Tìm kiếm
Shopee và chiêu trò "cưỡng bức quảng cáo" gây nhiễu loạn không gian mạng
Với sự chuyển mình của người tiêu dùng sang mua sắm trực tuyến, cuộc đua quảng cáo số trong những năm gần đây đã trở nên quyết liệt hơn. Điều này mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp gia tăng chiến lược quảng cáo, khiến "sân đấu" quảng cáo trở nên khốc liệt và căng thẳng hơn bao giờ hết.
Do đó, sàn thương mại điện tử đã nhanh chóng trở thành kênh mua sắm chủ yếu của hàng triệu người tiêu dùng. Việc chỉ cần đăng nhập vào ứng dụng, chọn sản phẩm và vài ngày sau nhận hàng tận cửa đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại.
Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ này cũng kéo theo những vấn đề nghiêm trọng. Để tối đa hóa lợi nhuận, không ít người bán đã sử dụng đủ mọi chiêu trò, từ việc chế tạo tin giả đến lừa đảo người dùng để thu hút họ đến với gian hàng của mình.
Shopee - một trong những nền tảng thương mại điện tử lớn nhất cũng không nằm ngoài vòng xoáy này.
Bất chấp lôi kéo người dùng qua các nội dung "bẫy"
Quảng cáo của Shopee hiện diện khắp nơi từ các trang web hợp pháp cho đến những trang web "đen", từ video độc hại đến các nền tảng trò chơi trực tuyến. Hơn nữa, quảng cáo của nền tảng này còn xuất hiện một cách "bất chấp" trên các trang tin tức có nội dung xúc động, các thông tin nhân đạo và ngay cả trong những trường hợp đau thương.
Sự xâm nhập này không chỉ làm rối loạn không gian mạng mà còn làm giảm trải nghiệm của người tiêu dùng, tạo ra một môi trường quảng cáo đầy rối ren và xâm phạm quyền riêng tư.
Chia sẻ với Tạp chí điện tử Kinh doanh và Phát triển, anh M.V. (Hà Đông, Hà Nội) không khỏi bức xúc trước việc link quảng cáo bán hàng trên Shopee tràn lan một cách "vô tội vạ" trên Facebook.
Mỗi khi lướt Facebook, anh V. liên tục bị quấy rối bởi những tin tức giật gân. Vì tò mò, anh bấm vào một trong những đường dẫn đó và bị "dẫn dụ" đến một gian hàng trên Shopee quảng cáo sản phẩm sữa rửa mặt. Dù anh V. đã nhanh chóng thoát khỏi trang thương mại điện tử này song vẫn phải thực hiện nhiều thao tác để đóng cửa sổ quảng cáo phiền toái trên.
| Khi mới thâm nhập vào Việt Nam, Shopee đã "trắng" doanh thu từ năm 2016 đến 2018 nhằm tập trung nguồn lực vào việc chiếm thị phần. Đi kèm với việc không có doanh thu, công ty này cũng liên tục báo lỗ. Theo đó, Shopee lỗ 164 tỷ đồng ngay trong năm 2016. Sang năm 2017, Shopee lỗ hơn 600 tỷ đồng và đến năm 2018, mức lỗ tăng gấp 3 lên 1.900 tỷ đồng. Tuy nhiên, kể từ năm 2019 Shopee đã bắt đầu có doanh thu và tăng trưởng đều đặn qua từng năm. Đến đầu quý II/2019, Shopee Việt Nam bắt đầu tính đến việc thu phí của người bán hàng trên nền tảng. Tuy nhiên, khoản lỗ của công ty này cũng tăng theo với con số lỗ nghìn tỷ. Số lỗ lũy kế đến năm 2021 của "ông lớn" thương mại điện tử này đã ở mức gần 7.500 tỷ đồng. Bất ngờ đến năm 2022, công ty đã ghi nhận doanh thu tăng vọt lên 11.000 tỷ đồng, gấp gần 2 lần so với năm trước đó. Đây cũng là năm đầu tiên Shopee có lãi với con số 3.000 tỷ đồng, bù đắp được phần nào số lỗ lũy kế trước đó. Shopee cũng là đơn vị thương mại điện tử duy nhất có lãi trong năm 2022. |
Chị M.T. (Cầu Giấy, Hà Nội) thường xuyên bị làm phiền bởi những tin giả mỗi ngày, với mục đích lôi kéo chị vào các gian hàng trên Shopee. Sau mỗi lần nhấp vào các tin tức giật gân liền dẫn đến quảng cáo bán nước hoa, lúc lại là bộ dụng cụ nhà bếp, khiến chị cảm thấy khó chịu vì bị làm phiền liên tục.
Không chỉ điềm nhiên dựng chuyện đời tư của các diễn viên, ca sỹ, người mẫu nổi tiếng, nhiều gian hàng bất chấp lôi kéo người dùng bằng những nội dung phản cảm, dung tục.
Thuật toán của Facebook có xu hướng ưu tiên hiển thị các nội dung được cho là người dùng quan tâm. Chính vì vậy, chỉ cần một cú nhấp chuột "vô tình" vào đường link quảng cáo, người dùng có thể ngay lập tức trở thành mục tiêu của một loạt thông tin lừa đảo, độc hại bủa vây. Những nội dung này xuất hiện tràn lan trên dòng thời gian của họ mỗi ngày, khiến người dùng như bị "mắc kẹt" trong ma trận quảng cáo và tin giả mỗi khi lướt mạng.
