Giá vé máy bay chưa vượt khung quy định

Ngày 6/5, Cục Hàng không Việt Nam (Bộ Giao thông - Vận tải) cho biết, từ đầu năm 2024 đến hiện tại, trung bình giá vé máy bay hạng phổ thông trên một số chặng bay của các hãng hàng không Việt Nam đều tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, những con số gia tăng này đều nằm trong khung giá quy định hiện hành.

Ví dụ với chặng bay Hà Nội - TP.HCM, giá vé của hãng hàng không Vietnam Airlines (VN) rơi vào khoảng 2,64 triệu đồng (tăng 14% so với cùng kỳ năm 2023), giá vé của Bamboo Airways (QH) dao động trong khoảng 2 triệu đồng (tăng 11%), giá vé của hãng Vietjet Air (VJ) khoảng 1,74 triệu đồng (tăng 25%) và Vietravel Airlines (VU) có giá vé trung bình khoảng 1,5 triệu đồng (tăng 15%).

Theo Cục Hàng không Việt Nam nếu so mức giá hiện hành với mức giá tối đa theo quy định là 3,4 triệu đồng chưa bao gồm thuế, phí, thì giá vé hiện tại của các hãng hàng không chỉ đang ở mức 44,1% (VU) đến 77, 6% (VN).

Đường bay từ Hà Nội - Phú Quốc, giá vé trung bình của các hãng hàng không đang dao động từ 1,8 triệu đồng đến 2,7 triệu đồng, nếu so với mức giá tối đa theo quy định là 4 triệu đồng, chưa bao gồm thuế, phí, thì giá vé hiện tại mới đang ở mức từ 45% đến 68%.

So sánh giá vé máy bay nội địa và một số quốc gia trong khu vực và trên thế giới, Cục Hàng không Việt Nam cho rằng mức giá cũng tương đương chứ không vượt quá nhiều. Cụ thể, giá vé/km đối với những chặng nội địa của Vietnam Airlines cũng tương đương với các hãng bay khác trong khu vực Đông Nam Á, thấp hơn đáng kể so với những hãng hàng không tại khu vực Châu Âu và Bắc Mỹ.

Theo Cục Hàng không, giá vé máy bay tăng do cả nguyên nhân chủ quan và khách quan cũng như theo xu hướng chung của thế giới. Cụ thể, Cục Hàng không đã phân tích rõ những nguyên nhân khiến cho giá vé máy bay tăng cao trong thời gian qua như sau:

Một là, giá nhiên liệu tăng mạnh

Việc giá nhiên liệu tăng cao là nguyên nhân đầu tiên ảnh hưởng đến giá vé của các hãng hàng không. Theo số liệu thống kê tính riêng chi phí nhiên liệu các hãng hàng không tiêu thụ trong tháng 4/2024 đã tăng 56,55% so với tháng 12/2014 và tăng 74,27% so với tháng 9/2015.

Với những tỷ trọng chi phí được tính có gốc ngoại tệ như hiện nay của ngành hàng không đã chiếm khoảng 75% tổng chi phí. Như vậy tính riêng biến động của tỷ giá thì chi phí của các hãng hàng không đã tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Hai là, chênh lệch về tỷ giá ngoại tệ

Xét ở yếu tố đầu vào thì so với năm 2019 giá nhiên liệu cung ứng trong quý I/2024 đã tăng 28 USD/thùng, chiếm khoảng 38,2% chi phí, nếu tính ra toàn mạng chi phí khai thác đã phát sinh thêm 1.409 tỷ đồng. Nếu quy đổi theo đơn vị chuyến bay thì cứ mỗi 1 USD giá nhiên liệu tăng theo tỷ giá thì chi phí của chuyến bay cũng sẽ tăng thêm 56,7 USD/chuyến.

Trên thực tế, trong qúy I/2024 tỷ giá VND/USD đã tăng 1.300 đồng (tương đương 5,6%) so với thời điểm năm 2019. Do đó, chi phí hoạt động vận tải cũng phát sinh thêm 823 tỷ đồng trong quý đầu năm.

Bên cạnh đó, nhiều hoạt động, chi phí của hãng hàng không cũng phải thanh toán bằng ngoại tệ như thuê tài bay, giá điều hành bay quốc tế…, dẫn đến các chi phí phải chi trả của hãng hàng không cũng tăng nhanh.

Ba là, biến động giảm về đội tàu bay

Một nguyên nhân khác khiến cho giá vé máy bay tăng cao là thiếu tàu bay để phục vụ nhu cầu đi lại tăng cao vào mùa cao điểm. Trong đó việc nhà sản xuất động cơ Pratt&Whitney (PW) đã thực hiện triệu hồi động cơ PW1100 để kiểm tra và sửa chữa chuyên sâu nhằm khắc phục lỗi sản xuất đã khiến cho đội tàu bay của Việt Nam bị thiếu hụt.

Ngoài ra thời gian sửa chữa của động cơ này theo báo cáo trong năm 2024 cần đến 140-160 ngày, trường hợp đặc biệt lên đến 365 ngày. Do đó, tình trạng thiếu tàu bay đang hiện hữu và trở thành mối lo ngại đối với các hãng hàng không.

Ở chiều hướng ngược lại, các hãng hàng không cũng hạn chế việc nhận thêm tàu bay trong năm nay. Dự kiến Vietjet Air sẽ không nhận thêm bất kỳ tàu bay nào còn Vietnam Airlines sẽ chỉ nhận thêm 02 tàu bay B787 trong tháng 6 và tháng 7 sắp tới. Những hãng hàng không khác cũng không muốn thuê thêm tàu bay.

Trong đó, hai hãng hàng không khác là Pacific Airlines và Bamboo Airways đang trong giai đoạn tái cơ cấu đội tàu bay để cắt giảm chi phí. Nếu như hiện tại Pacific Airlines không khai thác tàu bay nào (giảm 10 tàu so năm 2023) thì Bamboo Airways chỉ khai thác 05 tàu (giảm 25 tàu so với năm 2023).

Bốn là, giá thuê động cơ và phụ tùng tàu bay tăng cao

Một nguyên nhân khác khiến cho giá vé tăng cao là việc thuê động cơ và phụ tùng tàu bay cũng leo thang. Điều này khiến cho các hãng hàng không phải thanh toán một khoản chi phí lớn để có thể thuê máy bay để khai thác các chặng bay.

Năm là, nguồn cung giảm nguồn cầu tăng

Thời điểm hiện tại đang bước vào mùa cao điểm du lịch nhu cầu di chuyển của hành khách tăng cao, tuy nhiên, vì những lý do khách quan và chủ quan các hãng hàng không đã phải cắt giảm số chuyến, trả lại tài bay…, điều này đã dẫn đến tình trạng nguồn cầu lớn nhưng nguồn cung lại hạn chế. Nguyên nhân này đã phần nào gây ra áp lực cho giá vé máy bay.

Các cơ quan chức năng đang nỗ lực trong việc thanh tra, kiểm tra và bình ổn giá vé máy bay trên thị trường nội địa, để tạo điều kiện cho việc di chuyển của khách hàng./.