ISSN-2815-5823
Việt Anh
Thứ ba, 06h00 04/02/2025

Kinh tế số: Lực đẩy thành công cho doanh nghiệp

(KDPT) - Trong kỷ nguyên số hóa hiện nay, nền kinh tế số đã trở thành một yếu tố then chốt, mở ra vô vàn cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, dữ liệu tạo ra những hướng đi mới trong việc tiếp cận thị trường, tối ưu hóa quy trình và gia tăng khả năng cạnh tranh.

Đối với doanh nghiệp Việt, việc nắm bắt và tận dụng những cơ hội từ nền kinh tế số không chỉ giúp họ tồn tại mà còn vươn mình mạnh mẽ, hội nhập vào thị trường quốc tế. Đây chính là thời điểm để các doanh nghiệp xác định chiến lược chuyển đổi số, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững và thành công lâu dài.

Lực đẩy mới cho doanh nghiệp

Kinh tế số, hiểu đơn giản là nền kinh tế dựa trên các công nghệ số, dữ liệu lớn và Internet, đã và đang làm thay đổi cách thức hoạt động của các doanh nghiệp. Trong một nền kinh tế số, công nghệ không chỉ là công cụ hỗ trợ mà trở thành yếu tố quyết định sự thành công của một tổ chức. Việc ứng dụng các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, điện toán đám mây và phân tích dữ liệu lớn đã giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình, nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chi phí và tăng cường khả năng tiếp cận thị trường.

Trong kỷ nguyên số, khả năng linh hoạt để điều chỉnh chiến lược theo những thay đổi của thị trường và công nghệ là yếu tố cốt lõi. (Ảnh minh họa)
Trong kỷ nguyên số, khả năng linh hoạt để điều chỉnh chiến lược theo những thay đổi của thị trường và công nghệ là yếu tố cốt lõi. (Ảnh minh họa)

Các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, có thể tận dụng nền tảng số để phát triển sản phẩm, tiếp cận khách hàng toàn cầu, từ đó mở rộng thị trường và gia tăng doanh thu. Việc ứng dụng các công nghệ mới không chỉ mang lại sự thuận tiện trong hoạt động kinh doanh mà còn giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa chuỗi cung ứng, cải thiện chất lượng dịch vụ, sản phẩm và đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của thị trường.

Chuyển đổi số không chỉ là việc áp dụng công nghệ vào các hoạt động kinh doanh mà còn là sự thay đổi toàn diện trong cách thức tổ chức và quản lý doanh nghiệp. Một chiến lược chuyển đổi số thành công giúp doanh nghiệp trở nên linh hoạt hơn, có khả năng thích ứng nhanh chóng với những thay đổi của thị trường và tăng cường khả năng cạnh tranh.

Điều này cũng đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp cần đầu tư vào nguồn nhân lực có kỹ năng số, xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo và cải tiến quy trình làm việc. Chỉ khi các doanh nghiệp có một chiến lược chuyển đổi số rõ ràng, họ mới có thể không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ kinh tế số.

Tại toạ đàm “Chuyển đổi số hướng tới sản xuất thông minh: Cơ hội cho doanh nghiệp Việt” cuối tháng 11/2024, ông Trần Kiên Dũng - Chuyên gia ILO, Giám đốc Công ty TNHH ProfM Việt Nam chia sẻ: “Ở góc nhìn của tôi, có lẽ chúng ta sẽ phải xem lại định nghĩa thế nào được gọi là chuyển đổi số. Một doanh nghiệp đang độ quản lý theo cách truyền thống, thủ công, nếu ngay lập tức áp dụng các thiết bị chuyển đổi số mà chưa có nền tảng quản trị tốt, chưa có nhân sự tốt thì đúng là hoàn toàn không phù hợp”.

Thực tế hiện nay, nhiều doanh nghiệp tiên tiến Việt Nam đã chuyển đổi số thành công. Còn những doanh nghiệp chậm chân hơn, không bắt kịp được nhịp của sự phát triển này thì giống như khi ra chiến trường, một chiến binh với vũ khí thô sơ như dao găm, kiếm đấu với cả một binh đoàn tinh nhuệ… khi ấy, phần thắng - thua có thể nhìn thấy rất rõ, ông Dũng phân tích.

