Tương lai bất ổn của TikTok tại thị trường Mỹ

Theo các nhà lập pháp, TikTok có thể gây nên mối đe dọa an ninh cho người dùng tại Mỹ bởi Trung Quốc đề nghị các công ty của mình phải chia sẻ với chính phủ các dữ liệu liên quan đến an ninh quốc gia.

Do đó, một dự luật đề nghị công ty mẹ của TikTok, gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc ByteDance, cần thoái vốn khỏi dịch vụ video phổ biến tại Mỹ, nếu không TikTok sẽ hoàn toàn bị cấm tại đây. Điều đó đã được Hạ viện thông qua.

Dự luật này có thể tiến triển khi được Thượng viện thông qua tiếp theo, nơi mà phải đối mặt với một con đường đầy khó khăn hơn. Sau khi được phê duyệt, dự luật sẽ nằm trên bàn làm việc của Tổng thống Joe Biden. Thời gian gần đây, ông đã tuyên bố sẽ ký dự thảo thành luật.

Trường trường hợp này, ByteDance sẽ có nửa năm để thoái vốn quyền sở hữu về hoạt động kinh doanh tại Mỹ của TikTok hay đối mặt với lệnh cấm ứng dụng TikTok ngay tại nước này.

Điều gì có thể xảy đến tiếp theo? Vậy ai sẽ hưởng lợi từ việc cấm hoàn toàn hay thoái vốn TikTok? Trong trường hợp dự luật trở thành luật chính thức, nhiều câu hỏi lớn về tương lai của ứng dụng video dạng ngắn phổ biến này đã được đặt ra.

Liệu ByteDance sẽ bán TikTok?

Sự phản đối rất lớn sẽ xảy ra khi yêu cầu ByteDance bán hoạt động kinh doanh cực kỳ có giá trị (và vốn đang phát triển mạnh) của mình. Không muốn bán TikTok, ByteDance sẽ làm mọi thứ trong khả năng để tránh một viễn cảnh như vậy xảy ra, trong đó có cả việc đấu tranh với điều này tại tòa án Mỹ.

Chính phủ Trung Quốc cũng cần phải thông qua bất kỳ kế hoạch thoái vốn nào và đã công khai tuyên bố rằng họ sẽ không đồng ý việc ép buộc thoái vốn. Cũng có khả năng các nhà lập pháp Mỹ có thể được xoa dịu bằng một điều gì đó không phải là bán tất cả, có thể TikTok sẽ trở thành một thực thể riêng có trụ sở chính tại Mỹ, tuy nhiên ByteDance vẫn là một nhà đầu tư.

Một vấn đề phức tạp hơn là cựu Tổng thống Donald Trump - người vừa đảm bảo vị trí ứng cử viên Đảng Cộng hòa để đối mặt với Biden trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 sắp tới đã tuyên bố phản đối việc mua bán, và thay đổi lập trường mà ông đã đưa ra khi còn đang đương nhiệm. Nếu Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử trước khi quá trình mua bán được hoàn tất, sự phản đối của ông có thể giữ vai trò rất quan trọng.

TikTok sẽ thuộc về ai?

Dù là ai mua TikTok thì cũng cần có sẵn một khoản tiền khổng lồ. Ước tính mức định giá TikTok là khoảng 268 tỷ USD, và giá trị quy mô hoạt động kinh doanh tại Mỹ của công ty chắc chắn sẽ nhỏ hơn nhiều, tuy nhiên nó vẫn có khả năng đạt mức giá 40 đến 50 tỷ USD. Có thể so sánh với nền tảng X được Elon Musk đã trả 44 tỷ USD. Đây là nền tảng truyền thông xã hội trước đây được gọi là Twitter.

Dường như Meta và Alphabet có thể là những công ty mua lại phù hợp, tuy nhiên họ lại đang lún vào những lo ngại pháp lý về độc quyền. Bởi vậy, nhìn chung sẽ loại trừ khả năng họ bước vào các cuộc mua bán này.

Thông thường, Oracle Corp được xem là một bến đỗ tiềm năng, bởi công ty phần mềm doanh nghiệp này đã là đối tác của TikTok tại Mỹ. Chứa dữ liệu người dùng Mỹ của ứng dụng TikTok, Oracle Corp được cho là đã có một cuộc đấu thầu vào năm 2020, khi Tổng thống Trump nỗ lực ép bán.

Thế nhưng, khoản nợ của Oracle là hơn 87 tỷ USD, bao gồm cả khoản nợ từ một thương vụ mua lại lớn khác vào năm 2022 khiến công ty khó có thể mua được TikTok trong khả năng của mình.

Một trong những ứng cử viên hàng đầu khác là Tập đoàn Microsoft đã mua lại hoạt động kinh doanh của TikTok tại Mỹ vào năm 2020, tuy nhiên cuối cùng thỏa thuận đó đã thất bại.

TikTok không cần thị trường Mỹ và vẫn có thể tồn tại được?

Điều đó là hoàn toàn có thể. TikTok vẫn luôn tự hào khi chia sẻ lên trang web của mình rằng đó là ứng dụng được tải xuống hàng đầu tại hơn 40 quốc gia khác nhau. Dù Mỹ là một nước có lượng người dùng rất lớn - đạt hơn 170 triệu người dùng mỗi tháng, tuy nhiên đây vẫn chỉ là một phần nhỏ trong tổng số hơn 1 tỷ người dùng TikTok. Tại Trung Quốc, ByteDance đã vận hành một bản sao TikTok, được xem là Douyin, với hàng trăm triệu người theo dõi.

Thế nhưng, tương tự như cách các nền tảng khác đã nhận thấy, Mỹ là thị trường có giá trị nhất cho mạng xã hội, bởi nó có nhiều nhà quảng cáo lớn sẵn sàng trả tiền để tiếp cận người dùng Mỹ. Do vậy, việc từ bỏ thị trường này sẽ khiến phần còn lại của thị trường toàn cầu của TikTok đối mặt với rủi ro lớn.

Tham vọng lớn của TikTok đối với việc mở rộng phiên bản TikTok Shop tại Mỹ, kết hợp giải trí trực tuyến với việc mua sắm.. cũng có thể “bay màu” do lệnh cấm.

Người hưởng lợi là ai?

Rõ ràng, câu trả lời ở đây là Meta, công ty đang sở hữu Instagram, một ứng dụng vô cùng phổ biến và có tính năng cạnh tranh với TikTok. Đó là Reels. Reels sẽ là lựa chọn thay thế rõ ràng nhất đối với người dùng Mỹ một khi TikTok bị cấm. Các dịch vụ tập trung vào video khác cũng có khả năng được hưởng lợi, gồm cả YouTube, thuộc sở hữu của Alphabet./.