Chuyển đổi số muốn thành công phải bắt đầu từ tư duy lãnh đạo doanh nghiệp

Chuyển đổi số được xem là trọng tâm của cuộc Các mạng công nghiệp 4.0 đang bùng nổ mạnh mẽ tại Việt Nam cũng như toàn cầu. Bước qua năm 2023, chuyển đổi số tiếp tục được xem là chương trình mục tiêu quốc gia.

Trong 2-3 năm trở lại đây, ở Việt Nam đi đâu cũng nghe chuyển đổi số. Người người chuyển đổi số, nhà nhà chuyển đổi số. Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên môi trường số, công nghệ số.

Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề công nghệ mà còn là vấn đề nhận thức và thói quen. Thay đổi thói quen là khó khăn lớn nhất của chuyển đổi số. Nhận thức và nhận thức đúng là thách thức lớn nhất với chuyển đổi số. Chuyển đổi số thực chất là một công cuộc thay đổi mang tính cách mạng, do đó nếu không có nhận thức sâu sắc thì không thể làm được. Bên cạnh nhận thức đúng, để chuyển đổi số nhanh, hiệu quả thì đầu tiên phải từ người lãnh đạo.

Nhiều người cho rằng muốn làm chuyển đổi số thì phải có kiến thức, hiểu sâu về IT, viễn thông, số… Tuy nhiên, không phải vậy, để chuyển đổi số được phải xem tầm nhìn, tư duy người lãnh đạo có muốn chuyển đổi số hay không. Người lãnh đạo phải hiểu được vai trò quan trọng của chuyển đổi số. Họ không cần có kiến thức quá sâu về chuyển đổi số mà phải có tư duy chuyển đổi số. Nếu người lãnh đạo không dám thay đổi, không muốn thay đổi thì không ai muốn thay đổi.

Nói đến vai của người lãnh đạo trong chuyển đổi số, từ đầu năm đến nay, khi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đích thân làm Chủ tịch Ủy ban quốc gia về chuyển đổi số thì rõ ràng quá trình chuyển đổi số thay đổi nhiều và tác động mạnh hơn so với trước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, đòi hỏi khách quan và được xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng của Đảng, Nhà nước, đồng thời là công việc mới, khó, nhạy cảm. Mục đích cuối cùng của chuyển đổi số là phục vụ con người, trên tinh thần lấy con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực, nguồn lực phát triển. Thời gian qua, nhiệm vụ này đã được triển khai bài bản, tích cực, đúng hướng, đúng trọng tâm, trọng điểm.

Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Ủy ban quốc gia về chuyển đổi số lắng nghe lãnh đạo doanh nghiệp trình bày đề xuất chiến lược dữ liệu số. (Ảnh: VA/VGP)

Điều đó càng khẳng định tư duy người đứng đầu về chuyển đổi số. Bởi vậy, nhiều địa phương đã sớm tổ chức các lớp đào tạo chuyển đổi số cho lãnh đạo, cán bộ, trước khi tổ chức cho các đối tượng khác.

Theo kết quả khảo sát do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (Vinasa) công bố, có tới 92% số doanh nghiệp Việt khi được hỏi cho biết có nhu cầu chuyển đổi số song chưa biết bắt đầu từ đâu, thực thi như thế nào. "Nhân lực" luôn là vấn đề được đưa ra đầu tiên khi nhiều đơn vị cho rằng họ đang quá thiếu những người chuyên trách, am hiểu về CNTT để chuyển đổi. Tuy nhiên, quan điểm từ những người đã thành công trong bước đầu chuyển đổi số doanh nghiệp lại không cho rằng câu chuyện bắt đầu từ phòng CNTT, thay vào đó là từ chính người đứng đầu.

Ông Nguyễn Đức Hoàn, Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) chia sẻ: "Đối với doanh nghiệp, áp dụng chuyển đổi số là sự chuyển đổi về định hướng, tư duy, văn hóa. Nói cách khác là thay đổi hướng đi truyền thống đang làm để sang cách mới năng suất hơn, hiệu quả hơn. Vấn đề đặt ra là người lãnh đạo. Việc đưa công nghệ vào thay đổi tư duy của nhân viên cần có vai trò của lãnh đạo. Người đứng đầu doanh nghiệp cần tham gia vào đào tạo, hướng dẫn cho toàn thể cán bộ, nhân viên công ty để họ cùng nhìn thấy được viễn cảnh thời gian tới khi thay đổi sẽ tốt hơn cho tổ chức và cho chính người lao động".

Cũng theo ông Hoàn, đây là vấn đề không thuộc lĩnh vực công nghệ hay phòng CNTT của một doanh nghiệp mà là sự thay đổi rất lớn về tư duy, cách làm của nhân sự lãnh đạo, trải dài xuyên suốt các cấp từ trên xuống dưới.

Ông Nguyễn Tuấn Dương, Phó Trưởng ban Chiến lược sản phẩm, Công ty Công nghệ thông tin VNPT nhận định, trụ cột chính xuyên suốt quá trình chuyển đổi số là năng lực lãnh đạo số. Theo đại diện VNPT, lãnh đạo số đóng vai trò quan trọng khi cần nắm rõ kết quả doanh nghiệp muốn đạt được trong quá trình chuyển đổi số.

Lãnh đạo số đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi số. (Ảnh minh họa)

Đồng thời, cần dựa trên tình hình thực tế của công ty để xác định đích đến của chuyển đổi số là ở đâu. Do vậy, "các nhà lãnh đạo cần có suy xét cẩn thận, xem xem đâu mới là vấn đề cốt lõi của doanh nghiệp và mức độ sẵn sàng về nguồn lực thực hiện chuyển đổi số của doanh nghiệp mình", ông Dương cho biết thêm.

Theo ông Nguyễn Trọng Đường, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp, Bộ Thông tin và Truyền thông, nhấn mạnh: chuyển đổi số là quá trình không thể đảo ngược, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ. Chính vì vậy, các doanh nghiệp cần chủ động nắm bắt cơ hội chuyển đổi số thành công để không tụt hậu, lệ thuộc./.

HOÀI TRUNG