Siết quản lý thuế đối với mặt hàng thuốc lá, rượu bia, nước giải khát có đường

Giải quyết vướng mắc trong thực hiện Luật thuế GTGT

Tại buổi họp báo, lãnh đạo Ban Nghiệp vụ thuế hải quan cho biết, Luật thuế GTGT số 48/2024/QH13, Nghị định số 181/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật thuế GTGT; Nghị định số 174/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 của Chính phủ quy định chính sách giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 204/2025/QH15 có hiệu lực từ 1/7/2025.

Điểm nổi bật của Luật thuế GTGT là việc mở rộng danh mục hàng hóa không chịu thuế giá trị gia tăng, giúp doanh nghiệp bớt chịu rủi ro pháp lý và giảm chi phí tuân thủ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện xuất hiện một số vướng mắc. Cục Hải quan hướng dẫn giải quyết như sau:

Về vướng mắc trong giảm thuế GTGT, Cục Hải quan đã có công văn hướng dẫn các đơn vị căn cứ thực tế hàng hóa nhập khẩu của doanh nghiệp, đối chiếu với mô tả sản phẩm tại các Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định số 174/2025/NĐ-CP để hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện theo đúng quy định.

Đối với việc thu thuế GTGT hàng trị giá thấp: Trước ngày 18/2/2025, việc miễn thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ qua dịch vụ chuyển phát nhanh thực hiện theo quy định tại Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg. Từ ngày 18/2/2025, Quyết định 01/2025/QĐ-TTg bãi bỏ toàn bộ Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg ngày 30/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ về mức giá trị hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh được miễn thuế.

Do đó, việc thực hiện thu thuế GTGT đối với hàng trị giá thấp gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh từ ngày 18/2/2025 thực hiện theo quy định của Luật thuế GTGT số 48/2024/QH15. Để hướng dẫn thực hiện việc thu thuế GTGT hàng trị giá thấp gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh từ ngày 18/2/2025, Bộ Tài chính đã có công văn số 1813/BTC-TCHQ ngày 17/2/2025 hướng dẫn về chính sách thuế, về khai hải quan, theo dõi nghĩa vụ thuế, phí hải quan đối với tờ khai trị giá thấp.

Đối với thuế GTGT đối với mặt hàng thuốc thú y, Cục Hải quan nhận được phản ánh của một số doanh nghiệp và hải quan địa phương đề nghị hướng dẫn thuế giá trị gia tăng đối với mặt hàng thuốc thú y, vắc xin thú y. Sau khi thống nhất với Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), Vụ Pháp chế (Bộ Tài chính) và Cục Thuế, Cục Hải quan đã có công văn số 29640/CHQ-NVTHQ ngày 15/10/2025 hướng dẫn thực hiện như sau: Hàng hóa nhập khẩu nếu được xác định là thuốc phòng bệnh, chữa bệnh bao gồm thuốc thành phẩm, nguyên liệu làm thuốc, trừ thực phẩm chức năng; vắc-xin thì thuộc đối tượng áp dụng thuế suất thuế GTGT 5%. Trường hợp hàng hóa nhập khẩu nếu được xác định là thuốc thú y, vắc xin thú y thì thuộc đối tượng áp dụng thuế suất thuế GTGT 5%.

Nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100 ml chịu thuế TTĐB

Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) số 66/2025/QH15 đã được Quốc hội khóa XV, Kỳ họp thứ 9, thông qua ngày 14/6/2025 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Điểm mới của Luật thuế TTĐB đối với nhóm những quy định tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp gồm:

Luật bỏ quy định điều hòa từ 24.000 BTU trở xuống thuộc diện chịu thuế TTĐB (tại điểm h khoản 1 Điều 2) góp phần tạo thuận lợi trong việc giảm nghĩa vụ thuế cho các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, phân phối điều hòa công suất lớn, giúp giảm giá thành sản phẩm tăng sức cạnh tranh.

Mở rộng thêm các trường hợp không chịu thuế TTĐB tại Điều 3 (bao gồm: Hàng hóa sản xuất, gia công hoặc thuê gia công để xuất khẩu ra nước ngoài; Hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài đã nộp thuế tiêu thụ đặc biệt bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu; Một số loại xe ô tô chạy trong phạm vi khu di tích lịch sử, bệnh viện, trường học; Trực thăng, tàu lượn dùng cho cứu hộ, cứu nạn, huấn luyện phi công).

Bổ sung trường hợp cần thiết phải sửa đổi, bổ sung đối tượng chịu thuế/không chịu thuế để phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ; Bổ sung điều kiện được khấu trừ và hoàn thuế TTĐB (tại Điều 9) bao gồm các trường hợp: Nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất/gia công hàng xuất khẩu; DN giải thể, phá sản còn số thuế chưa khấu trừ hết; Hoàn thuế theo điều ước quốc tế.

Đối với nhóm những quy định chặt chẽ hơn đảm bảo công tác quản lý của cơ quan hải quan, Luật thuế TTĐB quy định: Bổ sung mặt hàng nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100 ml vào đối tượng chịu thuế (Tại điểm l khoản 1 Điều 2).

Siết chặt quản lý đối với mặt hàng thuốc lá, rượu bia (Tại điểm a khoản 1 Điều 2). Đây là nhóm hàng được quan tâm đặc biệt, việc xác định hàng hóa thực hiện theo pháp luật chuyên ngành, đồng thời quy định chặt chẽ hơn như áp mức thuế suất thuế TTĐB cao hơn, theo lộ trình cụ thể. Riêng mặt hàng thuốc lá, xì gà áp thêm mức thuế tuyệt đối bên cạnh mức thuế theo tỷ lệ % theo lộ trình (Tại Điều 8);

Quy định rõ hơn đối tượng chịu thuế TTĐB để tránh vướng mắc phát sinh khi thực hiện gồm: Quy định đối tượng chịu thuế là máy bay, trực thăng, tàu lượn (thay thế cho khái niệm “tàu bay” nói chung tại Luật thuế TTĐB số 27/2008/QH12) tại điểm e khoản 1 Điều 2; Quy định vàng mã, hàng hóa không bao gồm hàng mã là đồ chơi trẻ em và đồ dùng dạy học tại điểm k khoản 1 Điều 2;

Sửa quy định về hàng TN-TX, TX-TN tại điểm b3 khoản 1 Điều 3, cụ thể: bổ sung trường hợp quá thời hạn tái xuất khẩu, tái nhập khẩu hoặc bán ra hoặc thay đổi mục đích sử dụng trong thời hạn tạm nhập khẩu, tạm xuất khẩu thì tổ chức, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt để phù hợp với pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và pháp luật hải quan.

Bổ sung quy định đối tượng không chịu thuế TTĐB đối với “hàng hóa từ nước ngoài nhập khẩu vào kho ngoại quan sau đó xuất khẩu sang nước khác theo quy định của pháp luật về hải quan” tại điểm b2 khoản 1 Điều 3; Bỏ quy định hàng hoá nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan (PTQ), hàng hoá từ nội địa bán vào khu PTQ và chỉ sử dụng trong khu PTQ, hàng hoá được mua bán giữa các khu PTQ với nhau.

Quy định cụ thể thời điểm tính thuế (Điều 7) đối với hàng hóa nhập khẩu là thời điểm đăng ký tờ khai hải quan để phù hợp với pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và pháp luật hải quan./.