Thủ tướng: Kiên quyết không lùi bước trước khó khăn, kiên định mục tiêu đề ra

Đó là một trong những nội dung được Thủ tướng nêu tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2024 diễn ra sáng 4/5.

Tăng trưởng kinh tế theo hướng tích cực

Phiên họp đánh giá, tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 tiếp tục chuyển biến tích cực và đạt những kết quả quan trọng, một số lĩnh vực cải thiện rõ rệt hơn so với tháng 3 và quý I. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định và tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 0,07% so với tháng trước, bình quân 4 tháng tăng 3,93% so với cùng kỳ.

Thu ngân sách Nhà nước 4 tháng ước đạt 43,1% dự toán năm và tăng 10,1% so với cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa tính chung 4 tháng đạt 238,88 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm trước, xuất siêu 8,4 tỷ USD. Giải ngân vốn đầu tư công được cải thiện, ước 4 tháng đạt 17,46% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn 1,81% so với cùng kỳ năm trước. Trong 4 tháng, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký đạt gần 9,3 tỷ USD, tăng 4,5% và vốn FDI thực hiện ước đạt 6,3 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ; nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn toàn cầu mong muốn hợp tác đầu tư quy mô lớn vào các ngành điện tử, bán dẫn, năng lượng tái tạo... của Việt Nam.

Cả 3 khu vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ tiếp tục phục hồi tích cực. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tính chung 4 tháng tăng 6% so với cùng kỳ năm trước; sản xuất công nghiệp tăng trưởng ở 54/63 địa phương; lượng khách quốc tế đến nước ta trong tháng 4 đạt gần 1,6 triệu lượt người, tăng 58,2% so với cùng kỳ; tính chung 4 tháng đạt 6,2 triệu lượt người, tăng 68,3% so với cùng kỳ năm trước và tăng 3,9% so với cùng kỳ năm 2019.

Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực, dự báo lạc quan về tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2024. Trong đó, Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) dự báo năm 2024 Việt Nam tăng trưởng 6%, Ngân hàng HSBC dự báo tăng 6,3%; Ngân hàng Standard Chartered dự báo tăng 6,7%. Xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam tăng 12 bậc. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu xếp hạng 46/132, tăng 2 bậc. Chỉ số hạnh phúc xếp thứ 54, tăng 11 bậc so với năm 2023.

Chính phủ đánh giá, các lĩnh vực văn hóa, xã hội được đẩy mạnh. Công tác an sinh xã hội, việc làm và sinh kế cho người dân được quan tâm, thực hiện hiệu quả. Công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính, chuyển đổi số quốc gia tiếp tục được quan tâm, thúc đẩy. Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tiếp tục được chú trọng. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được triển khai chủ động, hiệu quả…

Bên cạnh những kết quả đạt được, các thành viên Chính phủ cũng nêu một số hạn chế, bất cập như tăng trưởng tín dụng vẫn thấp, tiếp cận tín dụng còn hạn chế; hoạt động sản xuất, kinh doanh còn nhiều khó khăn; tốc độ tăng cầu tiêu dùng còn thấp so với cùng kỳ năm 2023; thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản vẫn còn nhiều khó khăn; quản lý thị trường vàng còn bất cập, giá vàng trong nước và quốc tế còn chênh lệch ở mức cao; tình hình thời tiết cực đoan ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp và đời sống nhân dân; tình hình an ninh, trật tự trên một số địa bàn, tội phạm công nghệ cao, lừa đảo qua mạng còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp...

Các thành viên Chính phủ cũng nêu một số khó khăn phát sinh trong việc triển khai điều chỉnh, sắp xếp đơn vị hành chính, điều chỉnh tăng lương...; đề xuất tăng cường quản lý thị trường vàng, nhất là việc kiểm tra chống thao túng thị trường; phối hợp chặt với các cơ quan của Quốc hội để sớm ban hành Nghị định về tỷ lệ chi thường xuyên và chi đầu tư công...

