ISSN-2815-5823

Khơi dậy sức mạnh doanh nghiệp - doanh nhân trong kỷ nguyên vươn mình

(KDPT) - Đất nước ta đang đứng trước cơ hội bước vào kỷ nguyên mới thắng lợi, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Giới doanh nhân cũng đang đứng trước cơ hội mới khi các định hướng, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đang mở ra những lối đi mới, khơi dậy sức mạnh để doanh nghiệp - doanh nhân phát huy hết tiềm năng và đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.

Khát vọng dân tộc

Ngày 31/10/2024, tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, GS. TS Tô Lâm, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam có buổi trao đổi một số nội dung về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Đây được coi như ý tưởng, định hướng của Đảng cho giai đoạn phát triển mới của dân tộc với những chuyển biến quan trọng về chất, một quyết tâm chính trị rất cao, dựa trên cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn và sức mạnh về cả thế và lực của đất nước sau 40 năm Đổi mới.

Trước đó, tại cuộc gặp các doanh nhân thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, chiều 22/8/2024, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm khẳng định Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp và nhấn mạnh: “Việt Nam cần có các doanh nghiệp bản địa mạnh để xây dựng, phát triển kinh tế, bảo đảm quốc phòng, an ninh". 

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu tại cuộc gặp đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngày 22/8/2024. (Ảnh: TTXVN)
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu tại cuộc gặp đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngày 22/8/2024. (Ảnh: TTXVN)

Trong Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 3/6/2017 Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, vai trò của doanh nghiệp, doanh nhân cũng đã được khẳng định ngay trong tiêu đề của Nghị quyết “Về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”. Tiếp theo đó, Nghị quyết số 45/NQ-CP ngày 31/3/2023 ban hành chương trình hành động của Chính phủ tiếp tục thực hiện Nghị quyết 10 Hội nghị Trung ương 5 khóa XII nói trên, càng thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc phát triển kinh tế tư nhân. Điều đó một mặt thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong việc định hướng, giải pháp, tạo điều kiện, môi trường mang tính kiến tạo để doanh nghiệp, doanh nhân phát triển; đồng thời càng khẳng định vai trò to lớn và quan trọng của kinh tế tư nhân trong phát triển kinh tế đất nước và trong đời sống xã hội. 

Như vậy có thể nói, điều kiện khách quan và chủ quan, thế và lực của đất nước, khát vọng của dân tộc và quyết tâm chính trị rất cao của cả hệ thống chính trị đang hội tụ những điều kiện cần và đủ để dân tộc ta vươn mình bước sang một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên giàu mạnh dưới sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu. Trong đó, doanh nghiệp tư nhân đóng vai trò động lực quan trọng và bằng các định hướng, chủ trương, chính sách..., Đảng và Nhà nước ta đã mở ra những cơ hội và lối đi mới, khơi dậy sức mạnh để doanh nghiệp - doanh nhân có thể phát huy hết tiềm năng, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước. Điều đó dược thể hiện rõ ràng và cụ thể ngay trong 7 định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã nêu.

Sứ mệnh của doanh nghiệp - doanh nhân

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan trong một bài viết đã khái quát: Trong sự phát triển của mọi quốc gia, doanh nhân luôn đóng vai trò then chốt. Ở Việt Nam cũng vậy. Ngay sau Cách mạng tháng Tám thành công, Chính phủ Lâm thời mới được thành lập đứng trước tình thế vô cùng ngặt nghèo, không những phải đối phó với thù trong giặc ngoài, mà còn phải khắc phục nền kinh tế kiệt quệ với ngân quỹ trống rỗng. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sau khi thành lập Quỹ Độc lập và phát động Tuần lễ Vàng, giới doanh nhân, các nhà tư sản dân tộc đã đóng góp trên 20 triệu đồng Đông Dương và khoảng 370kg vàng, bảo đảm hoạt động cho chính quyền cách mạng những ngày đầu thành lập. Trong đó, riêng doanh nhân Trịnh Văn Bô và Hoàng Thị Minh Hồ đã đóng góp 5.000 lượng vàng. 

Chính vì thế, trong bức thư gửi giới công thương Việt Nam ngày 13/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Trong lúc các giới khác trong quốc dân đang phải cố gắng nỗ lực để giành lấy hoàn toàn nền độc lập, thì giới công thương cũng phải cố gắng nỗ lực để xây dựng nền kinh tế, tài chính vững vàng và thịnh vượng. Việc nước, việc nhà bao giờ cũng đi liền với nhau. Nền kinh tế quốc dân thịnh vượng nghĩa là sự kinh doanh của các nhà công thương nghiệp thịnh vượng. Chính phủ, nhân dân và tôi sẽ tận tâm giúp giới công thương trong cuộc kiến thiết này…”.

