Người lao động có thể tự mình quyết toán thuế TNCN ngay tại nhà hay không?

Đối tượng phải nộp thuế TNCN

Theo tìm hiểu, thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một sắc thuế trực thu được đánh trên thu nhập mà cá nhân kiếm được. Loại thuế này ngày càng quan trọng trong những khoản thu ngân sách tại Việt Nam.

Điều 2 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2017 có quy định rõ, những đối tượng phải nộp thuế TNCN bao gồm: 

(1) Đối tượng nộp thuế TNCN là cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế theo như quy định tại mục 3 phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, đồng thời cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế theo quy định tại mục 3 phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam. 

(2) Cá nhân cư trú là người đáp ứng được một trong các điều kiện sau đây: 

- Có mặt ở Việt Nam từ 183 ngày trở lên khi tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục tính từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam; 

- Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc là có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn. 

(3) Cá nhân không cư trú là những người không đáp ứng điều kiện quy định tại (2) mục này.

Thời hạn quyết toán thuế thu nhập cá nhân 

Theo như quy định tại điểm b khoản 2 Điều 44 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, thời hạn chậm nhất chính là ngày cuối cùng của tháng 4 tính từ ngày kết thúc năm dương lịch đối với những hồ sơ quyết toán thuế TNCN của cá nhân trực tiếp tiến hành quyết toán thuế;

Chính vì thế, những cá nhân trực tiếp quyết toán thuế TNCN phải nộp hồ sơ quyết toán thuế chậm nhất là ngày 30/4 của năm sau năm tính thuế. Tuy nhiên, ngày 30/4 hàng năm đều là ngày nghỉ lễ, thế nên thời hạn quyết toán thuế thường sẽ được lùi đến ngày làm việc tiếp theo liền kề của ngày nghỉ lễ.

Với những yếu tố này, thời hạn quyết toán thuế TNCN đối với phần tiền công và tiền lương của năm 2023 khi cá nhân tự mình quyết toán thuế sẽ chậm nhất là đến ngày 2/5/2024. 

Cách tự quyết toán thuế TNCN ngay tại nhà

Người lao động có thể tự mình thực hiện việc quyết toán Thuế thu nhập cá nhân ngay tại nhà theo những bước dưới đây:

Bước 1: Truy cập vào hệ thống thuế điện tử của Tổng cục Thuế. Nếu như người nộp thuế chưa đăng ký, họ bắt buộc phải đăng ký trước khi đăng nhập. 

Bước 2: Đăng nhập vào hệ thống 

- Nhập ‘mã số thuế’, sau đó nhập mã kiểm tra’ rồi ấn tiếp tục. 

- Nhập ‘mã số thuế’ rồi tiếp tục nhập ‘mật khẩu’, sau đó ấn vào đăng nhập. 

Bước 3: Người lao động ấn chọn ‘Quyết toán thuế’, sau đó chọn ‘kê khai trực tuyến’. 

Bước 4: Chọn thông tin cho tờ khai quyết toán thuế 

- Tên người gửi: Điền tên của người nộp thuế (tự động theo thông tin đăng ký thuế). 

- Địa chỉ liên hệ: Tự động dựa theo thông tin đăng ký thuế (có thể tiến hành sửa). 

- Điện thoại liên lạc: Tự động dựa theo thông tin đăng ký thuế (có thể tiến hành sửa). 

- Địa chỉ email: Tự động dựa theo thông tin đăng ký thuế (có thể sửa). 

- Chọn tờ khai: Lựa chọn 02/QTT-TNCN - Tờ khai quyết toán thuế TNCN (TT80/2021). 

- Chọn cơ quan quyết toán thuế. 

- Người nộp thuế kê khai cho chính xác tùy theo từng trường hợp. 

