FPT Long Châu hiện đang kinh doanh ra sao?
FPT Long Châu và con đường tăng trưởng thần tốc
FPT Long Châu là thương hiệu trực thuộc CTCP Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FPT Retail, mã chứng khoán FRT).
Được thành lập từ năm 2007 với khởi đầu chỉ là quy mô nhà thuốc gia đình. Khi đó thị trường kinh doanh dược phẩm là lĩnh vực rất có tiềm năng phát triển ở Việt Nam ta. Long Châu chỉ thực sự trở thành "ngôi sao sáng" trong lĩnh vực y tế, dược phẩm khi FPT Retail mua lại nhà thuốc Long Châu tại TP HCM từ năm 2017. Lúc đó, chuỗi mới chỉ có vỏn vẹn 4 cửa hàng. Đến cuối năm 2023, FPT Long Châu đã cán mốc hơn 1.600 nhà thuốc, trở thành chuỗi bán lẻ dược phẩm có số lượng nhà thuốc lớn nhất Việt Nam. Tới tháng 7/2024, doanh nghiệp hiện có 1.789 nhà thuốc trên toàn quốc và gần 100 trung tâm tiêm chủng, từng bước thực hiện cam kết "phục vụ sức khỏe cộng đồng bằng sản phẩm tốt, chi phí hợp lý".
Trước đó, lãnh đạo đơn vị nhiều lần đề cao chiến lược chuyển mình thành hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người dân - từ phòng bệnh đến khám chữa bệnh.
Mở rộng độ phủ là yếu tố then chốt trong nỗ lực tạo điều kiện cho mọi người dân dễ dàng tiếp cận thuốc tốt, chính hãng ngay tại địa phương, tùy theo khả năng tài chính. Do đó, các nhà thuốc FPT Long Châu không chỉ đặt ở thành phố lớn, mà còn đến với vùng sâu, vùng xa.
Bà Nguyễn Bạch Điệp - Chủ tịch HĐQT FPT Retail kiêm Tổng giám đốc FPT Long Châu - cho biết động lực sau số lượng nhà thuốc tăng theo cấp số nhân là sứ mệnh chăm sóc sức khỏe toàn diện, giúp người dân dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng.
"Mỗi dấu ấn chứa đựng tâm huyết của đội ngũ FPT Long Châu và sự tin cậy của người dân. Đó vừa là niềm tự hào, vừa là áp lực để chúng tôi không ngừng phấn đấu, cải tiến", bà Bạch Điệp nói.
Là thành viên của tập đoàn FPT, chuỗi nhà thuốc FPT Long Châu có lợi thế rõ nét khi ứng dụng công nghệ, số hoá các quy trình để ứng dụng vào trong quản trị và vận hành các nhà thuốc. Theo bà Bạch Điệp, việc nâng cao tỷ lệ tự động hoá nhằm phục vụ khách hàng tốt hơn và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Hiện nay, FPT Long Châu là đơn vị bán lẻ dược phẩm ứng dụng hệ thống “Đào tạo thực tế ảo” trong công tác giảng dạy, thực hành cho toàn bộ dược sĩ đứng quầy, nhằm đào tạo đội ngũ, đáp ứng nhanh nhu cầu mở rộng quy mô theo tốc độ hiện nay của họ.
FPT Long Châu hiện sở hữu 2 kho tổng bán lẻ dược phẩm lớn nhất Việt Nam chuẩn GDP, GSP tại Hà Nội và Long An, với khả năng vận hành trung bình khoảng 70.000 đơn hàng và hơn 200 chuyến xe mỗi ngày. Việc ứng dụng AI tại kho tổng cũng giúp xác định lộ trình lấy thuốc hiệu quả và gợi ý cách soạn hàng tốt nhất. Bộ đôi “số hoá” và “AI” đã trở thành công cụ hữu ích để quản trị hiệu quả công tác dự báo hàng hóa, đặt lịch và quản trị chuỗi cung ứng giữa các nhà cung ứng và FPT Long Châu.
Không chỉ tăng tốc mở chuỗi, FPT Retail có định hướng mở rộng hệ sinh thái ngành dược quanh chuỗi FPT Long Châu. Năm 2023, công ty lấn sân sang mảng tiêm chủng. Chia sẻ về động thái này, bà Nguyễn Bạch Điệp cho biết, hiện nay tỷ lệ bao phủ vaccine ở Việt Nam vào khoảng 4% dân số, trong khi nhiều nước khác trong khu vực là 15% - 30%, vì vậy tiềm năng mảng này còn nhiều.
FPT Long Châu tham gia lĩnh vực tiêm chủng vaccine là sự kết hợp giữa phòng bệnh và chữa bệnh. Trong đó, trung tâm tiêm chủng FPT Long Châu phục vụ cho việc phòng bệnh, nhà thuốc FPT Long Châu phục vụ cho việc chữa bệnh, cả hai cùng chung mục đích nâng cao sức khỏe cho người dân Việt Nam.
