Công nghệ số đã thay đổi ngành dầu khí như thế nào?

Ngành dầu khí đã ứng dụng được công nghệ kỹ thuật số và tự động hóa trong một thập kỷ qua. Trên thực tế, rất nhiều thứ liên quan đến số hóa và AI đã bao trùm lên ngành này. Hiện nay, các công nghệ tiên tiến đã giúp dầu khí tăng mạnh sản lượng sản xuất với chi phí ngày một tối ưu.

Theo Bloomberg, ngành công nghiệp dầu khí đã ứng dụng công nghệ AI để cải thiện hoạt động khoan ở vùng đất đá phiến, tăng tỷ lệ phục hồi tại các giếng khoan. Việc này được xem là bước khá quan trọng đối với ngành này, cho tới gần đây dường như dầu khí vẫn thích sử dụng sức mạnh của máy tính để giải quyết những việc như khảo sát địa chấn và giám sát đường ống.

Một cuộc khảo sát của KPMG vào năm 2018 cho thấy, nhiều công ty dầu khí đã đưa AI vào hoạt động hoặc có kế hoạch sớm áp dụng công nghệ này. Ở thời điểm đó, AI thường được nghĩ đến với các công nghệ như phân tích dự đoán và học máy, nhưng nó đã tỏ ra đủ hữu ích để thu hút sự chú ý của các “ông chủ” dầu mỏ.

Một trong số các tác giả cuộc khảo sát - Giám đốc khu vực toàn cầu của KPMG cho ngành Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên tại Hoa Kỳ cho hay: “Công nghệ đang khiến tình trạng hiện thời trong ngành công nghiệp dầu khí bị đảo lộn. Các giải pháp AI và robot có thể giúp con người tạo ra các mô hình dự đoán hành vi hoặc kết quả chính xác hơn, như việc cải thiện an toàn trên giàn khoan, điều động phi hành đoàn nhanh hơn, xác định những sự cố hệ thống ngay cả trước khi chúng xảy ra”. 

Những điều này hoàn toàn đúng, công nghệ kỹ thuật số cũng được sử dụng ngày càng rộng rãi hơn trong ngành dầu khí. Nhờ vào công nghệ AI mà những chi phí sản xuất cũng được giảm phần nào bởi thời gian khoan nhanh hơn và độ chính xác được cải thiện.

Trong báo cáo gần đây của Bloomberg, chỉ ra việc công nghệ đã giúp các công ty khoan đá phiến tiết kiệm được nhiều chi phí khi rút ngắn thời gian trung bình để khoan một giếng mới xuống còn 1 ngày, thời gian để khai thác giếng rút xuống còn 3 ngày.

Ngoài ra, việc khoan các giếng ngang dài hơn vào năm ngoái cũng góp phần đáng kể vào việc sản xuất giếng dầu tại vùng đá phiến. Điều này giúp các công ty thu về nhiều kết quả hơn mong đợi. Tất nhiên, những việc trên phần lớn đều có sự trợ giúp của công nghệ kỹ thuật số.

Theo Evercore ISI, trí tuệ nhân tạo và công nghệ khác có thể giúp giảm chi phí trong vùng đất đá phiến xuống 2 chữ số vào năm 2025. “Sẽ có những khoản tiết kiệm đáng kể, ít nhất là 2 chữ số, nhiều khả năng sẽ tiết kiệm từ 25-50% chi phí sản xuất trong một số tình huống cụ thể” - James West - Nhà phân tích của Evercore nói với Bloomberg.

Rõ ràng đây là một khoản tiết kiệm chi phí đáng kể. Nếu theo các nhà phân tích dự đoán, đây có thể là bước đệm cho các công nghệ tân tiến hơn nữa nếu ngành dầu khí đẩy mạnh áp dụng công nghệ cao. Có thể coi đây là quy luật tự nhiên: Bất cứ khi nào thợ khoan tìm được một phương pháp hiệu quả hơn, họ sẽ tiếp tục thực hiện nó cho tới khi tìm ra phương pháp mới, qua đó không ngừng thúc đẩy sản xuất cho ngành công nghiệp của mình.

Ở thời điểm hiện tại, thời thế đã khác. Khi các công ty dầu khí có kế hoạch tăng sản lượng có giới hạn vì họ vẫn đang ưu tiên lợi nhuận và kỷ luật vốn. Tuy nhiên, việc áp dụng công nghệ số đang mạnh mẽ hơn, bởi nó có thể giúp các doanh nghiệp đạt được các mục tiêu liên quan tới biến đổi khí hậu.

Một chiến dịch tăng tốc chống lại khí thải methane đang được tăng tốc. Khoảng vài năm trước, xã hội tập trung vào khí CO2, nhưng methane giờ đây mới được xem là “kẻ thù chung” của khí hậu. Dù loại khí này có thời gian tồn tại ngắn, nhưng hiệu ứng nhà kính nó để lại rất mạnh mẽ.

Ngành công nghiệp dầu khí đang ưu tiên cho việc theo dõi, giám sát và giảm thiểu khí thải methane. Đây là một lĩnh vực mà khi áp dụng công nghệ số sẽ rất hữu ích, nhất là khi được sử dụng để giám sát và đánh giá rủi ro.

AI và công nghệ khác cũng được kỳ vọng nâng cao hiệu quả hoạt động. Việc khoan và giám sát từ xa là lĩnh vực tăng trưởng lớn, hay như dự đoán lỗi thiết bị cũng rất quan trọng đối với ngành này. Ví dụ, Baker Hughes có thể tự hào về việc họ dự đoán lỗi thiết bị cho 65% số giếng khoan của khách hàng tại Permian. Họ muốn và đang nỗ lực để tăng con số này lên 70%.

Tuy nhiên, điều quan trọng nhất có lẽ là AI và phần được gọi chung là công nghệ kỹ thuật số, có thể giúp ngành dầu khí giải quyết vấn đề thiếu hụt nhân tài. Thực tế có rất ít sinh viên chọn học nghề dầu khí, kết quả này phần lớn do nỗ lực phối hợp của các tổ chức phi chính phủ về khí hậu để ngăn chặn sinh viên chọn chuyên ngành này, một phần khác do sự không chắc chắn về tính lâu dài của nghề nghiệp liên quan đến dầu khí.

Dù vậy, mối liên hệ ngày càng chặt chẽ giữa dầu khí và công nghệ số đang thu hút thêm nhiều nguồn lực mới, nhất là ngành này cũng có rất nhiều công việc làm trong văn phòng thay vì phải làm việc trên mỏ dầu. 

Việc áp dụng các công nghệ như AI, tự động hóa, phân tích dự đoán đang giúp danh tiếng của ngành dầu khí trở nên tích cực hơn. Hơn thế nữa, các yếu tố trên cũng góp phần làm thay đổi chính ngành công nghiệp này./.