Phú Thọ - Một “ngọn núi vàng” bên cạnh Thủ đô Hà Nội

Cửa ngõ chiến lược của Tây Bắc

Tổng diện tích ba tỉnh sau khi sáp nhập lên tới gần 10.000 km², giáp ranh với hàng loạt địa phương trọng yếu như Thủ đô Hà Nội, Lào Cai, Ninh Bình, Sơn La, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Tuyên Quang. Vùng lãnh thổ này giữ vai trò là cửa ngõ tiếp giáp giữa đồng bằng Bắc Bộ và miền núi Tây Bắc, có vị trí then chốt trong chuỗi hành lang phát triển theo trục Đông – Tây.

Hạ tầng giao thông hiện hữu là điểm cộng lớn, với các tuyến đường huyết mạch như cao tốc Nội Bài – Lào Cai, Quốc lộ 2, Quốc lộ 6, đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 21, cùng hệ thống đường sắt và cảng sông. Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho vận tải hàng hóa, mà còn thúc đẩy phát triển logistics, thương mại liên vùng và liên quốc gia. Khi sáp nhập, khu vực này hoàn toàn có thể phát triển thành một trung tâm giao thông quy mô lớn – kết nối Thủ đô Hà Nội, vùng Tây Bắc.

Vĩnh Phúc là điểm sáng công nghiệp phía Bắc với hàng loạt khu công nghiệp tầm cỡ như Tam Dương, Bình Xuyên, Khai Quang, Thăng Long Vĩnh Phúc – nơi đặt trụ sở sản xuất của các ông lớn như Honda, Toyota, Piaggio… Phú Thọ có thế mạnh trong chế biến nông lâm sản, vật liệu xây dựng, đồng thời là trung tâm phát triển công nghiệp nhẹ lâu đời. Hòa Bình, với lợi thế về mặt bằng và địa hình, đang vươn lên mạnh mẽ trong thu hút FDI nhờ chính sách mở cửa và định hướng công nghiệp sinh thái.

Sự kết hợp ba nền công nghiệp này sẽ tạo thành một hệ sinh thái sản xuất đa dạng, từ cơ khí – điện tử đến chế biến nông lâm sản và công nghệ cao. Cùng với nguồn lao động gần 3,5 triệu người, vùng sáp nhập này có thể cung cấp lực lượng kỹ thuật dồi dào và linh hoạt cho nhu cầu của nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Bên cạnh công nghiệp, tiềm năng phát triển nông nghiệp – lâm nghiệp cũng rất lớn. Hòa Bình và Phú Thọ là vùng trồng cây công nghiệp, cây ăn quả, chăn nuôi đại gia súc và phát triển thủy sản nội địa. Vĩnh Phúc đi đầu trong áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, từng bước hình thành các vùng chuyên canh và trang trại kỹ thuật số. Sáp nhập sẽ tạo điều kiện liên kết vùng trong sản xuất – chế biến – tiêu thụ, tiến tới hình thành các chuỗi giá trị nông sản có khả năng cạnh tranh quốc tế.

Ở khía cạnh văn hóa – du lịch, cả ba tỉnh đều sở hữu di sản đặc biệt. Phú Thọ có đền Hùng – biểu tượng tâm linh dân tộc, lễ hội Giỗ Tổ đã được UNESCO công nhận. Hòa Bình nổi tiếng với hồ Hòa Bình, suối khoáng Kim Bôi, các bản Mường nguyên sơ, trong khi Vĩnh Phúc có Tam Đảo – Tây Thiên – hồ Đại Lải. Sự gắn kết này tạo nên một tuyến du lịch “tam giác vàng” kết hợp văn hóa – sinh thái – nghỉ dưỡng, hứa hẹn thu hút mạnh dòng khách nội địa và quốc tế.

Hướng tới một hình mẫu phát triển vùng bền vững

Với hơn 4 triệu dân, dân số trẻ và trình độ lao động ngày càng nâng cao, khu vực sáp nhập sở hữu một nguồn lực đáng kể để phát triển dài hạn. Hệ thống giáo dục nghề nghiệp, đại học, trung tâm đào tạo nghề tại Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hòa Bình hiện đang được chú trọng đầu tư, hướng đến đào tạo gắn với nhu cầu thị trường.

Sự phân bố đô thị khá hợp lý cũng là điểm thuận lợi. Vĩnh Yên – thành phố trung tâm của Vĩnh Phúc – hiện đại và năng động; Việt Trì – trung tâm chính trị – văn hóa lâu đời của Phú Thọ; TP Hòa Bình – đô thị sinh thái đang lên – có thể cùng phối hợp tạo nên một tam giác đô thị vệ tinh cho Thủ đô Hà Nội, giải tỏa áp lực dân số và hành chính cho vùng lõi thủ đô.

Việc sáp nhập không chỉ đem lại lợi ích kinh tế, mà còn là bước đệm để kiến tạo một đơn vị hành chính cấp tỉnh mạnh, hướng tới trở thành thành phố trực thuộc trung ương trong tương lai, khi hội đủ các điều kiện chính trị, kinh tế và quy hoạch hạ tầng.

Khi đó, khả năng tự chủ ngân sách sẽ cao hơn, đồng thời tăng sức mạnh đàm phán với Trung ương và các đối tác chiến lược. Tính hiệu quả trong đầu tư công, phân bổ nguồn lực, và vận hành hệ thống chính trị – hành chính cũng được kỳ vọng nâng cao rõ rệt, thông qua việc tinh giản đầu mối, loại bỏ sự trùng lặp chức năng của các cơ quan, đơn vị và tối ưu hóa nhân lực.

Nếu được thực hiện bài bản, có sự tham vấn của chuyên gia, sự đồng thuận của người dân và lộ trình thực hiện minh bạch, tỉnh Phú Thọ mới có thể trở thành hình mẫu cho phát triển vùng tại Việt Nam – không chỉ vì lý do hành chính, mà còn vì tầm nhìn chiến lược về một vùng kinh tế – xã hội tự chủ, hiện đại, gắn với bản sắc văn hóa và bền vững về môi trường.

Đó sẽ không chỉ là một đơn vị hành chính mới trên bản đồ Việt Nam, mà là một trung tâm động lực mới, một “ngọn núi vàng” đầy tiềm năng bên cạnh Thủ đô Hà Nội, góp phần nâng tầm bản đồ phát triển kinh tế và hành chính quốc gia trong thời kỳ hiện đại./.