Đối thoại Hà Nội: Tháo gỡ khó khăn cho người dân mua nhà ở xã hội

Nhằm tháo gỡ vướng mắc, giúp người dân tiếp cận nhà ở xã hội thuận lợi hơn, ngày 3/12, Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội phối hợp các sở, ngành, chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở xã hội và Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội tổ chức Hội nghị đối thoại “Từ thủ tục liên thông đến an cư: Tháo gỡ khó khăn cho người dân mua nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội”.

Chương trình nhằm tạo lập một diễn đàn đối thoại trực tiếp giữa đối tượng hưởng chính sách và cơ quan có thẩm quyền và các cơ quan có liên quan trong quá trình xem xét, giải quyết chính sách; giúp người dân tiếp cận rõ ràng thông tin, quy trình, chính sách; công khai minh bạch chính sách và ngăn chặn phòng ngừa các hành vi tiêu cực, trục lợi chính sách; thúc đẩy cơ chế phối hợp liên thông giữa các cơ quan trong giải quyết thủ tục mua nhà ở xã hội (NƠXH).

Đến nay, cả nước có 696 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai, gồm 380 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, 151 dự án đang xây dựng và 165 dự án đã hoàn thành. Riêng Hà Nội, từ đầu năm, Thành phố đã khởi công 4 dự án nhà ở xã hội và 4 dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân. 

Trong năm 2025, Hà Nội được giao nhiệm vụ phát triển hàng ngàn căn NƠXH. Theo kế hoạch được phê duyệt, toàn thành phố phải hoàn thiện số căn hộ theo chỉ tiêu giao hàng năm, phần việc do Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp các ngành rà soát, mời chủ đầu tư cam kết tiến độ. 

Những nỗ lực này tạo ra kỳ vọng lớn: Chính quyền thường xuyên khẳng định rằng NƠXH không còn bị gói gọn ở vùng ven hẻo lánh mà phải ở gần khu vực thuận lợi, giao thông, dịch vụ, để thực hiện đúng tinh thần chính sách “nhà ở cho người thu nhập thấp, người lao động, công nhân, người mới ra trường…” theo quy định tại Luật Nhà ở 2023. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai gặp nhiều rào cản.

Một trong những vấn đề gây bức xúc lớn với người dân là thủ tục xác nhận điều kiện nhà ở, trong đó gồm “giấy xác nhận điều kiện về nhà ở” do Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp. Theo bà Phạm Thị Hồng Hải - Giám đốc Chi nhánh số 6, Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội, giấy xác nhận điều kiện về nhà ở là một trong những giấy tờ bắt buộc trong hồ sơ người dân nộp cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội. Thời gian qua, các chi nhánh của trung tâm, đặc biệt tại các địa bàn có dự án mở bán, đã tiếp nhận số lượng lớn hồ sơ đề nghị xác nhận điều kiện nhà ở và cung cấp thông tin dữ liệu đất đai.

Trong khi đó, nhóm lao động tự do - không có hợp đồng ổn định, gặp khó khăn khi xin xác nhận thu nhập tại công an phường/xã. Lý do là dữ liệu quốc gia hiện chưa có sẵn thông tin thu nhập của nhóm này, nên việc xét duyệt mất nhiều thời gian hoặc có thể bị “bó tay”.

Tại Hội nghị, Thượng tá Lê Thế Tùng - Phó trưởng phòng Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội Công an TP Hà Nội (PC06) thừa nhận thực trạng: “Dữ liệu dân cư chưa có thông tin thu nhập của lao động tự do hoặc người không có hợp đồng”, dẫn đến việc xác nhận thu nhập theo Nghị định 261 hiện rất khó khăn, chậm trễ.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cảnh báo về hiện tượng “suất ngoại giao”, “suất nội bộ” rao bán NƠXH với giá hàng trăm triệu đồng hoặc “phí đặt chỗ” - hành vi vi phạm pháp luật mà người dân cần hết sức cảnh giác. 

Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn - Phó Trưởng phòng PA05, Công an TP. Hà Nội khẳng định: mọi tác động làm sai quy trình xét duyệt hay mua bán nhà ở xã hội đều vi phạm pháp luật. “Người dân cần cảnh giác với thông tin về suất ngoại giao hay nộp hồ sơ nhanh trên mạng xã hội, nhất là Facebook và Zalo, vì đây đều là hành vi vi phạm pháp luật”.

Tại Hội nghị, người dân cũng đặt thêm nhiều số câu hỏi về các vấn đề như: Tiêu chí xét duyệt, hồ sơ cần chuẩn bị, thời hạn giải quyết, cơ chế vay vốn ưu đãi và trách nhiệm của từng cơ quan trong quy trình liên thông. Các ý kiến tại hội nghị sẽ được Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội tổng hợp để đề xuất điều chỉnh chính sách, tháo gỡ khó khăn cho người dân./.