sử dụng nguồn vốn huy động để tái cơ cấu nợ và thanh toán những khoản nợ đến hạn

Một thông tin tích cực đến với Novaland là MBBank dự kiến giải ngân khoản 10.000 tỷ đồng cho Delta - Valley (công ty con của Novaland). Dư nợ của công ty này ở MBBank tối đa tại mọi thời điểm là 6.000 tỷ đồng.

Tháng 12/2023, Phát Đạt công bố đã trả hết dư nợ trái phiếu, thông qua việc chi hơn 421 tỷ đồng để mua toàn bộ lô trái phiếu PDR12101 phát hành ngày 23/12/2021, kỳ hạn 2 năm (tổng giá trị 500 tỷ đồng); Chi 37,5 tỷ đồng mua lại trước hạn toàn bộ lô trái phiếu PDR12204 phát hành vào ngày 25/3/2022, kỳ hạn 2 năm (giá trị 300 tỷ đồng).

Kỳ vọng khởi sắc trong năm mới

Theo số liệu từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), ước tính có khoảng 278.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong năm 2024. Trong đó có 41% giá trị trái phiếu sắp đáo hạn thuộc nhóm doanh nghiệp BĐS, giá trị gần 114.000 tỷ đồng. Tiếp đó là nhóm ngân hàng với khoảng 55.000 tỷ đồng, chiếm 20%.

Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển sản phẩm, Khối Thông tin tài chính, FiinGroup - Ông Trần Việt Phú cho rằng đây là thách thức lớn đối với doanh nghiệp BĐS trong bối cảnh nhiều đơn vị “ngập” trong nợ trái phiếu. Đặc biệt khi các tổ chức phát hành chính thức phải tuân thủ các quy định khắt khe của Nghị định 65, vì một số quy định giãn, hoãn nợ trái phiếu của Nghị định 08 hết hiệu lực.

Tại Hội nghị Triển khai nhiệm vụ năm 2024 do Bộ Tài chính tổ chức, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu Bộ Tài Chính sớm báo cáo Chính phủ làm rõ về việc kéo dài một số quy định của Nghị định 08, đồng thời phải đưa ra giải pháp đa dạng hóa sản phẩm, hướng đến nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhà đầu tư tổ chức.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cần rà soát lại khả năng chi trả của doanh nghiệp có trái phiếu đến hạn thanh toán trong năm 2024. Qua đó đóng góp vào việc đảm bảo an toàn thị trường tài chính tiền tệ, tăng cường niềm tin cho các nhà đầu tư.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2024 sẽ có nhiều tin vui

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp trên thực tế vẫn có nhiều thuận lợi trong năm 2024. Cụ thể là nền tảng vĩ mô ổn định, tăng trưởng GDP dự báo cao hơn năm 2023, mục tiêu đặt ra là 6,5%.

Theo nhận định của TS. Lê Xuân Nghĩa - Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia, trong năm nay, lãi suất tại các nước phát triển, nhất là Mỹ và EU có xu hướng giảm, kéo dòng vốn trở lại các thị trường phát triển, trong đó có Việt Nam, hỗ trợ thị trường vốn trong nước. Mặt bằng lãi suất tiết kiệm thấp sẽ tạo sự khác biệt về mặt lợi suất đầu tư, giúp kênh đầu tư trái phiếu doanh nghiệp tăng thêm sức hút.

Các doanh nghiệp có thể tăng cường mua lại trước hạn trái phiếu đã phát hành từ hồi lãi suất cao trước đó, hoặc tăng cường phát hành thêm để tài trợ cho các trái phiếu khi đáo hạn.

Tổng giám đốc VIS Rating - Ông Trần Lê Minh nhìn nhận, thị trường trái phiếu đang trong giai đoạn tăng trưởng mới bền vững hơn nhờ lãi suất ở mức thấp kỷ lục, các chính sách hỗ trợ kinh tế phục hồi, thị trường minh bạch, quy định chặt chẽ hơn, cải thiện được tâm lý nhà đầu tư.

Dù còn nhiều các doanh nghiệp phát hành trái phiếu chậm nghĩa vụ thanh toán, nhưng cũng có không ít các doanh nghiệp phát hành thanh toán đúng hạn, giữ vững uy tín với thị trường. Như vậy, khi thông tin thị trường ngày càng minh bạch, rõ ràng thì niềm tin của nhà đầu tư sẽ trở lại. Yếu tố này sẽ quyết định sự phục hồi của thị trường./.