Sẽ có 3 trường hợp để kê khai tương ứng với 3 đối tượng, cụ thể như sau: 

Trường hợp 1: Người nộp thuế chỉ có duy nhất 1 nguồn trực tiếp để khai thuế trong năm, đó là làm việc ở các tổ chức quốc tế, Lãnh sự quán, Đại sứ quán tại Việt Nam hoặc là nguồn từ nước ngoài (không khấu trừ tại nguồn). Người nộp thuế cần chọn cơ quan thuế đã khai trực tiếp trong năm ở ô ‘Cục thuế’, sau đó trực tiếp khai thuế trong năm.  

Trường hợp 2: Người nộp thuế trực tiếp khai thuế TNCN trong năm có từ 2 nguồn trở lên, trong đó có cả trường hợp vừa có thu nhập trong diện khai trực tiếp trong năm và vừa có thu nhập do tổ chức trả thu nhập đã được khấu trừ. Tiếp đến, người nộp thuế cần tự kê khai các nguồn thu nhập cũng như thông tin liên quan theo bảng bên dưới: 

Trường hợp 3: Người nộp thuế TNCN không trực tiếp khai thuế trong năm và chỉ có nguồn thu nhập trong diện khấu trừ qua tổ chức trả thu nhập. Sau đó, người nộp thuế cần khai thông tin về việc thay đổi nơi làm việc: 

+ Nếu có thay đổi nơi làm việc thì người nộp thuế cần khai thông tin vào ô 1 hoặc ô 2. 

+ Nếu không thay đổi nơi làm việc thì khai thông tin vào ô 3, ô 4 hoặc ô 5. 

- Chọn trường hợp quyết toán: Người lao động sẽ chọn quyết toán theo năm dương lịch (thông thường sẽ chọn mục này)/quyết toán 12 tháng liên tục khác trong năm dương lịch/quyết toán không đủ 12 tháng. 

- Loại tờ khai: Chọn Tờ khai chính thức. 

- Năm quyết toán: Năm 2021. 

Sau khi khai đầy đủ thông tin, người lao động chọn ‘tiếp tục’. 

Bước 5: Khai tờ khai quyết toán thuế TNCN, cụ thể như sau: 

- [01] đến [06]: Thông tin sẽ được hệ thống tự động nhập. 

- [07] đến [08]: Chọn tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương ở mục 08 rồi chọn quận/huyện ở mục 07. 

- [09] Nhập số điện thoại của người nộp thuế: Tự động dựa theo thông tin khi đăng ký thuế, trong trường hợp không hiển thị tự đồng thì phải bắt buộc điền. 

- [10] Fax: Thông tin này không bắt buộc. 

- [11] Địa chỉ email người nộp thuế: Tự động theo thông tin đã điền khi đăng ký thuế, nếu không hiển thị thì phải bắt buộc điền. 

- [12] đến [14]: Thông tin có liên quan tới đại lý thuế (nếu có). 

- [15] đến [19]: Hệ thống sẽ tự động điền thông tin. 

- [20] Tổng thu nhập chịu thuế (TNCN) trong kỳ: [20] = [21] + [23] - Thông tin này sẽ được điền tự động sau khi người lao động đã nhập thông tin tổng thu nhập chịu thuế tại chỉ tiêu [21].

 - [21] Tổng thu nhập phải chịu thuế: Điền dựa theo thông tin đã phát sinh trong năm (phải điền thật chính xác). 

+ Là tổng của các khoản thu nhập chịu thuế tính từ tiền lương, tiền công cùng với các khoản thu nhập chịu thuế khác mang tính chất tiền lương cũng như tiền công phát sinh tại Việt Nam. 

+ Thu nhập phát sinh ở đâu, cơ quan chi trả thu nhập sẽ xuất chứng từ cho cá nhân và cá nhân lấy thông tin về thu nhập ở các chứng từ đó nhập vào tờ khai. 

- [24] Số người phụ thuộc (người lao động cần nhập chỉ tiêu này trong trường hợp đã đăng ký người phụ thuộc). 

- [25] Các khoản giảm trừ, cụ thể: [25] = [26] + [27] + [28] + [29] + [30]. 