“FPT Long Châu không chủ đích cạnh tranh trực diện vào miếng bánh 4% của các nhà cung cấp đi trước, mà muốn chung tay cùng các nhà cung cấp khác tư vấn, nâng cao nhận thức người dân và tăng tỷ lệ tiêm chủng tại Việt Nam lên cao hơn”, bà Điệp nói.
Cũng theo Chủ tịch FPT Retail, ngành dược tại Việt Nam có rất nhiều mảng kinh doanh riêng lẻ, nhiều đại dương để “khai phá”. Vì vậy trước mắt, doanh nghiệp xác định đây là lĩnh vực nòng cốt, chiến lược để đảm bảo cho sự tăng trưởng dài hạn. FPT Retail sẽ đưa thêm nhiều dịch vụ chăm sóc sức khoẻ tới khách hàng chứ không chỉ là thuốc. Đó chính là khai thác phần trên thượng tầng – phần tạo giá trị cao và lâu bền của lĩnh vực dược phẩm.
FPT Long Châu đang kinh doanh ra sao?
Theo báo cáo kết quả kinh doanh 2023, doanh thu từ Long Châu tăng đến 66% và đóng góp một nửa vào tổng doanh thu 31.850 tỷ đồng của FPT Retail. Năm trước đó, nguồn thu từ Long Châu mới chỉ chiếm trên 30% tổng doanh thu của nhà bán lẻ này.
Một số đơn vị phân tích cũng đánh giá Long Châu sẽ là động lực trong dài hạn của FPT Retail.
FPT Retail cho biết doanh thu trung bình mỗi nhà thuốc Long Châu hàng tháng ở mức xấp xỉ 1,1 tỷ đồng trong năm 2023. Long Châu cũng đang bỏ xa các đối thủ khác trên thị trường như Pharmacity, An Khang về số lượng các cửa hàng.
Theo SSI Research, Long Châu sở hữu những lợi thế cạnh tranh nhất định so với các công ty cùng ngành như phạm vi sản phẩm rộng hơn, quy mô lớn hơn và doanh thu từ thuốc kê đơn cao hơn giúp chuỗi có thể giành được thị phần từ kênh bệnh viện. Đơn vị này dự tính chuỗi nhà thuốc Long Châu có thể đạt lợi nhuận 385 tỷ đồng năm 2024.
Còn theo báo cáo tài chính vừa công bố, FPT Retail cho biết, chuỗi nhà thuốc Long Châu tiếp tục là trụ đỡ và động lực chính cho công ty này khi doanh thu tăng đến 68%, lên hơn 5.530 tỷ đồng. Hết quý I/2024, FRT có 1.587 nhà thuốc Long Châu trên toàn quốc. Như vậy, mỗi nhà thuốc này thu bình quân gần 1,2 tỷ đồng một tháng trong quý đầu năm.
Công ty này cũng công bố kế hoạch bán cổ phần riêng lẻ tối đa 10% của chuỗi thuốc Long Châu. Việc này nhằm huy động vốn để biến Long Châu thành một hệ sinh thái (Healthcare Platform) theo chu trình vòng đời sức khỏe của một con người - từ phòng bệnh đến chăm sóc sức khỏe, khám chữa bệnh.
Năm nay, FRT đặt kế hoạch mở thêm 400 cơ sở để nâng tổng số nhà thuốc của Long Châu vào cuối năm lên 1.900. Sau thời gian triển khai thử nghiệm vừa qua, công ty cũng tham vọng có đến 100 trung tâm tiêm chủng vaccine.
Long Châu đã quyết tâm giành thị phần dược phẩm bán lẻ từ mô hình cửa hàng truyền thống bằng cách tích cực mở rộng cửa hàng trên toàn quốc cùng việc triển khai chiến lược giá cả/sản phẩm mạnh mẽ nhắm mục tiêu vì lợi ích của người tiêu dùng thời gian qua.
Long Châu kỳ vọng sẽ tăng cường các chiến lược này nhiều hơn trong năm nay. VDSC dự báo tăng trưởng doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của Long Châu lần lượt đạt 62%, 128% so với cùng kỳ
Trong bối cảnh thị trường dược phẩm Việt Nam sở hữu quy mô 7 tỷ USD, tiềm năng khai thác khổng lồ, FPT Long Châu đặt mục tiêu chiếm 1 tỷ USD thị phần trong phân khúc bán lẻ dược phẩm, khẳng định tham vọng vươn lên dẫn đầu. Do dự báo thị trường bán lẻ mặt hàng điện tử tiếp tục gặp nhiều khó khăn trong năm 2024, FPT Retail quyết định tạm hoãn chi trả cổ tức cho cổ đông để tập trung nguồn lực vào các mục tiêu chiến lược quan trọng. Cụ thể, nguồn vốn này sẽ được sử dụng để duy trì hoạt động kinh doanh, đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, mở rộng chuỗi FPT Long Châu và triển khai các dự án khác..
Với tham vọng biến Long Châu trở thành một công ty chăm sóc sức khỏe toàn diện, doanh nghiệp hiện đã và đang hoàn thiện hai mảng là: nhà thuốc và chuỗi y tế dự phòng.