Để rồi, mặc dù có những lúc thăng trầm, nhưng một khi được định hướng đúng, có chủ trương và chính sách mở đường, nguồn lực, sức sáng tạo như mạch ngầm vẫn bền bỉ chảy trong dòng máu Việt được giải phóng, giới doanh nhân lại vươn lên mạnh mẽ và có những đóng góp to lớn trong công cuộc Đổi mới, góp phần quan trọng trong việc thực hiện chủ trương của Đảng, mục tiêu của Chính phủ, đưa nước ta vươn lên thoát nghèo, trở thành nước có thu nhập trung bình. Đến năm 2023, quy mô nền kinh tế của Việt Nam đã tăng gấp 96 lần so với năm 1986 là năm bước vào công cuộc Đổi mới.

Các tập đoàn lớn như Vingroup, THACO, Hòa Phát, FPT, TH, Vinamilk, Masan… đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, tạo việc làm và thúc đẩy tăng trưởng GDP Việt Nam. (Ảnh minh họa)
Các tập đoàn lớn như Vingroup, THACO, Hòa Phát, FPT, TH, Vinamilk, Masan… đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, tạo việc làm và thúc đẩy tăng trưởng GDP Việt Nam. (Ảnh minh họa)

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong gần 40 năm thực hiện chính sách đổi mới, với các chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước, đến nay nước ta có hơn 930.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó 98% là doanh nghiệp nhỏ và vừa, khoảng 14.400 hợp tác xã và hơn 5 triệu hộ kinh doanh. Năm 2023, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 46% GDP, tạo ra khoảng 30% nguồn thu ngân sách nhà nước, thu hút 85% lực lượng lao động. Đặc biệt, trong quá trình đó, nhiều doanh nghiệp tư nhân đã dũng cảm tiên phong đột phá trong các lĩnh vực mới, hình thành một lực lượng doanh nghiệp tư nhân lớn, tích lũy đủ năng lực về quy mô vốn, trình độ công nghệ và quản trị doanh nghiệp, có thương hiệu tại thị trường khu vực và thế giới, trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế như Tập đoàn Vingroup, THACO, Hòa Phát, FPT, TH, Vinamilk, Masan...

 
Một khi được tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, doanh nghiệp, doanh nhân có thể tận dụng cơ hội, phát huy hết tiềm năng, nội lực, sức sáng tạo, chắc chắn sẽ tạo được sức bật mới, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Tuy nhiên, cũng theo nhìn nhận của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cộng đồng doanh nghiệp nói chung còn gặp nhiều khó khăn, thách thức; các doanh nghiệp lớn còn nhiều rào cản, hạn chế; chưa phát huy hết tiềm lực, chưa thực hiện vai trò tiên phong, dẫn dắt như kỳ vọng. Cụ thể hơn có thể nói, hoạt động sản xuất kinh doanh của khu vực doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp quy mô lớn nói riêng còn chịu nhiều tác động bất lợi của bối cảnh khách quan; thể chế, pháp luật còn một số vướng mắc, bất cập. Việc phân cấp, phân quyền, cắt giảm một số quy định, thủ tục hành chính chưa triệt để. Điều đó một mặt làm hạn chế sự đóng góp của doanh nghiệp tư nhân, mặt khác cũng làm cho lực lượng kinh tế này chưa đủ lớn mạnh để thực sự trở thành lực lượng dẫn dắt nền kinh tế như kỳ vọng.

Nhưng điều đó cũng cho thấy, nếu một khi được tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, doanh nghiệp, doanh nhân có thể tận dụng cơ hội, phát huy hết tiềm năng, nội lực, sức sáng tạo, chắc chắn sẽ tạo được sức bật mới, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới. Và, 7 định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc dường như đã mở ra những cơ hội mới ấy cho doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam.

Tháo gỡ “điểm nghẽn” 

Trong nội dung trao đổi tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; trong đó có việc hệ thống pháp luật còn có quy định mâu thuẫn, chồng chéo, chưa phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, chậm được bổ sung, sửa đổi, thay thế; cơ chế, chính sách, pháp luật chưa tạo dựng được môi trường thực sự thuận lợi để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thu hút nguồn lực của các nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng như trong nhân dân và nhấn mạnh: Trong 3 điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế, hạ tầng và nhân lực, thì thể chế là “điểm nghẽn” của “điểm nghẽn”. 

