Những thành tựu nổi bật

Năm 2022, 12 công trình đã được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN, những công trình này là thành tựu khoa học tiêu biểu, dẫn tới những thay đổi đặc biệt quan trọng trong nhận thức, sản xuất, quốc phòng, an ninh và đời sống xã hội, hình thành hướng nghiên cứu mới, tư tưởng, quan niệm mới, tri thức mới, phát hiện mới. Đây là các công trình KH&CN tiêu biểu, có giá trị cao về KH&CN, có ảnh hưởng rộng lớn, hiệu quả và lâu dài cho kinh tế xã hội, góp phần phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Sự ghi nhận của Đảng và Nhà nước cũng là động lực thúc đẩy những người làm khoa học nỗ lực, sáng tạo hơn nữa để có được các công trình xuất sắc, có tính ứng dụng cao, mang lại hiệu quả kinh tế xã hội rộng lớn, đóng góp quan trọng vào thành tựu phát triển chung của đất nước. Cũng trong năm qua, Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam năm 2021 đã trao cho 45 công trình bao gồm: 4 giải nhất, 8 giải nhì, 14 giải ba và 19 giải khuyến khích. Các nhà khoa học và sáng tạo cả nước đã ứng dụng thành công và hiệu quả hàng nghìn sáng kiến sáng chế vào sản xuất và đời sống, tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng, đặc biệt làm cho sáng tạo khoa học công nghệ trở thành phong trào tích cực trong các viện nghiên cứu, trường đại học, các doanh nghiệp, trong nhân dân. Năm 2022, các giải thưởng thế giới cũng đã ghi danh tên tuổi nhà khoa học Việt Nam vì nghiên cứu có tầm ảnh hưởng, được trích dẫn nhiều và đóng góp trong lĩnh vực họ đang theo đuổi. Có thể kể tới như 35 nhà khoa học Việt được vinh danh trong danh sách “100.000 nhà khoa học có tầm ảnh hưởng” của Đại học Stanford (Mỹ). Trong top 10.000 nhà khoa học hàng đầu thế giới, Việt Nam có 2 nhà khoa học là PGS.TS Lê Hoàng Sơn và GS.TSKH Nguyễn Đình Đức (Đại học Quốc gia Hà Nội). Cùng với đó, PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân (42 tuổi) của nước ta đã cùng với 14 nhà khoa học nữ trẻ xuất sắc đại diện cho 5 châu lục được nhận giải thưởng Nhà khoa học trẻ tài năng thế giới năm 2022. Giải thưởng danh giá này nằm trong khuôn khổ chương trình Vì sự phát triển của phụ nữ trong khoa học, do Quỹ L’Oréal và UNESCO khởi xướng, vinh danh các nhà khoa học nữ trong các lĩnh vực Khoa học sự sống, môi trường, vật lý, toán học và khoa học máy tính. Ngoài ra còn một số nhà khoa học Việt Nam được các tổ chức khoa học vinh danh vì những đóng góp xuất sắc trong nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.

Bức tranh sống động

Các xu hướng công nghệ trong năm đã được ứng dụng và tiếp tục phát triển mạnh tại Việt Nam trong năm 2022 là công nghệ 5G, IoT, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (BigData), trải nghiệm thực tế tăng cường (AR) và thực tế ảo (VR). Đây là những công nghệ có xu thế dẫn dắt, tương hỗ trợ lẫn nhau trong tổng thể hệ sinh thái công nghệ số giai đoạn hiện nay trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Hiện Chính phủ cũng đã ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến 2030, nhằm đưa AI trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Năm 2022, Blockchain tiếp tục được các doanh nghiệp, tổ chức thử nghiệm trong nhiều lĩnh vực mới như tài chính, ngân hàng, bảo hiểm… vì đảm bảo tính minh bạch, an toàn, tin cậy trong các giao dịch giữa các bên khác nhau.

 Thí sinh Đội tuyển Việt Nam tham dự Kỳ thi Tay nghề thế giới lần thứ 45 tổ chức tại thành phố Kazan (Cộng hòa Tatarstan, thuộc Liên bang Nga).
Thí sinh Đội tuyển Việt Nam tham dự Kỳ thi Tay nghề thế giới lần thứ 45 tổ chức tại thành phố Kazan (Cộng hòa Tatarstan, thuộc Liên bang Nga).

Kỳ vọng 2023

Nhìn lại chặng đường vừa qua, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đã đóng góp quan trọng, toàn diện trong phát triển kinh tế-xã hội. Chất lượng tăng trưởng được cải thiện, năng suất lao động nâng lên rõ rệt. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt khẳng định Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ luôn sát cánh cùng các thế hệ cán bộ khoa học và công nghệ Việt Nam trong nước và ở nước ngoài, đoàn kết, sáng tạo, phát huy trí tuệ và tư duy tiến bộ, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức để đưa nền khoa học và công nghệ nước nhà đạt được các thành tựu to lớn, đóng góp quan trọng cho sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế-xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, góp phần tạo nên thế và lực mới vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bức tranh thịnh vượng, hùng cường của dân tộc được điểm tô bằng những sắc màu của nhiều ngành nghề, lĩnh vực, mà trong đó KH&CN là một trong những “mảng màu” quan trọng. Năm 2022 đã trôi qua, bức tranh về KH&CN cần nhiều thêm màu sắc mới trong năm 2023. Bức tranh đó cần sự đồng lòng của mỗi người để có thể hoàn thiện giúp cho nền KH&CN nước nhà tiếp tục vươn xa trên bầu trời công nghệ số.