Doanh nghiệp Việt muốn thành công trên thị trường cần nắm trong tay những vũ khí và lực lượng tinh nhuệ. (Ảnh minh họa)
Doanh nghiệp Việt muốn thành công trên thị trường cần nắm trong tay những vũ khí và lực lượng tinh nhuệ. (Ảnh minh họa)

Để các doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi số thành công cần có kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin phù hợp - cả phần cứng và phần mềm. Vì vậy, việc sở hữu kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin phù hợp đóng vai trò rất quan trọng trong đáp ứng nhu cầu ngày càng mạnh mẽ của các doanh nghiệp Việt Nam trong ngắn hạn cũng như về mặt lâu dài. 

Hiện nay, các doanh nghiệp nhỏ và vừa của nước ta vẫn chiếm 98% số lượng doanh nghiệp, nhưng là nhóm gặp khó khăn trong việc chuyển đổi số nhất. Mặc dù đã có những nhận thức về sự cần thiết của chuyển đổi số, tuy nhiên do khả năng sản xuất còn hạn chế, mức độ tự động hóa còn chưa cao, gặp nhiều khó khăn trong áp dụng chuyển đổi số.

Chuyển đổi số cần có nguồn nhân lực chất lượng cao để có thể làm chủ công nghệ mới, phục vụ cho việc triển khai chuyển đổi số và đó cũng là điều mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn. 

Doanh nghiệp phải hình dung được bức tranh tổng thể trong tương lai của mình sẽ như thế nào trong lĩnh vực mình đang hoạt động. Tìm hiểu doanh nghiệp nào đã thành công và để thành công được thì phương thức của doanh nghiệp đó là gì? Đâu là những yếu tố thành công và đâu là những yếu tố thất bại của các doanh nghiệp…

Sau khi nhìn được bức tranh tổng thể và con đường dài hạn, cần xây dựng chiến lược phù hợp với các giai đoạn, với các mục tiêu cho từng giai đoạn và với các giải pháp cho từng giai đoạn phù hợp, sau đó mới bước những bước đi đầu tiên.

Nền kinh tế số không chỉ mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp nội địa mà còn giúp các doanh nghiệp Việt Nam vươn ra thế giới. Trong thời đại toàn cầu hóa, các doanh nghiệp không còn bị giới hạn bởi các rào cản địa lý. Chỉ cần một chiến lược marketing số thông minh và ứng dụng công nghệ một cách hiệu quả, các doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể tiếp cận được các thị trường quốc tế.

Ngoài ra, các nền tảng giao dịch trực tuyến, các ứng dụng e-commerce, mạng xã hội, và các dịch vụ tài chính trực tuyến đã giúp các doanh nghiệp Việt kết nối trực tiếp với khách hàng toàn cầu mà không cần phải phụ thuộc vào các kênh phân phối truyền thống. Điều này mang lại cơ hội mở rộng thị trường và gia tăng doanh thu một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, các doanh nghiệp không chỉ phải cạnh tranh với đối thủ trong nước mà còn với các tập đoàn quốc tế. Kinh tế số chính là cơ hội để doanh nghiệp Việt khẳng định bản thân trên trường quốc tế, tạo dựng uy tín và hình ảnh mạnh mẽ.

Hơn thế nữa, khi các doanh nghiệp Việt thành công trong việc áp dụng công nghệ số, họ không chỉ tạo ra giá trị cho chính mình mà còn góp phần phát triển nền kinh tế số của đất nước. Các doanh nghiệp thành công sẽ thúc đẩy sự phát triển của các ngành nghề khác, tạo ra công ăn việc làm, tăng trưởng thu nhập và đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Những thách thức và cơ hội

Mặc dù kinh tế số mang đến rất nhiều cơ hội, nhưng cũng không thiếu những thách thức đối với các doanh nghiệp. Cạnh tranh ngày càng gay gắt, yêu cầu về đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững ngày càng cao. Do đó, các doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt chiến lược, nhân lực và công nghệ để không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong nền kinh tế số.

Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 với sự kết hợp công nghệ cảm biến mới, phân tích dữ liệu lớn, điện toán đám mây và kết nối Internet vạn vật sẽ thúc đẩy sự phát triển của máy móc tự động hóa và hệ thống sản xuất thông minh. Từ đó tạo sức ảnh hưởng lớn đến việc ra quyết định kinh doanh của các doanh nhân, nhà lãnh đạo kinh doanh.

Tại Hội thảo “Ra quyết định quản trị dựa trên dữ liệu và AI” vào tháng 10/2024, TS. Hàn Mạnh Tiến - Chủ tịch Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam (VACD) cho biết: “Đứng trước cơn bão AI, sự phát triển của công nghệ ban đầu có thể làm ta hoảng sợ nhưng quan trọng là cần thấu hiểu và làm chủ công nghệ. Để tận dụng tối đa lợi ích của AI trong xu hướng phát triển kinh tế hiện nay, đặc biệt là ứng dụng trong quản trị doanh nghiệp, các doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược từng bước triển khai phù hợp”.

"Ra quyết định quản trị dựa trên dữ liệu và AI là vấn đề đang được cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp rất quan tâm, nhất là trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đã, đang và sẽ tạo ra những khả năng sản xuất hoàn toàn mới và có tác động sâu sắc đến đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của thế giới", TS. Hàn Mạnh Tiến nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, thách thức về việc quá tải dữ liệu cũng không là ngoại lệ với các doanh nghiệp Việt Nam. Các công ty trong nước cũng đang phải chịu áp lực rất lớn khi chuyển các dữ liệu thành thông tin, bảo mật và kiểm soát được cách thức lưu trữ tất cả những thông tin đó.

Tại "Diễn đàn mở cơ hội nghề nghiệp sinh ra từ công nghệ mới - Giới trẻ đón nhận như thế nào?”, ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch FPT Education cho biết, trong kỷ nguyên AI, mỗi cá nhân cần có một “trợ lý AI” để hỗ trợ học tập và phát triển. Tương lai của xã hội, theo ông Tiến, không chỉ phụ thuộc vào việc chấp nhận AI mà còn là khả năng sáng tạo, cảm xúc và sự tò mò của con người. AI sẽ là cánh tay nối dài, nhưng con người vẫn là yếu tố cốt lõi quyết định.

Ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch FPT Education chia sẻ tại một diễn đàn. (Ảnh: Thanh Tùng)
Ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch FPT Education chia sẻ tại một diễn đàn. (Ảnh: Thanh Tùng)

Trong một thế giới mà AI có thể giải quyết các công việc trí tuệ, việc học viết chữ hay các kỹ năng truyền thống có còn ý nghĩa? Chính vì vậy, việc "un-learn" và "re-learn" trở thành chìa khóa cho sự tồn tại và phát triển trong kỷ nguyên AI.

Trí tuệ nhân tạo đang tạo ra một nguồn lao động không mệt mỏi, không đòi hỏi chế độ thưởng hay lương tháng thứ 13, không xin nghỉ vì lý do cá nhân như con ốm, gia đình có việc, cần thời gian “chữa lành”… Thực tế ở Việt Nam cho thấy, AI đã thay đổi hoàn toàn cách vận hành sản xuất với những ví dụ sinh động như máy cắt vải tự động thay thế 4-5 công nhân làm thủ công, máy may điện tử thế hệ mới tăng năng suất đáng kể và giảm sai sót.

Rõ ràng, AI không chỉ là công cụ, mà còn là động lực thúc đẩy xã hội phát triển qua việc giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tối ưu hóa quy trình và đạt hiệu quả vượt trội - điều mà lực lượng lao động truyền thống khó lòng sánh kịp. Tuy nhiên, ông Hoàng Nam Tiến nhìn nhận rằng AI đi kèm cơ hội là những thách thức không thể xem nhẹ đối với lực lượng lao động khi nhiều chuyên gia dự báo tới đây, có khoảng 85% nhân sự đảm nhận công việc lặp đi lặp lại có nguy cơ bị thay thế, “nuốt chửng”. 