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu doanh nhân tiêu biểu ngày 11/10/2024 tại Phủ Chủ tịch. (Ảnh: TTXVN)
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu doanh nhân tiêu biểu ngày 11/10/2024 tại Phủ Chủ tịch. (Ảnh: TTXVN)

Lâu nay, các doanh nghiệp đã chịu áp lực rất lớn về câu chuyện pháp lý và thủ tục hành chính trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh. Các văn bản luật không những nhiều mà còn chồng chéo, thậm chí mâu thuẫn nhau dẫn đến việc giải thích luật khác nhau, thậm chí có tình trạng đúng theo luật này nhưng có khi lại vi phạm luật khác. Các luật lại thiếu tính ổn định, không những làm ảnh hưởng đến việc hoạch định kế hoạch, chiến lược mang tính dài hơi, mà có khi còn làm đảo lộn mọi tính toán, hoạt động bình thường của doanh nghiệp và thậm chí có thể dẫn đến phá sản. Đã thế, thủ tục hành chính nhiều khi lại rườm rà, rắc rối cộng với nạn tham nhũng đã làm tăng chi phí giải quyết thủ tục hành chính cả về vật chất và thời gian, không những làm đội giá thành, giảm lợi thế cạnh tranh, mà nhiều khi việc kéo dài thủ tục còn làm mất đi cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp.

Do đó, trong 7 định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh đến việc đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp, trong đó sẽ chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển. Tư duy quản lý cũng theo hướng không cứng nhắc, dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”. Với tư duy lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể; trong tổ chức thực hiện cũng sẽ đẩy mạnh phân cấp, phân quyền với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”; cải cách triệt để thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Đồng thời, 7 định hướng chiến lược cũng nhấn mạnh đến các giải pháp về tinh gọn tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả; về công tác cán bộ trong bộ máy nhà nước và về chống lãng phí, trong đó có lãng phí về thời gian, công sức của doanh nghiệp, cá nhân khi thủ tục hành chính rườm rà, dịch vụ công trực tuyến chưa thuận tiện thông suốt. Đó là những định hướng, giải pháp trực tiếp, cụ thể trong việc tổ chức bộ máy nhà nước hoạt động hiệu lực, hiệu quả; nhưng cũng đồng thời tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, bởi như Tổng Bí thư Tô Lâm xác định, chính tổ chức bộ máy cồng kềnh, chồng lấn, nhiều cấp trung gian dẫn đến cơ chế xin cho, dễ nảy sinh tiêu cực, tham nhũng..., không những làm tăng chi phí ngân sách “nuôi bộ máy” mà còn là một trong những nguyên nhân dẫn đến cản trở phát triển, tăng thủ tục hành chính, lãng phí thời gian công sức của doanh nghiệp, công dân, làm lỡ thời cơ phát triển đất nước.

Chính vì thế, việc tạo môi trường pháp lý minh bạch, rõ ràng, mang tính ổn định, xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả với đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có thể coi như tháo gỡ “điểm nghẽn” lớn nhất về thể chế, từ đó tác động trực tiếp, tích cực đến hoạt động của doanh nghiệp, giống như “mở lối đi” cho doanh nghiệp, để từ đó doanh nghiệp, doanh nhân phát huy được nguồn lực, sức sáng tạo, hoạt động hiệu quả và có sự đóng góp tốt nhất cho xã hội, đất nước.

Chuyển đổi số - Cơ hội chia đều cho mọi người

Không những “lối đi” đã được mở, mà 7 định hướng chiến lược còn trao cơ hội trăm năm có một cho doanh nghiệp, đó chính là cuộc cách mạng chuyển đổi số. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, gọi tắt là 4.0, mà hạt nhân của nó là chuyển đổi số, đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn thế giới, lan tỏa đến mọi quốc gia, len lỏi đến từng cơ quan, doanh nghiệp, gia đình, tác động đến mỗi con người và trở thành xu hướng không thể đảo ngược trong tiến trình phát triển của xã hội loài người. Đó là sự tiếp nối của một loạt các cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN)  trước đó, nhưng có một điểm khác biệt cơ bản, đó là cuộc CMCN lần này không chỉ đơn thuần là việc ứng dụng công nghệ (số) vào các hoạt động kinh tế - xã hội mà còn là quá trình xác lập một phương thức sản xuất mới tiên tiến, hiện đại - “phương thức sản xuất số”.

