Phát triển công nghệ phục hồi và tái tạo ngăn ngừa rụng tóc

Nguyên nhân gây ra rụng tóc

Rụng tóc là hiện tượng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, ngoại hình và tâm lý người bệnh. Mặc dù cơ chế rụng tóc vẫn chưa được phát hiện rõ ràng nhưng hiện tượng chung là sự teo nang tóc theo thời gian. Trong nang tóc có chứa các loại tế bào gốc nang tóc và tế bào nhú bì. Hai loại tế bào này liên quan mật thiết với nhau và đóng vai trò tái tạo nang tóc, kiểm soát chu kỳ tăng trưởng của tóc.

Các dòng tế bào này nếu bị tác động, suy giảm số lượng lẫn chất lượng, sẽ dẫn tới hiện tượng teo nang tóc và mất tóc trong nang. Việc sở hữu tế bào gốc nang tóc, là nền tảng cơ bản đối với những nghiên cứu về phục hồi và phát triển nang tóc. Tuy nhiên, nguồn tế bào nang tóc thương mại hiện nay vẫn chưa phổ biến trên thế giới.

Các nguyên nhân gây ra bệnh lý rụng tóc gồm: Do thay đổi nội tiết tố, căng thẳng, trầm cảm, sốc tâm lý - do di truyền, do bệnh nấm da đầu - do hội chứng Trichotillomania (người mắc hội chứng này có thói quen thích giật tóc. Cảm giác gây ra khi sợi tóc bị giật đứt khiến họ thích thú).

Bên cạnh đó, rụng tóc do tác động môi trường như không khí ô nhiễm, độ ẩm cao, thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời khiến da đầu khô, tóc xơ, cháy tóc, đổi màu hoặc do chăm sóc tóc sai cách, sử dụng các loại hóa chất kém chất lượng trong quá trình nhuộm, uốn hoặc duỗi tóc làm tổn thương nang tóc, mỏng vỏ tóc...

Rụng tóc còn có nguyên nhân do người bệnh mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, lupus, bệnh tuyến giáp, vảy nến da đầu, tiếp xúc với hóa chất, bị bỏng hoặc rối loạn tự miễn...

Nuôi cấy thành công tế bào gốc từ nang tóc

Trong hơn 2 năm nghiên cứu, TS. Đặng Thị Tùng Loan (Khoa Sinh học - Công nghệ Sinh học, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TP HCM) và cộng sự nuôi cấy thành công hai loại tế bào gốc trung mô và biểu mô từ nang tóc người.

Theo đó, các tế bào gốc trung mô ở thân nang sẽ phát triển thành các nhóm tế bào vỏ nang tóc. Các tế bào gốc biểu mô sẽ phát triển thành tế bào sừng, giúp tiết chất keratin tạo nên sợi tóc. Phần tế bào trung mô ở dưới đáy nang tóc, còn được gọi là tế bào nhú bì có vai trò tạo tín hiệu kích hoạt chu kỳ phát triển nang tóc.

Hộp nuôi cấy tế bào gốc nang tóc người của nhóm nghiên cứu. (Ảnh: Hà An)

Để lấy tế bào gốc nang tóc, nhóm sử dụng thiết bị hình giống cây bút với thao tác gần giống việc nhổ tóc. Phần chân tóc được lấy sâu hơn có thể thu toàn bộ nang. Nang này đưa vào phân lập, nuôi cấy tăng sinh và xác định đặc điểm của các loại tế bào gốc. Sau đó, nhóm nghiên cứu kết hợp tế bào gốc trung mô, biểu mô và tế bào nhú bì phối trộn cùng với giá thể để tạo ra khối mô nang nhân tạo.

TS. Loan cho biết, nhóm đang sử dụng nang nhân tạo để cấy trên da chuột. Để tiến tới giai đoạn thực tế trên người, cần phải làm các mô hình thực nghiệm chứng minh an toàn, tính toán suất liều, công thức phối trộn, xây dựng phác đồ hiệu quả trước khi thực hiện các bước thử nghiệm lâm sàng.

Mở ra triển vọng phát triển công nghệ tái tạo tóc tự nhiên

TS. Loan chia sẻ, tế bào gốc luôn tồn tại ở trạng thái im lặng trong các ổ tế bào gốc của cơ thể người. Khi cơ thể có tổn thương, vị trí này sẽ phát tín hiệu để huy động tế bào gốc từ ổ đi tới vị trí bị thương và thực hiện quá trình chữa lành. Nguồn tế bào gốc từ nang tóc được nhóm đánh giá an toàn, ít xâm lấn so với các nguồn từ mô mỡ, tủy xương.

TS. Đặng Thị Tùng Loan (phải) cùng các thành viên nhóm nghiên cứu. (Ảnh: Hà An)

Nghiên cứu của nhóm không chỉ mở ra triển vọng phát triển công nghệ tái tạo tóc tự nhiên từ tế bào gốc mà còn tạo ra cơ chế kích thích nang tóc phát triển.

Do đó, nguồn tế bào này cũng có thể sử dụng để thử nghiệm các hoạt chất có tác dụng phục hồi nang tóc, tạo cơ sở khoa học để phát triển các loại thuốc, mỹ phẩm dạng xịt, bôi, gội đầu... giúp phục hồi và làm cho tóc khỏe hơn.

Tuy nhiên, theo TS, Loan, về cơ sở khoa học, dùng tế bào gốc để tái tạo nang tóc giúp mọc tóc mới, giảm rụng tóc chỉ là một giải pháp và cần sự đồng bộ với việc giải quyết các vấn đề về sức khỏe, tâm lý, chế độ dinh dưỡng của mỗi người.

"Nếu chỉ dùng phương pháp tái tạo tóc bằng tế bào gốc mà cơ thể bị rối loạn chuyển hóa, rối loạn nội tiết, thiếu máu, bị căng thẳng, mất ngủ... thì cũng khó cải thiện rụng tóc", TS. Loan nói.

Các nghiên cứu chuyên sâu từ nang tóc được nhóm kỳ vọng giải quyết tận gốc vấn đề rụng tóc và hỗ trợ phát triển các sản phẩm, phương pháp với ưu điểm mang tính vượt trội./.