Kinh tế số là cơ hội vàng để doanh nghiệp Việt vươn mình trong kỷ nguyên mới, thúc đẩy sự phát triển không chỉ cho từng doanh nghiệp mà còn cho cả nền kinh tế quốc gia. Chuyển đổi số sẽ giúp các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa quy trình sản xuất, và mở rộng thị trường. Trong bối cảnh dân tộc Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ trên trường quốc tế, các doanh nghiệp cần nhanh chóng nắm bắt cơ hội, áp dụng công nghệ số một cách hiệu quả để không chỉ thành công trong kinh doanh mà còn góp phần vào sự thịnh vượng và phát triển bền vững của đất nước.

Các chính sách hỗ trợ từ phía Nhà nước đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi và bền vững cho sự phát triển của các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ. Chính phủ cần phải tiếp tục triển khai các sáng kiến, chiến lược chuyển đổi số một cách đồng bộ và sâu rộng, giúp các doanh nghiệp có thể nắm bắt cơ hội, tối ưu hóa hoạt động và nâng cao năng lực cạnh tranh. Đặc biệt, việc hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) là vô cùng cần thiết, vì đây là lực lượng chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế và đóng góp quan trọng vào việc tạo ra việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ, Nhà nước cần đẩy mạnh việc xây dựng và hoàn thiện cơ sở hạ tầng công nghệ hiện đại, từ mạng lưới internet băng thông rộng cho đến các nền tảng công nghệ cao như điện toán đám mây, dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo. Bên cạnh đó, các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng số và thúc đẩy sáng tạo cũng cần được thiết lập và thực thi hiệu quả. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn tạo động lực để họ không ngừng đổi mới, sáng tạo, mở rộng thị trường và nâng cao sức cạnh tranh trong nền kinh tế toàn cầu.

Hơn nữa, việc tạo ra một môi trường pháp lý rõ ràng, minh bạch và ổn định cũng là yếu tố then chốt để doanh nghiệp an tâm đầu tư vào các dự án chuyển đổi số dài hạn. Chính phủ cần nắm bắt xu thế toàn cầu và đẩy mạnh các chính sách đổi mới sáng tạo, khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) để giúp doanh nghiệp Việt Nam vươn mình mạnh mẽ, sẵn sàng cạnh tranh không chỉ trong nước mà còn trên trường quốc tế.

Sự đồng hành và hỗ trợ tích cực từ phía Nhà nước không chỉ tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số, nâng cao vị thế quốc gia trong kỷ nguyên số hóa toàn cầu.

Chuyển đổi số cần có nguồn nhân lực chất lượng cao để có thể làm chủ công nghệ mới, phục vụ cho việc triển khai chuyển đổi số và đó cũng là điều mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn. Vì vậy, để thành công cần xây dựng chiến lược phù hợp với các giai đoạn, với các mục tiêu cho từng giai đoạn và với các giải pháp cho từng giai đoạn phù hợp, sau đó mới bước những bước đi đầu tiên.

Trong mọi trường hợp, con người vẫn luôn là tài sản quý nhất của doanh nghiệp. Chúng ta cần phải có những con người đủ năng lực, được đào tạo, tâm huyết với doanh nghiệp và hiểu về chuyển đổi số.

Trong kỷ nguyên AI, mỗi cá nhân cần có một “trợ lý AI” để hỗ trợ học tập và phát triển. Tương lai của xã hội không chỉ phụ thuộc vào việc chấp nhận AI mà còn là khả năng sáng tạo, cảm xúc và sự tò mò của con người. AI sẽ là cánh tay nối dài, nhưng con người vẫn là yếu tố cốt lõi quyết định.



Kinhdoanhvaphattrien.vn | 05/11/2023

eMagazine
 
kinhdoanhvaphattrien.vn | 09/02/2025