Theo đó, hệ thống sẽ mặc định đối với tổng mức chứng từ đã khấu trừ thuế cho bản thân là 132 triệu đồng/năm. Khi có người phụ thuộc tại chỉ tiêu [27] thì sẽ thay đổi; người nộp thuế khai tiền từ thiện, tiền nhân đạo hoặc khuyến học tại chỉ tiêu [28]; những khoản đóng bảo hiểm sẽ được trừ ở chỉ tiêu [29] còn những khoản đóng quỹ hưu trí tự nguyện sẽ được trừ tại chỉ tiêu [30]. 

- [31] Tổng thu nhập tính thuế ([31] = [20] - [22] - [25]): Hệ thống sẽ điền tự động. 

- [32] Tổng số phát sinh ở trong kỳ: Cũng điền tự động. 

- [33] Tổng số thuế đã nộp trong kỳ ([33] = [34] + [35] + [36] - [37] - [38]): Tự động điền sau khi đã điền chỉ tiêu [34], [35], [36], [37] và [38]. 

- [34] Số thuế đã khấu trừ tại tổ chức trả thu nhập: Người lao động cần điền chính xác theo chứng từ khấu từ thuế. 

- [35] Số thuế đã nộp trong năm nhưng không qua tổ chức trả thu nhập. 

- [36] Số thuế của người lao động đã nộp ở nước ngoài được trừ (nếu có). 

- [37] Số thuế đã khấu trừ và đã nộp ở nước ngoài trùng vì quyết toán vắt năm. 

- [38] Số thuế đã nộp trong năm nhưng không qua tổ chức trả thu nhập trùng do quyết toán vắt năm. 

- [39] Tổng số thuế thu nhập cá nhân của người lao động được giảm trong kỳ [39] = [40] + [41]. 

- [40] Số thuế mà người lao động phải nộp trùng do quyết toán vắt năm. 

- [41] Tổng số thuế thu nhập cá nhân của người lao động được giảm khác. 

- [42] Tổng số thuế còn phải mà người lao động nộp trong kỳ ([42] = ([32] - [33] - [39]) >0).

- [43] Số thuế được miễn trong trường hợp cá nhân có số tiền thuế phải nộp sau khi quyết toán từ 50.000 đồng trở xuống (0 < [42] <= 50.000 đồng) 

- [44] Tổng số thuế đã nộp thừa trong kỳ ([44] = ([32] - [33] - [39]) <0). 

- [45] Tổng số thuế được đề nghị hoàn trả [45] = [46] + [47]. 

- [46] Số thuế hoàn trả dành cho người nộp thuế. 

- [47] Số thuế bù trừ cho những khoản phải nộp ngân sách nhà nước khác. 

- [48] Tổng số thuế bù trừ cho những phát sinh của kỳ sau ([48] = [44] - [45]). 

Sau khi điền xong đầy đủ thông tin, người lao động lựa chọn ‘Hoàn thành kê khai’. 

Bước 6: Lựa chọn kết xuất XML 

Bước 7: Chọn ‘nộp tờ khai’ rồi nhập ‘mã kiểm tra’ nhằm xác thực nộp tờ khai, sau đó chọn ‘tiếp tục’. 

Lúc này, hệ thống sẽ báo nộp tờ khai thành công. 

Bước 8: In tờ khai 

- Tại bước sau khi chọn ‘kết xuất XML’, hệ thống sẽ gửi về cho người lao động file tờ khai theo định dạng XML. 

- Người lao động cần tải ứng dụng iTax Viewer để mở file, cài đặt xong sẽ có thể mở file ‘kết xuất XML’, chọn in 02 bản rồi ký tên người nộp thuế. 

Bước 9: Người nộp thuế mang CMND hoặc CCCD cùng với tờ khai thuế vừa in (có chữ ký) đến nộp ở Bộ phận một của của Cơ quan Thuế đã nộp tờ khai./.