Tìm giải pháp giảm thiểu rác thải nhựa ngành du lịch

Rác thải nhựa đang là thách thức lớn

Vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa  (RTN) nếu không được giải quyết sẽ ảnh hưởng đến phát triển du lịch bền vững, sự bảo tồn và đa dạng sinh học, vẻ đẹp cảnh quan cũng như sức hấp dẫn, khả năng cạnh tranh của ngành du lịch. Để giải quyết vấn đề này, quan trọng nhất là phải xây dựng được thói quen cho người làm du lịch và du khách.

RTN trong du lịch là câu chuyện đang ngày càng nóng lên. Những năm gần đây, tăng trưởng của ngành du lịch đã góp phần vào mức tăng trưởng chung của toàn nền kinh tế. Song, hoạt động của du khách đã phần nào làm tăng RTN ra môi trường. 

Tại hội thảo "Kế hoạch hành động giảm thiểu RTN trong lĩnh vực du lịch", theo ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, rác thải nhựa đang nổi lên là một thách thức lớn trên thế giới cũng như tại Việt Nam, là vấn đề môi trường lớn, tác động đến phát triển kinh tế - xã hội bao gồm cả lĩnh vực du lịch. Trên thế giới, nhiều quốc gia đã áp dụng các quy định về giảm thiểu RTN.

Du lịch được xem là lĩnh vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ ô nhiễm rác thải nhựa, nhưng đồng thời cũng là nguồn phát sinh rác thải nhựa. Sự tham gia tích cực của ngành du lịch toàn cầu vào mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa được kỳ vọng là một trong những giải pháp quan trọng mang lại kết quả có ý nghĩa nhiều mặt đối với Mục tiêu phát triển bền vững.

"Trong những năm qua, du lịch là ngành mũi nhọn có đóng góp to lớn cho phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam. Tuy nhiên, đi kèm với sự phát triển này, các hoạt động du lịch cũng góp phần làm tăng lượng rác thải ra môi trường, đặc biệt là rác thải nhựa, đồng thời cũng chịu nhiều tác động và hệ lụy", ông Bình nhấn mạnh.

Nỗ lực đẩy mạnh các giải pháp xóa sổ rác thải nhựa 

Giảm rác thải nhựa trong lĩnh vực du lịch thông qua truyền thông, nâng cao nhận thức; tham gia xây dựng, phổ biến, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật; xây dựng và phát triển các sản phẩm du lịch xanh, nhân rộng các mô hình giảm thiểu rác thải nhựa; đẩy mạnh hoạt động xúc tiến du lịch gắn với giảm thiểu rác thải nhựa; đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về giảm thiểu rác thải nhựa và huy động nguồn lực quốc tế để thúc đẩy giảm thiểu rác thải nhựa.

Nền tảng số về rác thải nhựa của Hiệp hội Du lịch Việt Nam được xây dựng và vận hành; nội dung về giảm thiểu rác thải nhựa được đưa vào Hội chợ Du lịch Quốc tế Việt Nam (VITM) hàng năm để thông tin, tuyên truyền kiến thức, tri thức về giảm thiểu rác thải nhựa; Bộ tài liệu hướng dẫn giảm thiểu rác thải nhựa đối với khách sạn/nhà hàng, khu du lịch, các điểm tham quan du lịch, lễ hội, các doanh nghiệp lữ hành; khách du lịch được xây dựng và ban hành; Bộ tiêu chí công nhận doanh nghiệp du lịch không rác thải nhựa được ban hành và áp dụng rộng rãi trong các đơn vị thành viên của Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã được xây dựng và ban hành trong khuôn khổ triển khai Dự án giảm thiểu RTN trong du lịch do UNDP hỗ trợ.

Mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, 100% các đơn vị thành viên của Hiệp hội Du lịch Việt Nam được nâng cao nhận thức về tác hại của rác thải nhựa và tầm quan trọng của việc giảm thiểu rác thải nhựa; 50% các thành viên Hiệp hội du lịch Việt Nam là khu du lịch, khách sạn không sử dụng túi ni lông khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần; 100% các đơn vị thành viên của Hiệp hội Du lịch Việt Nam ban hành hướng dẫn/kế hoạch giảm thiểu rác thải nhựa hoặc lồng ghép nội dung giảm thiểu rác thải nhựa trong các quy chế/kế hoạch hoạt động

Theo kết quả khảo sát tại báo cáo “Kinh nghiệm quốc tế và thực trạng quản lý, giảm thiểu RTN trong lĩnh vực du lịch ở Việt Nam”, có 88,89% Hiệp hội du lịch địa phương (trong tổng số 9 HHDL địa phương có ý kiến); 93,51% cơ sở lưu trú; 90% công ty lữ hành có nhận thức rõ về tác hại của RTN.

Theo quy định tại khoản 4, Điều 64, Nghị định 08/2022/NĐ-CP: “Sau năm 2025, không lưu hành và sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học (gồm túi ni lông khó phân hủy sinh học, hộp nhựa xốp đóng gói, chứa đựng thực phẩm) tại các trung tâm thương mại, siêu thị, khách sạn, khu du lịch”.

Phấn đấu đến năm 2030, 100% các thành viên Hiệp hội du lịch Việt Nam không sử dụng túi ni lông khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần.

Bên cạnh đó, phối hợp với các phương tiện thông tin đại chúng (truyền hình, phát thanh, báo chí, internet, mạng xã hội…) nâng cao nhận thức, phổ biến tri thức về giảm rác thải nhựa cho các cơ sở kinh doanh, dịch vụ du lịch; đặc biệt là phối hợp với Đài truyền hình Việt Nam và các đơn vị truyền thông nhằm giới thiệu sản phẩm du lịch không rác thải nhựa của ngành Du lịch tại các địa phương.

Xây dựng và vận hành hiệu quả nền tảng số (platform) về rác thải nhựa của Hiệp hội du lịch Việt Nam; khuyến khích các doanh nghiệp tích cực tham gia ứng dụng nền tảng số về rác thải nhựa trong ngành du lịch.

Đăng tải các văn bản chính sách, tài liệu hướng dẫn, mô hình/điển hình tốt, thông tin/dữ liệu… về giảm thiểu rác thải nhựa trong du lịch trên nền tảng số (platform), trang thông tin điện tử (website) của Hiệp hội du lịch Việt Nam, các Hiệp hội du lịch các tỉnh/thành phố, Tạp chí Việt Nam traveller, các doanh nghiệp kinh doanh du lịch; phổ biến đến các thành viên Hiệp hội.

Cùng với đó, khuyến khích doanh nghiệp du lịch (cơ sở lưu trú, lữ hành, điểm tham quan, sự kiện, lễ hội…) xây dựng và thực hành văn hóa giảm thiểu rác thải nhựa; tổ chức các hoạt động thi đua khen thưởng để thúc đẩy đội ngũ cán bộ nhân viên cùng thực hành giảm thiểu rác thải nhựa./.