Đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc bổ sung thu phí vào nội đô áp dụng với ôtô cá nhân

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, sáng 21/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Đường bộ.

Đề xuất luật hóa việc thu phí ô tô vào nội đô 

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Phương Thủy (đoàn TP Hà Nội) đề nghị cân nhắc việc bổ sung thu phí vào nội đô áp dụng với ô tô cá nhân đi vào một số khu vực đô thị, trong những khung thời gian nhất định.

Theo đại biểu, việc thu phí giao thông nội đô với ô tô cá nhân sẽ làm hạn chế sự phát triển quá mức của xe cá nhân, góp phần giảm ùn tắc giao thông tại các đô thị. Mặt khác, biện pháp này cũng bổ sung nguồn thu cho Ngân sách Nhà nước để tăng cường hỗ trợ phát triển kết cấu, hạ tầng giao thông đường bộ, hệ thống giao thông công cộng trong các đô thị.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Phương Thủy cho rằng, hiện tại cả 5 thành phố trực thuộc Trung ương đều đã được phép quy định các loại phí chưa được quy định trong luật. Đặc biệt, một số thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh đã tiến hành xây dựng các đề án về phí nội đô hay phí kẹt xe. Tuy nhiên, do cơ sở pháp lý chưa rõ ràng, ổn định nên việc triển khai áp dụng còn khá dè dặt.

Vì thế, nếu Luật Đường bộ và Luật Phí, lệ phí có quy định chính thức loại phí này, đồng thời, giao Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định về phạm vi, địa bàn, đối tượng, mức áp dụng sẽ thuận lợi hơn rất nhiều cho việc triển khai tại các địa phương, góp phần giải quyết những bức xúc về giao thông hiện nay tại các đô thị lớn.

Còn Đại biểu Quốc hội đại biểu Hà Phước Thắng (Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) đề xuất bổ sung vào dự thảo luật: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định việc khai thác, sử dụng gầm cầu đường bộ, phần không gian dưới dạ cầu, cảng đối với các hệ thống đường bộ do địa phương chịu trách nhiệm quản lý, khai thác và bảo trì để làm bãi đỗ xe, đường giao thông, kho chứa vật tư phục vụ bảo trì đường bộ và các hoạt động khác phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương; không được làm ảnh hưởng đến an toàn, kết cấu của công trình đường, đường bộ, cầu, bảo đảm về ở phòng chống cháy nổ và không gây mất trật tự an toàn giao thông.

Khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông

Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Thịnh (Đoàn tỉnh Bắc Giang) nhất trí với các nội dung dự thảo Luật đã được chỉnh sửa, tiếp thu, trình tại kỳ họp lần này.

Ngoài ra, ông Thịnh cũng đề nghị Quốc hội xem xét bổ sung 1 điều quy định mang tính nguyên tắc: Nhà nước có trách nhiệm khuyến khích, hỗ trợ, tạo mọi điều kiện thuận lợi đối với các trường hợp tổ chức, cá nhân tự nguyện bỏ vốn toàn bộ hoặc một phần để đầu tư xây dựng, cải tạo, sửa chữa, nâng cấp, bảo trì hạ tầng giao thông đường bộ. Đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết hướng dẫn thực hiện để bảo đảm tinh thần khuyến khích, tính chủ động, trách nhiệm phục vụ, hỗ trợ và giải trình của Nhà nước khi tiếp nhận các đề xuất của các tổ chức, cá nhân tự bỏ vốn để đầu tư...

“Thực tế tại tỉnh Bắc Giang đã có nhóm các chủ bến bãi cát sỏi ven sông xin được đầu tư nâng cấp mặt đê với tiêu chuẩn cao hơn tiêu chuẩn cứng hóa mặt đê cấp 1 của cơ quan Nhà nước để vừa phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, vừa phục vụ nhân dân tốt hơn. Qua 10 năm kiểm chứng, chất lượng công trình rất tốt”, đại biểu thông tin thêm.

Bên cạnh đó, nếu khuyến khích được các chủ thể tham gia vào quá trình xây dựng, nâng cấp hạ tầng giao thông sẽ mở đường khai thác triệt để hình thức hợp tác công tư. Hợp tác công-tư trong trường hợp này không trùng hợp với các dự án được quy định tại Luật đầu tư theo phương thức công-tư năm 2020. Dạng hợp tác công-tư ở đây vừa mang lại lợi ích cho đơn vị bỏ tiền cũng như lợi ích chung của cộng đồng, trong khi xã hội tiết kiệm được chi phí đầu tư; nguồn vốn xã hội được phát huy hiệu quả, dễ dàng triển khai được ngay khi không phải đánh giá hiệu quả đầu tư…

“Hợp tác dạng này cũng sẽ mở đường cho những cách làm mới trong bảo trì kết cấu đường bộ khi huy động được cộng đồng dân cư, tổ chức, cá nhân có lợi ích trực tiếp”, ông Thịnh nói.

Cách làm này cũng sẽ giúp phân chia trách nhiệm trong quản lý hạ tầng cho tổ chức, cá nhân được hưởng lợi trực tiếp; dành nguồn lực của Nhà nước cho cộng đồng và những khu vực khó khăn hơn.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Huế (đoàn Bắc Kạn) đề nghị nghiên cứu bổ sung cấm hành vi lập chốt thu phí trái pháp luật vì trên thực tế đã xảy ra nhiều trường hợp người dân tự ý lập chốt thu phí gây ảnh hưởng đến an toàn giao thông.

Đại biểu cho biết, tại Điểm a Khoản 1, Điều 14 Nghị định số 100/2019 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt đã có quy định xử phạt hành chính về hành vi xây dựng, tự ý lập trạm thu phí đường bộ khi chưa được cơ quan quản lý nhà nước về giao thông vận tải cho phép.

Do đó, việc bổ sung hành vi này trong dự thảo luật là phù hợp.