Phát biểu kết luận Phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, sát thực tiễn, đề xuất nhiều giải pháp thiết thực, khả thi của các thành viên Chính phủ, các đại biểu; cho rằng trong tháng Tư và từ đầu năm đến nay, các cấp, các ngành, các địa phương đã tập trung chỉ đạo triển khai quyết liệt, linh hoạt các nhiệm vụ, giải pháp theo các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đạt được thành tựu khá toàn diện, trên tất cả các lĩnh vực.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế xã hội; xử lý các vấn đề phát sinh và tồn đọng; triển khai các giải pháp bảo đảm cung ứng điện, xăng dầu; chỉ đạo chuẩn bị các dự án luật, dự thảo nghị quyết và các báo cáo phục vụ Kỳ họp của Quốc hội; đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược, trong đó xây dựng, hoàn thiện thể chế, thực thi pháp luật; tổ chức nhiều cuộc họp, hội nghị quan trọng về chuyển đổi số, phát triển nhân lực bán dẫn; đẩy mạnh phát triển hạ tầng chiến lược; trình Bộ Chính trị cho ý kiến đối với Đề cương Báo cáo 5 năm thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm và phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2026-2030; hoàn thành việc ban hành 6 quy hoạch vùng, kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII...

Thủ tướng đánh giá, nhìn chung, tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 tiếp tục chuyển biến tích cực, nhìn chung tốt hơn tháng 3 và 3 tháng đầu năm; tính chung 4 tháng đầu năm 2024 đạt được kết quả tốt hơn cùng kỳ năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực, với 10 điểm hơn; nhấn mạnh đạt được kết quả đó là nhờ có sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ, tích cực của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự tham gia, ủng hộ của Nhân dân, doanh nghiệp; sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; đặc biệt là sự vào cuộc quyết liệt, chỉ đạo sâu sát, có trọng tâm, trọng điểm của Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương.

Chỉ rõ 6 tồn tại, hạn chế và khó khăn thách thức cơ bản; đồng thời chỉ các nguyên nhân của hạn chế, tồn tại; các bài học kinh nghiệm và quán triệt các quan điểm định hướng chỉ đạo, điều hành; chỉ đạo các nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, lãnh đạo chủ chốt; phát huy tinh thần chủ động, tích cực, đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, bảo đảm hiệu quả trong chỉ đạo điều hành; kiên quyết không lùi bước trước khó khăn, kiên định mục tiêu đề ra với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt, hiệu quả hơn; nắm chắc diễn biến tình hình trong nước, quốc tế; nâng cao năng lực phân tích, dự báo; phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả; tăng cường kiểm tra, giám sát, giữ gìn kỷ luật, kỷ cương hành chính; kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc; bảo đảm ổn định chính trị - xã hội; củng cố quốc phòng, an ninh; tăng cường đối ngoại, hội nhập quốc tế và đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, tạo đồng thuận của xã hội.

Các quan điểm định hướng chỉ đạo, điều hành thời gian tới

Thứ nhất, bám sát, rà soát việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ.

Thứ hai, kiên quyết không lùi bước trước khó khăn, càng áp lực lại càng nỗ lực, biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể. Tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân.

Thứ ba, nắm chắc diễn biến tình hình trong nước, quốc tế; nâng cao năng lực phân tích, dự báo; phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi gắn với tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát.

Thứ tư, tăng cường đoàn kết, thống nhất; giữ gìn kỷ luật, kỷ cương hành chính. Kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc; chủ động giải quyết theo thẩm quyền, không trông chờ ỷ lại và kịp thời đề xuất, kiến nghị những vấn đề vượt thẩm quyền.

