Theo Bộ TT&TT, tin giả trên không gian mạng là những thông tin sai sự thật được cố ý đăng tải, lan truyền nhằm mục đích không chính đáng, gây hiểu lầm cho người đọc, người xem hoặc những thông tin có một phần sự thật nhưng không hoàn toàn chính xác do không được kiểm chứng, xác minh hoặc bị phóng đại, suy diễn, làm thay đổi bản chất của sự việc. Tin giả thường xuất hiện dưới dạng tin tức và được lan truyền chủ yếu trên mạng xã hội.

Thông qua việc ra mắt Cẩm nang, Bộ TT&TT mong muốn nâng cao nhận thức về trách nhiệm trên không gian mạng cho người dùng Internet ở Việt Nam. Đồng thời cung cấp các thông tin, kỹ năng cơ bản để các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia không gian mạng có kiến thức tổng quan cần thiết để nhận biết, ứng phó và xử lý có hiệu quả với tình trạng tin giả, tin sai sự thật có xu hướng tăng trên không gian mạng hiện nay.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm phát biểu tại buổi lễ.

Nội dung của Cẩm nang bao gồm một phần tóm tắt ngắn gọn, dễ hiểu, dễ sử dụng, là những kỹ năng cơ bản để người sử dụng có thể nhận biết, ứng phó và xử lý có hiệu quả khi gặp một tin giả, tin sai sự thật.

Cẩm nang cũng tập trung trình bày những kiến thức quan trọng về: Khái niệm tin giả trên không gian mạng; Hướng dẫn nhận biết tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng; Tác động của tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng; Trách nhiệm của người dùng và nhà cung cấp dịch vụ khi hoạt động trên không gian mạng; Quy trình rà quét, phát hiện và xử lý tin giả trên không gian mạng; Các quy định xử phạt… Cẩm nang đặc biệt nhấn mạnh 8 nội dung cần thiết đối với đối tượng sử dụng không gian mạng: Dấu hiệu nhận biết một tin giả; Cách xác định tin giả; Làm thế nào để tránh bẫy tin giả; Phải làm gì nếu lỡ đăng tải, chia sẻ tin giả, tin sai sự thật; Cách xử lý khi thấy tin giả; Hành động có trách nhiệm trên không gian mạng; Hậu quả của viêc cung cấp, chia sẻ tin giả, tin sai sự thật; Các mức phạt hành chính, xử lý hình sự.

Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử - Bộ TTTT Lê Quang Tự Do chia sẻ về cách xác định tin giả.

Phát biểu tại buổi ra mắt, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm cho biết, tất cả các chủ thể tham gia vào chuỗi giá trị tạo ra và phát tán thông tin trên không gian mạng đều có quyền nhận biết để phân biệt đúng – sai.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm, các chủ thể đã nhận thức được quyền lực trong lĩnh vực hoạt động của mình có thể thông qua đó để điểu chỉnh, hạn chế, hoặc ngăn chặn, xóa bỏ hành vi sáng tạo, phát tán tin giả.

Thứ trưởng đề nghị các nhà quảng cáo không đưa quảng cáo vào những trang, những kênh, những tài khoảng trên mạng xã hội chuyên sản xuất, phát tán tin giả. Qua đó, tiến tới tạo dựng bộ quy tắc ứng xử để bài trừ dần những hành vi sáng tác tin giả, cắt nguồn tài chính nuôi tin giả. Thứ trưởng cũng đề nghị những công ty kinh doanh dịch vụ quảng cáo cũng cần nhận biết được đúng – sai, để tới đây cùng đồng hành với Bộ TT&TT bằng việc chỉ đưa quảng cáo vào những kênh, những địa chỉ, những tài khoản đã được xác thực, đã được đăng ký, cấp phép mà cơ quan quản lý có thể quản lý được.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh: “Các anh, chị, em đại diện các cơ quan báo chí, các phóng viên, nhà báo theo dõi lĩnh vực tin giả và có mối quan tâm về thông tin trên không gian mạng cần truyền tải những thông điệp, nội dung quan trọng trong Cẩm nang. Đối với những đối tượng khác nhau, cần có phương pháp truyền thông phù hợp khác nhau để bảo vệ người sử dụng không gian mạng”.