Doanh nghiệp dân tộc: Bệ phóng từ khát vọng tự cường đến kiến tạo tương lai

Trên hành trình hướng tới Việt Nam thịnh vượng, đội ngũ doanh nghiệp dân tộc đang giữ vai trò trung tâm, vừa là biểu tượng của khát vọng tự cường, vừa là động lực thúc đẩy tăng trưởng bền vững. 

Theo các chuyên gia, để xây dựng và phát huy sức mạnh của đội ngũ doanh nghiệp dân tộc vì khát vọng Việt Nam thịnh vượng, không chỉ cần định hình rõ bản sắc và sứ mệnh của lực lượng này, mà còn phải kiến tạo những cơ chế, chính sách đủ mạnh để “nuôi dưỡng”, tháo gỡ các rào cản, chốt chặn, giúp các doanh nghiệp chuyển từ “phát triển tự thân” sang “phát triển có định hướng”, gắn với chiến lược quốc gia. Từ đó hình thành một lực lượng doanh nghiệp dân tộc đủ mạnh, đủ tầm để dẫn dắt nền kinh tế đi lên, đóng góp tương xứng vào con đường hiện thực hóa khát vọng thịnh vượng. 

Phát biểu tại hội thảo, TS. Nguyễn Văn Khôi - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Thành viên Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhấn mạnh, đây là dịp để các cơ quan quản lý Nhà nước thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp dân tộc gắn bó, đoàn kết, hợp tác cùng phát triển, lấy trí tuệ và khát vọng Việt Nam làm nền tảng, để tiến bước vững vàng trên hành trình đưa đất nước trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam cho biết, sau 40 năm Đổi mới, 950.000 doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đã đóng góp khoảng 50% GDP, tạo việc làm cho hơn 80% lực lượng lao động xã hội. Nhưng quan trọng hơn, đó là sự trỗi dậy của một tầng lớp doanh nhân dân tộc, những người dấn thân bằng trí tuệ, bằng khát vọng và bằng niềm tin mãnh liệt rằng: “Giàu có không chỉ cho riêng mình mà còn là cách phụng sự Tổ quốc”.

Theo Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, khi đất nước bước vào kỷ nguyên của cạnh tranh toàn cầu và chuyển đổi mô hình tăng trưởng, câu hỏi lớn được đặt ra là: Làm thế nào để doanh nghiệp Việt, doanh nhân Việt thực sự trở thành những “doanh nghiệp, doanh nhân dân tộc”? Không chỉ mang quốc tịch Việt Nam, mà doanh nghiệp, doanh nhân dân tộc còn mang trong mình sứ mệnh quốc gia, tinh thần kiến tạo và ý chí tự cường của Tổ quốc Việt Nam?

“Chúng ta đã có nhiều doanh nghiệp thành công, nhiều tập đoàn lớn vươn ra thế giới. Nhưng để hình thành lực lượng doanh nghiệp dân tộc hùng mạnh, có khả năng dẫn dắt chuỗi giá trị, tạo nền tảng cho nền kinh tế tự chủ, tự cường, thì cần một cuộc chuyển hóa mạnh mẽ hơn nữa, từ tầm nhìn đến thể chế, từ năng lực đến niềm tin”, nhà báo Phạm Nguyễn Toan nhấn mạnh. 

Trong bài tham luận tại Hội thảo, GS.TSKH.NGND Vũ Minh Giang - Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Đại học Quốc gia Hà Nội đánh giá, Việt Nam đã trải qua gần 40 năm đổi mới, trong giai đoạn đó, kinh tế tư nhân đã đóng góp vai trò quan trọng và dần khẳng định được vị trí của mình.

Nghị quyết 68-NQ/TW đã khẳng định, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Quan điểm này đánh dấu sự chuyển biến rõ rệt: Từ việc chỉ thừa nhận sang bảo vệ, khuyến khích và thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển; từ vai trò bổ trợ đến dẫn dắt phát triển.

Theo GS. Vũ Minh Giang, bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, khu vực kinh tế tư nhân sẽ càng đóng vai trò quan trọng trong tiến trình phát triển của đất nước. Trong đó, doanh nghiệp dân tộc chính là nhân tố chủ lực góp phần lan tỏa khát vọng dân tộc trong nền kinh tế, trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng bền vững và năng lực tự cường quốc gia.

“Ý thức, ý chí dân tộc của người Việt rất cao nên nếu khai thác được sức mạnh vô giá này, thì tôi tin rằng, chúng ta sẽ có những doanh nghiệp dân tộc - không chỉ làm giàu mà còn có khát vọng đưa đất nước đi tới phồn vinh, kiến tạo tương lai quốc gia thịnh vượng”, GS. Vũ Minh Giang nhấn mạnh. 

TS. Lê Xuân Nghĩa - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính Quốc gia nhìn nhận, khát vọng thịnh vượng 2045 không chỉ là mục tiêu kinh tế, mà là hành trình kiến tạo một quốc gia phát triển toàn diện, giàu mạnh và nhân văn. Để hiện thực hóa khát vọng ấy, ông Nghĩa cho rằng, vấn đề quan trọng đầu là xác định rõ những nền tảng cốt lõi - những trụ cột giữ vai trò dẫn dắt sự phát triển quốc gia trong giai đoạn mới. 

“Trụ cột đó chính là lực lượng kinh tế tư nhân và đi đầu là các doanh nghiệp dân tộc. Chúng ta muốn hùng mạnh, tự cường thì phải có các doanh nghiệp dân tộc”, ông Nghĩa khẳng định.

