Lào Cai mới sẽ là cực tăng trưởng công nghiệp xanh – logistics biên giới của Việt Nam

Với tiềm năng, thế và lực của tỉnh Lào Cai mới sẽ tạo đà cho sức tăng trưởng của Lào Cai. Trong đó phát triển cực tăng trưởng công nghiệp xanh – logistics biên giới của Việt Nam là một đòn bẩy cần được nhìn nhận và đầu tư chuyên nghiệp và phát triển bền vững. Việc sáp nhập hai tỉnh là một bước đi chiến lược, mở ra không gian phát triển mới cực kỳ rộng lớn. Trước tiên, Lào Cai có thế mạnh truyền thống là khai thác, chế biến khoáng sản, thuỷ điện, hoá chất. Hiện tỉnh đang có 189 doanh nghiệp công nghiệp hoạt động. Trong đó 60 doanh nghiệp hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản, chiếm gần 31,7% số doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp.

Còn tỉnh Yên Bái lại nổi bật với định hướng phát triển khu công nghiệp quy mô lớn sạch, công nghệ cao và phát triển đa ngành.

Khi kết hợp hai lợi thế này, chúng ta đang có một "Lào Cai mới" – vừa giữ được nền tảng công nghiệp hiện hữu, vừa đón đầu xu hướng công nghiệp sinh thái, chế biến sâu, dược phẩm, điện tử, logistics biên mậu cho hành lang Côn Minh – Hải Phòng – ASEAN – Trung Quốc… Đây là cơ sở quan trọng để phát triển các khu công nghiệp hiện đại, hài hòa giữa tăng trưởng và bền vững. Hiện tại, Lào Cai có 3 cụm công nghiệp lớn như Tằng Loỏng – Bảo Thắng, Đông Phố Mới và Bắc Duyên Hải. Các khu này đã đóng góp đến 58% tổng giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh với con số khoảng 23.900 tỷ đồng (năm 2021). Trong khi đó, Yên Bái có 3 khu công nghiệp đang hoạt động (Phía Nam, Âu Lâu, Trấn Yên, Minh Quân), quy mô khoảng 2.080 ha và 6 cụm công nghiệp hiện hữu; đang quy hoạch thêm 4 KCN và 16 cụm công nghiệp khác đến năm 2030.

Quy hoạch tỉnh Yên Bái (nay thuộc tỉnh Lào Cai mới) đã được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 1086/QĐ‑TTg, nhấn mạnh mô hình “công nghiệp xanh, bản sắc, hài hòa”. Đây là định hướng rất phù hợp với yêu cầu phát triển công nghiệp hiện đại hiện nay. Đặc biệt, KCN Trấn Yên đang được quy hoạch để thu hút các ngành điện tử, viễn thông, y dược, công nghiệp phụ trợ – những ngành có giá trị gia tăng cao và thân thiện môi trường.

Với quy mô, diện tích trong quy hoạch tổng thể của tỉnh Lào Cai mới sẽ có một hệ sinh thái trong lĩnh vực bất động sản công nghiệp. Đây là cơ hội cho các nhà đầu tư đến với Lào Cai. Bởi thực tế cho thấy Lào Cai mới đang mở ra cơ hội then chốt đó là:

Thứ nhất, quy mô vùng công nghiệp được mở rộng đáng kể sau sáp nhập, giúp hình thành các trung tâm công nghiệp quy mô lớn, tích hợp logistics biên giới – đặc biệt tại khu vực kết nối với hành lang kinh tế Côn Minh – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh.

Thứ hai, sự đồng bộ về quy hoạch giữa công nghiệp truyền thống và công nghiệp xanh hiện đại giúp nhà đầu tư có nhiều lựa chọn phù hợp với năng lực và xu thế quốc tế.

Thứ ba, chính sách của Trung ương đang ưu tiên phát triển vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, trong đó có Lào Cai. Nghị quyết số 11-NQ/TW và các chính sách về ưu đãi đầu tư vào vùng khó khăn sẽ tạo lợi thế lớn về chi phí và hạ tầng cho nhà đầu tư tiên phong.

Điều cần nêu ra ở đây là để chớp được những cơ hội đó Lào Cai mới cần mở ra một không gian mới mà hạ tầng là bài toán then chốt. Tuy nhiên, với các tuyến cao tốc đang triển khai như Nội Bài – Lào Cai – Trạm Tấu, tuyến kết nối Yên Bái – Lai Châu – Điện Biên hay đường sắt Lào Cai – Hà Khẩu (Trung Quốc), vùng này sẽ từng bước hoàn thiện liên kết vùng và quốc tế. Tôi tin rằng trong 5 – 10 năm tới, Lào Cai mới hoàn toàn có thể trở thành trung tâm công nghiệp – logistics xuyên biên giới, không chỉ cho Việt Nam mà còn là cửa ngõ của ASEAN đi Trung Quốc.

Trên những cơ sở thực tiễn, để khai thác và pphats huy tiềm năng lớn của tỉnh Lào Cai mới việc đầu tư và phát triển các khu công nghiệp nhất là các khu công nghiệp sinh thái Lào Cai. Nên ưu tiên quy hoạch theo hướng khu công nghiệp sinh thái – carbon thấp, kết hợp ứng dụng năng lượng tái tạo, xử lý nước thải tuần hoàn và phát triển đô thị xanh quanh KCN.

Cần tiếp tục mở rộng quy hoạch và nâng cấp hạ tầng KCN theo hướng: Lập Khu CN chế biến khoáng sản đa ngành (cen-zone khoảng 300-400 ha), ưu tiên công nghệ luyện kim, tinh quặng, vật liệu cao cấp; Nâng cấp CCN Tằng Loỏng thành KCN công nghệ và hoá chất sạch.

Đẩy mạnh kết nối quy hoạch công nghiệp liên tỉnh bằng cách: Phối hợp đưa KCN Trấn Yên (Yên Bái) vào vùng động lực chung, chuyên môn hoá: nông-lâm chế biến, hai bên bổ trợ.

 Xây dựng cơ chế đặc thù đột phá mới cho Lào Cai mới; Thúc đẩy liên kết sản xuất-giao thương để thu hút nhà đầu tư thứ cấp.

Ngoài ra, chính quyền cần cải cách mạnh thủ tục đầu tư, rút ngắn thời gian giao đất và cấp phép xây dựng, nhất là tại các vùng đồi núi có địa hình phức tạp. Cùng với đó, cần phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật tại chỗ và kết nối với các trung tâm đào tạo lớn như Đại học Hùng Vương, Đại học Thái Nguyên, Học viện Nông nghiệp…

Và một vấn đề không thể thiếu để một Lào Cai mới phát triển bền vững đó là cần mở rộng việc đầu tư mạnh mẽ vào phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là những yếu tố then chốt, cực kỳ quan trọng để Lào Cai mới phát triển thực chất cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên hưng thịnh và phồn vinh của dân tộc./.

LS. Phạm Hồng Điệp
Chủ tịch HĐQT Công ty CP Shinec