Đề phòng với nguy cơ mất an toàn thông tin đối với thiết bị camera giám sát

camera giám sát ngày càng phổ biến

Camera giám sát là sản phẩm nhạy cảm, tiềm ẩn nhiều nguy cơ lộ lọt thông tin do dữ liệu của camera thường được truyền về máy chủ nước ngoài. Nhiều loại camera không rõ xuất xứ trên thị trường được nhập khẩu qua đường tiểu ngạch và được rao bán trên các trang mạng xã hội.

Phó Tổng biên tập Báo VietNamNet Võ Đăng Thiên tại Tọa đàm “Tiêu chuẩn an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát” diễn ra ngày 22/5 cho biết, xu hướng sử dụng camera giám sát ngày càng phổ biến tại Việt Nam hiện nay, không chỉ tại các hộ gia đình mà là thành phần quan trọng trong hệ thống Chính phủ điện tử, chính quyền số và thành phố thông minh, giúp giám sát giao thông, an ninh trật tự,...

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, nhiều trường hợp hình ảnh đời tư của những nhân vật nổi tiếng đã bị đưa lên mạng xã hội do lộ lọt từ camera giám sát trong chính ngôi nhà của họ. Bên cạnh đó, camera giám sát sử dụng cho các hệ thống công cộng và chính quyền nếu không đáp ứng được những tiêu chuẩn sẽ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn an ninh quốc gia.

Thực tế hiện nay trên thị trường Việt Nam, hầu hết camera có xuất xứ Trung Quốc. Thống kê của các doanh nghiệp cho thấy có khoảng 90% sản phẩm camera giám sát tại Việt Nam nhập khẩu từ Trung Quốc theo đường chính ngạch và tiểu ngạch. Thậm chí, một số dòng camera hoạt động theo cơ chế cloud, kết nối về server đặt tại Trung Quốc và người dùng ở Việt Nam phải "vòng" qua server này trước khi kết nối vào camera của người dùng.

Việc thông tin đi vòng qua cloud của các hãng đặt ở nước ngoài dẫn tới rủi ro về an toàn thông tin. Thông tin cá nhân qua bước trung gian khi không có các cơ chế bảo mật sẽ gây rủi ro cho người dùng. Thông tin cá nhân và các hành vi riêng tư có thể bị công khai khi kênh truyền bị chặn hoặc server bị tấn công. Ngoài ra, không loại trừ thông tin cá nhân sẽ bị khai thác mà không có sự xin phép.

Vì vậy, việc ban hành các tiêu chuẩn cho camera và chủ động sản xuất camera "Make in Vietnam" là nhu cầu cấp thiết để bảo đảm an toàn, an ninh thông tin.

Ban hành những tiêu chuẩn cho camera

Được biết, mới đây, Cục An toàn Thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã ban hành một bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát. Bộ tiêu chí này được coi là "cẩm nang" để các doanh nghiệp tham khảo khi nhập khẩu và sản xuất thiết bị, tiến tới xây dựng một Bộ quy chuẩn có tính bắt buộc.

Ông Trần Đăng Khoa, Phó Cục trưởng phụ trách Cục An toàn Thông tin (Bộ TT&TT) cho biết, bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát được Bộ TT&TT ban hành gồm có ba nội dung chính. Thứ nhất là các yêu cầu về kỹ thuật đối với thiết bị camera giám sát và các ứng dụng liên kết để đảm bảo an toàn. Thứ hai là các vấn đề liên quan đến quản lý và thứ ba là liên quan đến bảo đảm nhận thức.

Bộ tiêu chí đã nêu lên những vấn đề rất cụ thể, chẳng hạn như không được sử dụng mật khẩu mặc định, mật khẩu phải có tính chất không dễ đoán. Đặc biệt, các thiết bị camera và ứng dụng liên kết phải thông báo cho người dùng biết việc lưu trữ, xử lý dữ liệu được thực hiện tại quốc gia nào. Phải có chức năng cho phép người dùng cài đặt để xử lý, lưu trữ dữ liệu tại Việt Nam, đáp ứng các quy định của pháp luật về bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân của Việt Nam.

Việc ban hành bộ tiêu chí này và sắp tới đây là Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sẽ mở ra một hướng mới cho vấn đề sản xuất và lựa chọn camera giám sát cho Việt Nam. Những chiếc camera trôi nổi, không đáp ứng quy chuẩn sẽ dần dần bị cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân không sử dụng nữa.

Đó là một lợi thế cho các doanh nghiệp sản xuất camera, đặc biệt là các doanh nghiệp đáp ứng quy chuẩn và quan tâm đến việc bảo đảm an toàn thông tin nói chung cũng như bảo vệ dữ liệu của người dân nói riêng.

Trong quá trình xây dựng tiêu chí, chúng tôi cũng đã trao đổi, làm việc trực tiếp với các doanh nghiệp an toàn, an ninh mạng cũng như các doanh nghiệp sản xuất camera. Các doanh nghiệp rất tự tin là các sản phẩm của mình hoàn toàn có thể đáp ứng và đáp ứng tốt bộ tiêu chí này. Ông Khoa nói.

Đại diện Cục An toàn thông tin cho hay, thời gian gần đây, đã có những vụ việc lộ lọt thông tin, hình ảnh từ các camera giám sát tại trụ sở các cơ quan, tổ chức, tòa nhà chung cư hay các hộ gia đình, gây ảnh hưởng xấu đến quyền và lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức và cá nhân.

Vì thế, thông qua việc ban hành Bộ tiêu chí, các cơ quan, tổ chức và cá nhân có nhu cầu mua sắm, trang bị các sản phẩm, thiết bị camera giám sát bước đầu có ý thức hơn trong việc cần phải lựa chọn, tìm kiếm các sản phẩm, thiết bị camera được đánh giá là an toàn.

Khi người sử dụng có ý thức hơn trong việc lựa chọn, mua sắm các sản phẩm, thiết bị camera được đánh giá là an toàn, những sản phẩm, thiết bị camera trôi nổi, mất an toàn thông tin trên thị trường Việt Nam sẽ dần bị loại bỏ, từ đó từng bước hạn chế các nguy cơ mất an toàn thông tin, lộ lọt dữ liệu từ các camera giám sát.

Hy vọng bộ tiêu chí mới ban hành sẽ là một tài liệu tham chiếu cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân khi lựa chọn camera giám sát sử dụng cho mục đích của mình./.