Bản lĩnh doanh nghiệp dân tộc, theo TS. Lê Xuân Nghĩa, thể hiện ở 3 giá trị cốt lõi: Tự chủ, sáng tạo, không đi sau, dám mở đường; Trách nhiệm và nhân văn, phát triển gắn với lợi ích cộng đồng, an sinh xã hội; và Khát vọng và tầm nhìn quốc gia - không chỉ kinh doanh vì lợi nhuận mà vì tương lai đất nước. Chính tinh thần ấy sẽ giúp hình thành “đội quân kinh tế tiên phong”, góp phần khẳng định vị thế Việt Nam trong trật tự kinh tế mới của thế giới. Họ không chỉ làm giàu cho mình, mà còn kiến tạo thịnh vượng chung cho dân tộc.

“Chỉ khi xuất hiện các doanh nghiệp dân tộc làm chủ công nghệ, làm chủ công nghiệp chế tạo, nuôi dưỡng khát vọng vươn tầm quốc tế trên nền tảng nội lực dân tộc, khi đó chúng ta mới có thể hiện thực hóa khát vọng trở thành quốc gia công nghiệp hùng mạnh vào năm 2045”, TS. Lê Xuân Nghĩa nhìn nhận. 

Dưới góc nhìn của doanh nhân, KTS. Lê Viết Hải - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình chia sẻ, với ông, doanh nghiệp dân tộc là những doanh nghiệp “Nghĩ lớn - Làm thật - Kiến tạo giá trị bền vững cho đất nước”. Nếu “nghĩ lớn” mà không “làm thật” là “ảo tưởng”. Và “làm thật” theo KTS. Lê Viết Hải, có 3 tầng ý nghĩa quan trọng.

Một là, làm thật với chính mình - tức là trung thực, minh bạch, không cơ hội, không đầu cơ. Trong môi trường kinh doanh đầy biến động, có những doanh nghiệp đã sa vào cái bẫy của lợi nhuận ngắn hạn, của những thủ thuật tài chính, của việc báo cáo đẹp trên giấy tờ nhưng thực chất rỗng tuếch. Đó không phải là con đường bền vững. Doanh nghiệp dân tộc cần phải xây dựng nền tảng vững chắc trên sự trung thực - trung thực với chính mình về năng lực thực sự, về những điểm mạnh cần phát huy và những điểm yếu cần khắc phục.

Hai là, làm thật với đối tác và khách hàng - tức là chất lượng và uy tín phải được đặt lên hàng đầu. Trong thời đại thông tin minh bạch, uy tín chính là tài sản vô giá nhất của doanh nghiệp. Một lần đánh mất lòng tin, có khi phải mất cả chục năm mới có thể khôi phục được. Doanh nghiệp dân tộc phải hiểu rằng, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù khó khăn đến đâu, cam kết với khách hàng và đối tác phải được thực hiện trọn vẹn.

Uy tín được xây dựng qua nhiều năm nhưng có thể sụp đổ chỉ trong một đêm. Vì vậy, doanh nghiệp dân tộc cần phải kiên định với chữ “Tín” - giữ chữ tín như giữ lấy sinh mệnh của doanh nghiệp.

Ba là, làm thật với đất nước - tức là gắn lợi ích doanh nghiệp với lợi ích quốc gia, không chỉ hướng tới lợi nhuận mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

“Doanh nghiệp dân tộc không chỉ là những đơn vị kinh doanh tìm kiếm lợi nhuận, mà còn là những ‘công dân doanh nghiệp’ với trách nhiệm xã hội to lớn. Ngành xây dựng Việt Nam đóng góp trung bình khoảng 7,5% GDP mỗi năm, tạo việc làm cho hàng triệu lao động. Nhưng đóng góp của chúng ta không nên dừng lại ở những con số thống kê… Đó mới chính là tinh thần thực sự của doanh nghiệp dân tộc - không phải chỉ nghĩ đến bản thân mà nghĩ đến cả cộng đồng, đến đất nước, đến thế hệ tương lai”, KTS. Lê Viết Hải nhìn nhận. 

Bên cạnh việc hình dung rõ ràng về “doanh nghiệp dân tộc”, để lực lượng này thực sự hùng mạnh, phát huy hết vai trò, sức mạnh của mình, các chuyên gia cho rằng, cần thêm các cơ chế, chính sách “nuôi dưỡng”, tháo gỡ các rào cản, chốt chặn, giúp các doanh nghiệp chuyển từ “phát triển tự thân” sang “phát triển có định hướng”, gắn với chiến lược phát triển quốc gia, hình thành một lực lượng doanh nghiệp dân tộc đủ mạnh, đủ tầm để dẫn dắt nền kinh tế đi lên, đóng góp tương xứng vào con đường  hiện thực hóa khát vọng thịnh vượng. 

Trong khuôn khổ hội thảo, Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam đã tổ chức chương trình tôn vinh 40 doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu, đại diện cho 40 năm Đổi mới của đất nước; đồng thời chính thức ra mắt ấn phẩm đặc biệt: “Kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên vươn mình” - hưởng ứng tinh thần của Nghị quyết 68, nhân dịp Kỷ niệm ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10/2025).

Với dung lượng 60 bài viết, 888 trang, Ấn phẩm không chỉ là diễn đàn để các nhà lãnh đạo, quản lý, chuyên gia kinh tế, khoa học thể chế và chính sách hàng đầu đóng góp góc nhìn, mà còn dành dung lượng lớn để tôn vinh 40 doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu sau 40 năm Đổi mới, hiện thân cho tinh thần: “Nghĩ lớn - Làm thật - Cống hiến không ngừng vì quốc gia, dân tộc”./.