Thứ năm, trong mọi trường hợp phải bảo đảm ổn định chính trị-xã hội; củng cố quốc phòng, an ninh, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

15 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thời gian tới

Cùng với các nhiệm vụ cụ thể giao các bộ ngành, địa phương, cơ quan, Thủ tướng yêu cầu cần phối hợp với các cơ quan liên quan chuẩn bị phục vụ thật tốt Hội nghị Trung ương, kỳ họp Quốc hội sắp tới và chỉ rõ 15 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu.

Thứ nhất, về chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; lưu ý không điều hành "giật cục" và chính sách tài khoá phải tích cực hơn; sử dụng các công cụ linh hoạt, uyển chuyển, mềm mại, đẩy mạnh chuyển đổi số; tăng thu, tiết kiệm chi, áp dụng hóa đơn điện tử trong quản lý thu (phát huy kinh nghiệm thành công từ áp dụng cho hệ thống bán lẻ xăng dầu); sớm trình cấp có thẩm quyền trong tháng 5 về chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí nhằm hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân.

Phát triển lành mạnh, an toàn, hiệu quả các thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, vàng…; xử lý nghiêm các vi phạm. Tăng cường quản lý giá cả, thị trường, có lộ trình phù hợp điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, các dịch vụ công; "không tăng giá đột ngột, không tăng giá nhiều mặt hàng trong cùng một thời điểm, không tăng giá vào thời điểm tăng lương"…

Thứ hai, tiếp tục làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng) và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Về đầu tư, cải cách, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, chuyển đổi số, không gây phiền hà, sách nhiễu, tạo thuận lợi thu hút, giải ngân đầu tư xã hội, tăng cường các dự án hợp tác công tư, thu hút FDI có chọn lọc…

Về xuất khẩu, củng cố các thị trường truyền thống, mở rộng các thị trường mới (châu Phi, Trung Đông, thị trường thực phẩm Halal, Mỹ Latinh); có giải pháp kịp thời, hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn mới, tiêu chuẩn xanh…

Về tiêu dùng, tăng cường kết nối cung cầu, kích cầu tiêu dùng trong nước; tăng cường xúc tiến thương mại, đẩy mạnh khuyến mại, giảm giá, thực hiện cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam".

Đồng thời, thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới từ đẩy mạnh liên kết, phát triển vùng, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, các ngành, lĩnh vực mới như chíp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…

Thứ ba, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia; coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của bộ, ngành, địa phương.

Tiếp tục triển khai hiệu quả hoạt động của 5 tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ; phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 tối thiểu đạt 95%; phân bổ sớm 33.000 tỷ đồng còn lại của kế hoạch đầu tư công 2024. Đề xuất tháo gỡ các điểm nghẽn, vướng mắc pháp lý cho các dự án, nhất là trong tách giải phóng mặt bằng thành dự án riêng; kiên quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về mỏ vật liệu xây dựng, đảm bảo cung ứng đủ cho các dự án giao thông, các công trình trọng điểm.

Theo Thủ tướng, trước đây, các dự án đầu tư công hay kéo dài thì nay việc này đang từng bước khắc phục, nhiều dự án đúng hạn. Đặc biệt, nhiều dự án cao tốc có khả năng hoàn thành trước từ 3-6 tháng so với kế hoạch và dự kiến tới 30/6/2025 chúng ta có thể nối trục đường bộ cao tốc Thống Nhất từ Hà Nội tới TPHCM, tất nhiên còn một số đoạn tuyến phải mở rộng đúng tiêu chuẩn cao tốc, Thủ tướng cho biết.

Thứ tư, tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia. Khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 40 hướng dẫn Luật Đầu tư công; Đề án phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn giai đoạn 2024-2030. Quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; cương quyết xóa bỏ cơ chế xin cho; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Giải quyết vướng mắc pháp lý, tập trung triển khai thực hiện Đề án 06.

 Thứ năm, tập trung phát triển mạnh các ngành, lĩnh vực chủ yếu (công nghiệp, nông nghiệp, du lịch, dịch vụ).

