Giới trẻ cần làm gì trước nỗi lo mất việc khi xu hướng công nghệ lên ngôi?

Thay đổi theo xu hướng

Chat GPT ngay khi ra mắt đã trở thành “cơn sốt” trên toàn cầu và nhận được sự quan tâm rất lớn từ cộng đồng vào tháng 11/2022. Chỉ sau 40 ngày ra mắt, ứng dụng này nhanh chóng đạt 10 triệu người dùng và tiến tới mốc 100 triệu người dùng sau 2 tháng, điều mà chưa từng một ứng dụng công nghệ nào làm được trước đó.

Chat GPT có thể trò chuyện, trả lời các câu hỏi của con người một cách nhanh chóng, tạo ra văn bản, làm luận văn, viết content, tạo hình ảnh, video, sáng tác thơ, thậm chí lập trình cho máy tính…

Đã có nhiều nơi xuất hiện mối lo ngại về “cơn sóng thần” ChatGPT sẽ là một mối đe dọa đối với thị trường lao động. Ví dụ tại một trang tin công nghệ của Mỹ đã âm thầm đăng tải các bài báo về tài chính được viết bởi phần mềm, sau vài tháng mới có người phát hiện ra.

Song, cũng từ những khả năng “ưu việt” này mà Chat GPT nhận nhiều luồng ý kiến trái chiều về việc ứng dụng nó vào công việc nghiên cứu, học tập.

Một số trường đại học trên thế giới thông báo cấm sinh viên của họ sử dụng Chat GPT hoặc các công nghệ tương tự nhằm tránh gian lận trong quá trình học tập, gây ảnh hưởng tới khả năng áp dụng kiến thức trong thực tế sau này. Đồng thời, việc sử dụng chatbot không đảm bảo tính trung thực và công bằng trong việc đánh giá kiến thức từng sinh viên.

Ngược lại, một số trường khuyến khích sinh viên của họ sử dụng Chat GPT để hỗ trợ việc học. Những công cụ hỗ trợ như chatbot có thể cung cấp thông tin, giải đáp thắc mắc của các sinh viên, giảm áp lực cho giảng viên, giúp người học tiết kiệm thời gian, tăng cường hiệu suất học tập. Bên cạnh đó, với xu hướng công nghệ đang phát triển từng ngày, từng giờ, việc sớm áp dụng công nghệ sẽ giúp người học có thêm các kỹ năng thích nghi với môi trường làm việc tiên tiến sau này.

Chat GPT chỉ là một ví dụ trong số những công nghệ hiện đại, tự động hóa, trí tuệ nhân tạo… đang rất phát triển và ngày càng len lỏi vào đời sống hàng ngày của con người. Nhiều người nghĩ tới việc trong tương lai gần, công nghệ sẽ hoàn toàn thay thế con người trong nhiều việc, lĩnh vực và gây xáo trộn thị trường lao động.

Trải qua giai đoạn đại dịch Covid-19, nền kinh tế toàn cầu rất yếu, các doanh nghiệp phải đẩy mạnh cơ cấu bộ máy hoạt động, cắt giảm nhân sự để tiết kiệm chi phí, đưa công nghệ cao vào quy trình sản xuất kinh doanh. 

Việc này sẽ làm gia tăng sức cạnh tranh của doanh nghiệp, cải thiện hiệu suất, đáp ứng nhanh chóng với sự biến động của thị trường. Tuy nhiên, cũng có nghĩa sẽ có một nhóm đối tượng lao động bị ảnh hưởng lớn từ sự thay đổi này, nhất là giới trẻ.

Giới trẻ lo mất việc trong tương lai

Gen Z hiện nay là nhóm đối tượng chủ đạo đang và sắp tham gia thị trường lao động. Nhờ được tiếp xúc với các nền tảng, ứng dụng công nghệ từ sớm, nhóm lao động trẻ này sở hữu nhiều lợi thế và kỹ năng về công nghệ. Tuy nhiên cũng chính lợi thế này đã đặt ra nghi hoặc liệu giới trẻ có sợ mất việc hay khó tìm việc trong tương lai?

Chia sẻ tại một buổi Talkshow do Báo Đầu tư tổ chức, Giám đốc Công nghệ thông tin CTCK Bảo Việt (BVSC) - ông Nguyễn Phúc Nguyên cho rằng, AI có thể làm những công việc tự động hóa, có tính chất đơn lẻ, lặp đi lặp lại, thậm chí AI còn lấn sân sang lĩnh vực mỹ thuật, đồ họa hay tự đọc báo cáo tài chính và tổng hợp lại. Nhưng thực tế, để công nghệ có thể thay thế con người thì phải mất rất nhiều năm nữa và chưa biết có thực sự sẽ thay thế được hay không.

Nhiều công việc AI không thể tiếp cận được như những việc cần kỹ năng, làm dự án… Dù có thể đọc báo cáo tài chính nhưng AI không thể tổng hợp và hiểu nó, đánh giá về tính trung thực của báo cáo. AI không thể giải quyết được những bài toán phức tạp cần yếu tố con người như tập hợp một nhóm người để làm dự án hoặc thực hiện mục tiêu nào đó.

Ông Nguyên đưa ra lời khuyên: “Sẽ có sự phân biệt giữa người biết dùng AI và người không biết. Các bạn trẻ cần tập trung vào các lĩnh vực mà AI không làm được, có thể là kỹ năng giao tiếp, kết hợp với các nhà cung cấp dịch vụ, tổ chức… để mình có được sự đầu tư hiệu quả hơn”.

Giám đốc khối công nghệ và chuyển đổi số Ngân hàng OCB - ông Lương Tuấn Thành nêu quan điểm, với lĩnh vực ngân hàng trong tương lai, những nhân sự không sử dụng công nghệ để tăng hiệu suất, hiệu quả làm việc như AI sẽ bị đào thải hoặc tự đào thải. 

Khả năng thích nghi, thích ứng sử dụng các công cụ hỗ trợ đó để tăng hiệu suất làm việc sẽ giúp giới trẻ giữ được việc làm. Người có hiệu suất kém sẽ bị đào thải, người biết sử dụng công nghệ, có khả năng học hỏi, thích ứng với những thứ mới thì cơ hội phát triển sẽ cao hơn.

Trả lời cho câu hỏi giới trẻ có sợ mất việc trong bối cảnh công nghệ lên ngôi hay không, ông Thành cho rằng, nếu đặt mục tiêu sử dụng AI để học tập, rèn luyện, áp dụng vào công việc thì chắc chắn sẽ không thể mất việc, bởi khoảng cách để công nghệ thay thế hoàn toàn con người còn rất xa. Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận, AI có thể làm tốt hơn con người trong một số công việc nhất định như kế toán, hay học hỏi các kiến thức dài, ghi nhớ lâu…

Ông Thành khẳng định: “Tôi cho rằng đội ngũ bạn trẻ sắp đi làm sẽ phải học rất nhiều nền tảng công nghệ mới và các công cụ hỗ trợ”.