Nếu như các cuộc CMCN trước đây, hầu như toàn bộ công nghệ mới được chứa đựng trong máy móc thiết bị, thì với cuộc CMCN 4.0 lần này, hạ tầng chủ yếu lại là nền tảng số và dữ liệu, chỉ có một tỷ trọng nhỏ nằm trong máy móc hữu hình mà chủ yếu là các máy tính và thiết bị đầu cuối. Trong khi đó, nền tảng số là môi trường mạng dùng chung theo từng cấp độ, Big data - dữ liệu lớn là do toàn nhân loại sản sinh ra hầu hết cũng lại là dùng chung, kết nối vạn vật… Vì vậy có thể nói, mọi doanh nghiệp đều bình đẳng, đều có cơ hội phát triển như nhau trước chuyển đổi số. Với phương thức truyền thống và công nghệ truyền thống, hầu hết các lĩnh vực truyền thống đều đã được các doanh nghiệp chiếm lĩnh. Một doanh nghiệp đi sau muốn thu hẹp khoảng cách là không dễ, bắt kịp đã khó, vượt lên càng khó hơn. Tuy nhiên, đứng trước chuyển đổi số, với công nghệ mới, phương thức vận hành, thậm chí là cả phương thức tư duy mới hoàn toàn…, mọi doanh nghiệp gần như đều có điểm xuất phát bằng nhau. 

Chuyển đổi số mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp và doanh nhân Việt Nam. (Ảnh minh họa)
Chuyển đổi số mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp và doanh nhân Việt Nam. (Ảnh minh họa)

Vì vậy, với quan điểm thực hiện cách mạng chuyển đổi số với những cải cách mạnh mẽ, toàn diện để điều chỉnh quan hệ sản xuất, tạo động lực mới cho phát triển, tranh thủ tối đa thời cơ, thuận lợi do CMCN 4.0 đem lại, đưa đất nước phát triển vượt bậc, trong đó đặt “Chuyển đổi số” là một trong 7 định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, doanh nghiệp, doanh nhân Việt đang đứng trước cơ hội rất lớn để đi tắt đón đầu, với những đột phá không chỉ về công nghệ mà còn cả về tư duy, phương thức tổ chức, phương thức hoạt động, thậm chí có cả việc mở ra những lĩnh vực hoàn toàn mới. 

Trong 7 định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới cũng đã xác định phải chủ động, tích cực, khẩn trương xây dựng hành lang pháp lý cho những vấn đề mới, xu hướng mới (nhất là những vấn đề liên quan đến CMCN 4.0, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…) tạo khung khổ pháp lý để thực hiện thành công cuộc cách mạng về chuyển đổi số, tạo đột phá cho phát triển đất nước những năm tiếp theo, doanh nghiệp doanh nhân Việt Nam càng thêm tin tưởng có một môi trường pháp lý thuận lợi, theo kịp sự phát triển của thời đại để phát huy hết tiềm năng, sức sáng tạo, vươn lên mạnh mẽ, khẳng định sức mạnh dân tộc và đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước. 

Đặc biệt, ngày 22/12/2024, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Bộ Chính trị khẳng định, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Bộ Chính trị đặt mục tiêu, đến năm 2030, tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đạt mức tiên tiến ở nhiều lĩnh vực quan trọng, thuộc nhóm dẫn đầu trong các nước có thu nhập trung bình cao. Trình độ, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp đạt mức trên trung bình của thế giới; một số lĩnh vực khoa học, công nghệ đạt trình độ quốc tế.

Tầm nhìn đến năm 2045, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển vững chắc, góp phần đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao. Việt Nam có quy mô kinh tế số đạt tối thiểu 50% GDP; là một trong các trung tâm công nghiệp công nghệ số của khu vực và thế giới; thuộc nhóm 30 nước dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Tỷ lệ doanh nghiệp công nghệ số tương đương các nước phát triển; tối thiểu có 10 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các nước tiên tiến. Đồng thời, thu hút thêm ít nhất 5 tổ chức, doanh nghiệp công nghệ hàng đầu thế giới đặt trụ sở, đầu tư nghiên cứu, sản xuất tại Việt Nam…

Với quyết tâm chính trị cao của Đảng và sự đồng tâm hiệp lực của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam đứng trước những thách thức không nhỏ nhưng cũng là cơ hội hiếm có để vượt lên chính mình, vươn tầm khu vực, châu lục và thế giới. Với truyền thống bền bỉ, kiên cường, thông minh, sáng tạo, khi được các chủ trương, chính sách định hướng đúng thổi bùng khát vọng, khơi dậy sức mạnh và phát huy hết tiềm năng, trí tuệ, sáng tạo trong kỷ nguyên số, dân tộc Việt Nam, trong đó có doanh nhân, đang hội tụ sức mạnh thời đại và sức mạnh dân tộc để bước vào kỷ nguyên mới thắng lợi với sức vươn Phù Đổng để sánh vai với các cường quốc năm châu như mong muốn của Bác Hồ kính yêu./.



Kinhdoanhvaphattrien.vn | 05/11/2023

eMagazine
 
kinhdoanhvaphattrien.vn | 18/02/2025