Ở thời điểm này, dù chưa có một số liệu thống kê cụ thể, nhưng Long Châu tự tin đang chiếm khoảng 60-70% thị phần chuỗi bán lẻ dược phẩm.
Dẫn chứng cho lập luận này, bà Nguyễn Bạch Điệp thông tin, Việt Nam hiện có khoảng 45.000 nhà thuốc và quầy thuốc trên cả nước. Đặc điểm của các quầy thuốc là doanh thu thấp, chủ yếu bán những loại thuốc đơn giản.
Theo định hướng ban đầu của Long Châu, chuỗi này không có kế hoạch thay thế các hệ thống quầy thuốc. Thay vào đó, chuỗi đã tập trung vào thuốc kê toa và hiện doanh thu đang gấp 5-8 lần so với các nhà thuốc tư nhân, tương đương với 15.000 - 20.000 nhà thuốc trên thị trường, tức chiếm gần phân nửa dung lượng.
Với khoảng 1.500 nhà thuốc Long Châu hiện tại, bà Điệp cho biết có khoảng 1.350 nhà thuốc đã hoà vốn và có lãi tốt, 150 nhà thuốc còn lại mới mở gần đây. Với mức lợi nhuận và quy mô của Long Châu hiện có thì khoảng 3 tháng là nhà thuốc đã hòa vốn.
Trong đó, công thức thành công của Long Châu đến từ tiêu chí cửa hàng luôn "đủ thuốc", nhờ áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo theo vùng miền, thói quen sử dụng và tệp khách hàng của từng khu vực.
Ngoài ra, chuỗi này cũng tự tin với tỷ lệ tồn kho thấp và là chuỗi bán lẻ được các công ty dược hàng đầu chọn là nơi ra mắt các loại thuốc hiếm.
Sai phạm ở các trung tâm tiêm chủng, nhà thuốc sẽ cản bước FPT Long Châu?
Với mục tiêu đầy tham vọng đó, FPT Long Châu đã có nhiều chiến lược kinh doanh tốt. Đặc biệt, họ đã "lấn sân" sang lĩnh vực tiêm chủng với gần 90 cơ sở trên khắp cả nước.
Theo đó trung tâm tiêm chủng FPT Long Châu phục vụ cho việc phòng bệnh, nhà thuốc FPT Long Châu phục vụ cho việc chữa bệnh.
Nhu cầu tiêm chủng lớn khiến các trung tâm tiêm chủng trở thành một thị trường ngách tiềm năng trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam. Tuy nhiên, cạnh trạnh cũng là rất gay gắt khi các trung tâm tiêm chủng dịch vụ liên tục mở rộng những năm gần đây.
Các bệnh viện tư nhân như Hồng Ngọc, Vinmec, Medlatec,... cho đến các hệ thống phòng khám như Nhi đồng 315 có sẵn cơ sở vật chất, nhân lực sẵn có đều tham gia chia lại “miếng bánh” ngành tiêm chủng.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp có hệ sinh thái kinh doanh thuốc với những thương hiệu quen thuộc như hệ thống VNVC của Công ty Cổ phần Vaccine Việt Nam (VNVC) hay Công ty TNHH MTV Vắc xin và Sinh phẩm số 1, Phòng tiêm chủng dịch vụ SAFPO của AMV Group (tiền thân là CTCP Dược phẩm Đức Minh)... cũng đều là những đối thủ đáng gờm với Long Châu.
Ngoài ra, công ty chứng khoán Tiên Phong cũng đề cập đến áp lực cạnh tranh tăng cao trong mảng bán lẻ dược phẩm khi có nhiều đối thủ cạnh tranh tham gia chuỗi bán lẻ thuốc. Cụ thể, tập đoàn Dongwha Pharm (Hàn Quốc) cũng bắt đầu tham gia vào thị trường bán lẻ thuốc từ tháng 10/2023.
Ngoài yếu tố khách quan, bản thân FPT Long Châu cũng gặp những "lùm xùm" từ nội tại, khi gần đây, cơ quan chức năng kiểm tra và phát hiện một số vi phạm đáng chú ý liên quan tới các trung tâm tiêm chủng của doanh nghiệp.
Không chỉ xảy ra nhiều vấn đề tại các Trung tâm tiêm chủng mà chuỗi FPT Long Châu còn dính hàng loạt sai phạm khác tại các Nhà thuốc ở Hà Nội, Đà Lạt, TP Hồ Chí Minh và đã bị xử phạt.
Nhà thuốc và tiêm chủng đều là 2 dịch vụ liên quan trực tiếp tới sức khoẻ người dân. Do đó, khách hàng sẽ rất chú ý tới chất lượng khi sử dụng dịch vụ. Vì vậy, những vi phạm thời gian qua sẽ là một trong những yếu tố không nhỏ cản trở mục tiêu kinh doanh của FPT Long Châu ngoài sự cạnh tranh gay gắt của thị trường.