Việt Nam - New Zealand ký kết các văn kiện hợp tác quan trọng

Hai Thủ tướng đã chứng kiến Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn và bà Penny Simmonds, Bộ trưởng Bộ Giáo dục New Zealand ký kết Thỏa thuận hợp tác giáo dục giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Cơ quan Giáo dục New Zealand giai đoạn 2023-2026.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Bộ Thương mại New Zealand Todd McClay ký kết Thỏa thuận giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Ngoại giao và Thương mại New Zealand về hợp tác kinh tế - thương mại.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng và Giám đốc điều hành Bộ Ngân khố New Zealand Caralee McLiesh ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Tài chính Việt Nam và Bộ Ngân khố New Zealand.

Đây cũng là những lĩnh vực hợp tác quan trọng được thúc đẩy trong chuyến công tác lần này tới New Zealand của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Trước đó, trong ngày 10/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp GS. Neil Quigley, Hiệu trưởng Đại học Waikato, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng thành viên Ngân hàng Dự trữ (Ngân hàng Trung ương) New Zealand; chứng kiến Đại học Waikato và các trường đại học của Việt Nam trao đổi 4 thỏa thuận hợp tác. Hiện có khoảng 2.000 sinh viên Việt Nam đang theo học tại New Zealand.

Về hợp tác kinh tế, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 14 của New Zealand. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2023 đạt 1,3 tỷ USD. New Zealand có 52 dự án đầu tư với tổng số vốn 208,35 triệu USD, đứng thứ 39/143 quốc gia và lãnh thổ có đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam.

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức New Zealand, sáng 11/3/2024, lễ đón chính thức Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam đã được tổ chức trọng thể tại Tòa nhà Quốc hội ở Thủ đô Wellington, New Zealand với 19 phát đại bác và màn chào đón theo phong tục truyền thống của người Maori, nghi thức cao nhất dành cho người đứng đầu Chính phủ nước ngoài.

Cùng tham dự lễ đón có Chủ tịch Quốc hội New Zealand Gerry Brownlee.

Tại cuộc hội đàm diễn ra ngay sau lễ đón, Thủ tướng Christopher Luxon nhiệt liệt chào mừng Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính lần đầu tiên thăm chính thức New Zealand, là Khách mời cấp cao nước ngoài đầu tiên của Chính phủ New Zealand kể từ khi Chính phủ mới lên nắm quyền; bày tỏ tin tưởng chuyến thăm sẽ thành công tốt đẹp, góp phần đưa quan hệ song phương đi vào chiều sâu, thực chất. Thủ tướng Christopher Luxon bày tỏ ngưỡng mộ và chúc mừng những thành tựu mà Việt Nam đã đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội thời gian qua.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cảm ơn sự đón tiếp trọng thị và chu đáo của Chính phủ, nhân dân New Zealand và cá nhân Thủ tướng Christopher Luxon và Phu nhân dành cho Đoàn; chúc mừng những thành tựu nổi bật Chính phủ liên minh đã đạt được sau 100 ngày hoạt động đầu tiên, tin tưởng New Zealand dưới sự lãnh đạo của Chính phủ mới sẽ phát triển mạnh mẽ, có vai trò ngày càng cao ở khu vực và quốc tế. Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng chuyển lời thăm hỏi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và lãnh đạo cấp cao Việt Nam tới Thủ tướng Christopher Luxon.

Trong không khí thân mật, cởi mở, với tin cậy chính trị cao, hai nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng và thảo luận toàn diện về sự phát triển ổn định, ngày càng hiệu quả và sâu rộng của quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam - New Zealand trên tất cả các lĩnh vực chính trị - đối ngoại, kinh tế - thương mại, an ninh - quốc phòng, giáo dục - đào tạo, nông nghiệp, lao động, hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1975 - 2025) và 5 năm thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược (2020-2025); nhất là trao đổi đoàn cấp cao diễn ra thường xuyên; kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng tích cực, đạt đến 60% giai đoạn 2017-2022.

Hai bên đã thống nhất các phương hướng lớn làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trong các lĩnh vực, được bao quát trong ba cặp từ khóa "ổn định và củng cố", "tăng cường và mở rộng", "tăng tốc và bứt phá". Theo đó:

Thứ nhất, hai bên nhất trí ổn định và củng cố tin cậy chính trị, lòng tin chiến lược, hợp tác chính trị, ngoại giao, tạo nền tảng vững chắc hơn cho quan hệ song phương. Hai bên sẽ đẩy mạnh trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp trên các kênh và triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác, trong đó có tiếp xúc định kỳ giữa hai Thủ tướng và giữa các Bộ trưởng. 

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã mời Thủ tướng Christopher Luxon thăm chính thức Việt Nam vào thời gian thích hợp và Thủ tướng Christopher Luxon đã vui vẻ nhận lời. 