Gần đây, anh N.T.T. - một người dùng Facebook nổi tiếng có dấu tích xanh hơn 94.000 người theo dõi, đã lên tiếng chỉ trích gay gắt nền tảng thương mại điện tử này: "Shopee, hãng kinh doanh mất nết!". Theo người dùng này, các doanh nghiệp trên Shopee dường như đã triển khai một đội ngũ nick ảo để "càn quét" Facebook và anh chính là một trong những nạn nhân liên tục của trò chơi này.
"Dựa theo những chủ đề nóng, hoặc từ khóa thu hút sự quan tâm, những người bán hàng chế ra đường dẫn tương tự như một bài báo, rồi rải như rải truyền đơn khắp cõi mạng. Bên ngoài là tít giật gân, bên trong là đường dẫn tới Shopee. Vụ tai nạn nghiêm trọng trên cầu Phú Mỹ vừa xảy ra, đội quân này đã lập tức ngụy tạo tin tức để tiếp thị bán hàng. Mất hết nhân tính!", Anh T. chia sẻ.
Bài viết đã nhanh chóng thu hút hàng nghìn lượt thích, chia sẻ và hàng trăm bình luận. Phần lớn người dùng đồng tình với tác giả, đồng thời chia sẻ thêm nhiều dẫn chứng cá nhân, cho thấy họ cũng là nạn nhân của vấn đề được nêu ra.
Dấu hiệu nhận biết những đường link phishing lừa đảo, quảng cáo "bẩn" trên Facebook
Trước đó vào tháng 7/2023, Cục An toàn thông tin thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã cảnh báo về chiêu trò lừa đảo thông qua việc rải link và seeding quảng cáo "bẩn" trên Facebook. Theo đại diện của Cục, những kẻ lừa đảo thường tạo các trang giả mạo có giao diện tương tự như các trang web uy tín như ngân hàng hoặc dịch vụ trực tuyến.
Những trang này được thiết kế để thu thập thông tin cá nhân và dữ liệu đăng nhập của người dùng. Thậm chí, một số đối tượng còn sử dụng các tiêu đề kích thích sự tò mò như "Nhận ngay ưu đãi đặc biệt", "Kiểm tra tài khoản của bạn", hoặc "Bạn bị bóc phốt" để dẫn dụ người dùng nhấp vào.
Các chuyên gia của Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dùng cần hết sức cẩn trọng với những link không rõ nguồn gốc và tránh nhấp vào các đường dẫn lạ. Đặc biệt, các link rút gọn nên được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi nhấp vào, với sự lưu ý rằng địa chỉ URL phải khớp với trang web mà người dùng dự định truy cập và không chứa ký tự lạ.
Đáng chú ý, người dùng cần tăng cường bảo mật tài khoản, thường xuyên cập nhật trình duyệt và ứng dụng để bảo vệ thông tin cá nhân.
Shopee là sàn giao dịch thương mại điện tử có trụ sở đặt tại Singapore, thuộc sở hữu của Sea Ltd (trước đây là Garena), được thành lập vào năm 2009. Shopee được giới thiệu lần đầu tại Singapore vào năm 2015 và hiện đã có mặt tại các quốc gia và vùng lãnh thổ: Singapore, Malaysia, Đài Loan, Thái Lan, Indonesia, Việt Nam, Philippines, Brazil, Ba Lan.
Trong quá trình hoạt động tại các quốc gia, Shopee gây ra không ít tranh cãi. Vào tháng 6/2019, hashtag #ShopeeScam đã trở thành xu hướng trên Twitter sau khi Shopee tung ra một chương trình khuyến mãi tại Philippines. Theo đó, 568 người chi tiêu nhiều nhất trên cửa hàng trực tuyến của họ sẽ được tặng vé tham dự buổi gặp gỡ và chào hỏi với Blackpink. Nhiều người hâm mộ cho biết đã nhận được thông báo đã trúng vé, nhưng sau đó Shopee đã tự ý thu hồi. Những người khác đăng tải ảnh chụp màn hình cho thấy Shopee thay đổi cơ chế cuộc thi của họ một ngày trước khi sự kiện diễn ra. Shopee đã bị Cục Thương mại và Công nghiệp điều tra về vụ việc này.
Vào tháng 4/2021, Shopee phải đối mặt với cáo buộc rằng họ đang trả lương thấp cho các nhân viên giao hàng ở Indonesia sau khi một số người giao hàng tuyên bố công khai rằng tiền công của họ cho mỗi gói hàng được giao đã giảm từ 0,34 USD xuống còn 0,10 USD. Những người giao hàng Shopee Express cũng không được trả lương cơ bản hàng tháng. Ngoài ra, không có khoản trợ cấp chi phí xăng dầu hoặc phí đậu xe.
Vào cuối tháng 8/2022, một người dùng của nền tảng mạng xã hội Trung Quốc đã đăng tải nội dung cho biết anh ta đã chuyển đến Singapore để làm việc cho Shopee. Tuy nhiên, lời đề nghị này đã bị thu hồi sau khi anh ta xuống máy bay ở Singapore cùng với gia đình.
Năm 2022, Shopee đã phải sa thải 600 nhân viên, tương đương 3% tổng số nhân viên của mình.
Xem tiếp bài 2: Chuyên gia nói gì về việc Shopee rải link tiếp thị tràn lan gây tranh cãi?