Về công nghiệp, đẩy mạnh cơ cấu lại sản xuất công nghiệp theo hướng hiện đại; tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, công nghiệp phụ trợ; đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, lan tỏa mạnh mẽ.

Thủ tướng đặc biệt lưu ý bảo đảm cung ứng đủ điện, xăng dầu trong mọi tình huống; triển khai hiệu quả Quy hoạch Điện VIII; đẩy nhanh tiến độ các dự án đang triển khai để sớm đưa vào khai thác.

Khẩn trương hoàn thiện, trình ban hành nghị định về mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện và khách hàng sử dụng điện lớn; chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái lắp đặt tại nhà dân, cơ quan công sở, khu công nghiệp tự sản, tự tiêu và chính sách phát triển điện khí, điện gió ngoài khơi, ven bờ. "Tinh thần chung là quy định khi ban hành phải đi vào cuộc sống, tạo động lực, tháo gỡ được điểm nghẽn, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên, chống lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm", Thủ tướng nói.

Về nông nghiệp, đẩy mạnh sản xuất theo chuỗi, bền vững; tận dụng tốt cơ hội xuất khẩu nông sản; chú trọng công tác gỡ "thẻ vàng" (IUU); chủ động xây dựng kế hoạch điều tiết, bảo đảm đủ nước cho sản xuất nông nghiệp, sản xuất điện, sinh hoạt của người dân; tổ chức thực hiện hiệu quả phòng, chống cháy rừng với phương châm "4 tại chỗ".

Về dịch vụ, du lịch, phát triển mạnh các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, ứng dụng công nghệ cao; tiết giảm chi phí vận tải, logistics; đẩy mạnh thu hút du lịch, phát triển bền vững ngành du lịch.

Cùng với đó, tiếp tục nỗ lực, cố gắng, xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng, kéo dài như 2 dự án Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Việt Đức cơ sở 2.

Thứ sáu, chú trọng các lĩnh vực văn hoá, xã hội, môi trường, bảo đảm an sinh xã hội, đời sống nhân dân, dứt khoát không để người dân thiếu đói; tổ chức triển khai quyết liệt phong trào thi đua "Xóa nhà tạm, nhà dột nát", hoàn thành mục tiêu đề ra trong năm 2025; xóa các vùng lõm về điện và sóng.

Thủ tướng lưu ý các địa phương, nhất là các thành phố lớn, các trung tâm du lịch lớn, như Phú Quốc phải có kế hoạch khẩn trương xây dựng các trung tâm xử lý rác thải, nước thải.

Thứ bảy, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý, điều hành, mỗi bộ, ngành, địa phương phải có 1 đề án chuyển đổi số như Bộ Công an đã làm và kết nối với Đề án 06

Thứ tám, tăng cường quản lý các mặt hàng nổi lên như giá vàng, bảo đảm thuốc chữa bệnh cho người dân. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tiếp tục chỉ đạo các cơ quan triển khai các giải pháp toàn diện.

Thứ chín, chuẩn bị kỹ, báo cáo cấp có thẩm quyền để thực hiện cải cách tiền lương mới từ 1/7/2024, bảo đảm công bằng, tổng thể, thống nhất.

Thứ mười, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống tội phạm; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Đặc biệt, chuẩn bị tổ chức tốt Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

• Mười một, triển khai chu đáo, thực chất, hiệu quả các hoạt động đối ngoại của lãnh đạo cấp cao.

  Mười hai, tăng cường công tác thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội.

  Mười ba, tích cực triển khai các nhiệm vụ của Tiểu ban Kinh tế-Xã hội Đại hội XIV của Đảng, bảo đảm tiến độ, chất lượng.

  Mười bốn, khẩn trương thực hiện sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang trực tiếp chỉ đạo các bộ ngành, địa phương để thực hiện các nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ.

  Mười lăm, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, thực hiện các nhiệm vụ sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc, phát triển công nghiệp văn hóa, nhất là tại vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc, biên giới, hải đảo.