Hai bên cũng nhất trí thúc đẩy thực hiện tích cực và hiệu quả Chương trình Hành động Đối tác Chiến lược Việt Nam - New Zealand giai đoạn 2021-2024 và sớm xây dựng Chương trình Hành động cho giai đoạn mới.

Thứ hai, hai bên nhất trí tăng cường và mở rộng hợp tác trên tất cả các trụ cột hợp tác quan trọng của quan hệ Đối tác Chiến lược giữa hai nước, gồm kinh tế - thương mại - đầu tư, an ninh quốc phòng, nông nghiệp và giao lưu nhân dân. 

Theo đó, hai Thủ tướng nhất trí tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư; phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hai chiều đạt mục tiêu 2 tỷ USD trong năm 2024 và 3 tỷ USD trong năm 2026; sớm tăng gấp đôi đầu tư hai chiều thông qua các biện pháp phù hợp, trong đó có mở cửa thị trường và giảm rào cản thương mại hai chiều. 

Việt Nam hoan nghênh đầu tư từ New Zealand trong các lĩnh vực, nhất là giáo dục - đào tạo, nông nghiệp chất lượng cao, năng lượng tái tạo. 

Nhân dịp này, Thủ tướng New Zealand đã công bố triển khai giai đoạn 3 của Dự án phát triển giống cây ăn quả chất lượng cao (Vietfruits) trị giá 6,24 triệu NZD hỗ trợ nông dân trồng chanh dây quy mô nhỏ và các bên tham gia chuỗi giá trị tăng năng suất.

Trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới có nhiều bất ổn, hai bên nhất trí mở rộng hợp tác quốc phòng - an ninh, ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống đang ngày càng gia tăng tại khu vực, trong đó có tội phạm xuyên quốc gia, khủng bố, thiên tai, dịch bệnh; tăng cường hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình, an ninh hàng hải, trao đổi thông tin tình báo..., đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác ở khu vực và thế giới.

Hai nhà lãnh đạo thống nhất tăng cường hợp tác nông nghiệp, trong đó có nghiên cứu, hợp tác, ứng phó với biến đổi khí hậu; phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nhân giống cây trồng, quản lý an toàn thực phẩm.

Hai bên nhất trí mở rộng hợp tác văn hóa, giáo dục - đào tạo, giao lưu nhân dân. Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn New Zealand tăng học bổng cho sinh viên Việt Nam và các trường đại học của New Zealand tăng cường liên kết với các trường đại học của Việt Nam, đáp ứng nhu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng việc sớm mở lại đường bay thẳng sẽ là động lực quan trọng mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực này.

Thứ ba, hai Thủ tướng nhất trí tăng tốc và bứt phá trong hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, chuyển giao công nghệ thân thiện môi trường, giảm phát thải, phát triển nông nghiệp, các ngành công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI), chíp bán dẫn...; bứt phá trong hợp tác kinh tế biển, bảo vệ môi trường biển, nhất là về chia sẻ kinh nghiệm, xây dựng chính sách, chuyển giao công nghệ; tăng tốc trong hợp tác lao động, đào tạo nghề, tạo điều kiện cho lao động của Việt Nam sang làm việc tại New Zealand.

Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế, hai Thủ tướng khẳng định tiếp tục phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, nhất là Liên Hợp Quốc, ASEAN và các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, APEC và ủng hộ các ứng cử của nhau tại các tổ chức khu vực và quốc tế. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn New Zealand đã ủng hộ Việt Nam ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025, chúc mừng New Zealand đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch CPTPP 2023 và khẳng định Việt Nam sẽ tích cực thúc đẩy các chương trình hợp tác thực chất giữa ASEAN và New Zealand trên cương vị nước điều phối quan hệ ASEAN - New Zealand 2024-2027. Thủ tướng New Zealand khẳng định sẽ ủng hộ, hợp tác chặt chẽ khi Việt Nam đăng cai Năm APEC 2027.

Về vấn đề Biển Đông, hai Thủ tướng tái khẳng định tầm quan trọng của việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông; giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982; nhất trí trao đổi, chia sẻ thông tin và tăng cường hợp tác biển, cùng phấn đấu đưa Biển Đông thành vùng biển của hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Kết thúc hội đàm, hai Thủ tướng đã chứng kiến lễ ký ba văn kiện hợp tác quan trọng, gồm Biên bản ghi nhớ về hợp tác tài chính giai đoạn 2024-2026 giữa Bộ Tài chính Việt Nam và Bộ Ngân khố New Zealand, Bản thỏa thuận về hợp tác kinh tế, thương mại giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Ngoại giao và Thương mại New Zealand và Kế hoạch hợp tác chiến lược về giáo dục Việt Nam - New Zealand giai đoạn 2023 - 2026 giữa Bộ Giáo dục và Đào taọ Việt Nam và Cơ quan giáo dục New Zealand./.

​