Tìm kiếm
Cửa hàng ứng dụng được ví như “cỗ máy in tiền” của các gã khổng lồ công nghệ
Các ứng dụng dần trở thành sự lựa chọn để chạm đến thế giới số kể từ năm 2007, thời điểm chiếc iPhone đầu tiên đến được tay người tiêu dùng. Tại các quốc gia giàu có, người dân đã dành khoảng 5 tiếng mỗi ngày để truy cập các ứng dụng. Mỗi tháng, thế giới có khoảng 3,5 tỷ người sử dụng chúng.
Điều đó vô tình biến các cửa hàng ứng dụng trở thành cỗ máy in tiền của Apple và Alphabet. Đây là hai gã khổng lồ công nghệ có hệ điều hành iOS và Android cung cấp năng lượng cho đa số các thiết bị di động trên toàn cầu. Mặt khác, bộ máy này thu hút sự chú ý của chính phủ.
Alphabet và Apple giữ kín các báo cáo tài chính về cửa hàng ứng dụng. Họ kiếm tiền bằng nhiều cách khác nhau, trong đó phần lớn là tính phí 30% khi cung cấp những loại hàng hóa kỹ thuật số.
Theo ước tính của công ty dữ liệu Sensor Tower, Apple đã thu về 27 tỷ USD, còn Alphabet thu về 13 tỷ USD từ các khoản phí này vào năm 2023. Bộ đôi này cũng thu được vài tỷ USD mỗi khi quảng cáo xuất hiện cùng kết quả tìm kiếm trên cửa hàng ứng dụng.
Nếu so với tổng doanh thu gần 700 tỷ USD của hai gã khổng lồ công nghệ năm 2023, con số này có vẻ không nhiều, nhưng đa số các khoản thanh toán cho cửa hàng ứng dụng đều được tính vào lợi nhuận.
Theo một nghiên cứu của Sensor Tower xuất bản vào năm 2021, người dùng iPhone chi tiêu trung bình cao gấp 2 so với người dùng Android. Sau đó 2 năm, khoảng cách trên đã được nới rộng đáng kể khi người dùng nắm giữ iPhone có thể chi tiêu nhiều hơn gấp 7 lần so với các ứng dụng.
Các chuyên gia cho biết Apple luôn nỗ lực thuyết phục hàng trăm triệu người dùng ứng dụng chi tiền hàng tháng. Họ sẵn lòng đăng ký dịch vụ bổ sung và biến nó trở thành cỗ máy in tiền cho Táo Khuyết.
So với các tiêu chuẩn của ngành, hệ sinh thái của Apple rộng rãi một cách bất thường. Mọi thứ đều được tích hợp, cả phần mềm và phần cứng, do đó khách hàng của Apple rất khó sử dụng thiết bị bên ngoài hay chuyển hoàn toàn sang hệ sinh thái cạnh tranh.
Theo nhà phân Horace Dediu, hiện nay Apple nhắm đến mục tiêu thu được càng nhiều tiền càng tốt từ hệ sinh thái của mình.
Chính phủ đang tìm giải pháp kiểm soát tốt hơn tình trạng này. Số lượng yêu cầu mà Alphabet nhận được từ giới chức quản lý và tòa án liên quan đến việc xóa ứng dụng khỏi cửa hàng Google Play đã tăng từ 496 lên 1.743 từ năm 2019 đến năm 2023. Năm 2022, Apple đã buộc phải xóa 1.474 ứng dụng khởi App Store vì những đề nghị như vậy, con số này tăng so với mức 558 ứng dụng ghi nhận vào năm 2019. Đa số đều đến từ Chính phủ Trung Quốc.
Chính phủ Trung Quốc hồi tháng 4 đã đề nghị Apple xóa các ứng dụng nhắn tin bao gồm Telegram và WhatsApp khỏi phiên bản địa phương của cửa hàng ứng dụng. Trong khi, Tổng thống Mỹ Joe Biden ký một đạo luật buộc các cửa hàng ứng dụng của Mỹ nghiêm cấm TikTok nếu ByteDance không thoái vốn hoạt động trong vòng 9 tháng tại thị trường Mỹ.
Ngoài việc cấm đoán, Chính phủ nỗ lực tung ra những chính sách để chống độc quyền với các cửa hàng ứng dụng. Theo Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) của EU, các công ty công nghệ phải cho phép các cửa hàng ứng dụng khác hoạt động trên điện thoại thông minh. Đó là điều mà Apple trước đây chưa từng cấp cho người dùng iPhone. Chính phủ Nhật Bản cũng nỗ lực thông qua một dự luật có mục đích tương tự, mặt khác Anh thì thăm dò hoạt động kinh doanh của các cửa hàng ứng dụng.
Về phía nhà phát triển, rất nhiều trong số họ đứng lên ủng hộ chính sách. Năm 2019, dịch vụ phát nhạc trực tuyến Spotify đã gửi đơn khiếu nại lên EU cáo buộc rằng Apple không cho hãng này để người dùng biết về việc đăng ký các ứng dụng bên ngoài có lợi ích gì. Hồi tháng 3, EU đã phạt 1,8 tỷ euro (2 tỷ USD) đối với Apple sau khi kết thúc cuộc điều tra. Cũng vì lý do chống độc quyền, Epic Games, một nhà phát triển trò chơi điện tử, cũng đã kiện Apple và Alphabet.
Theo founder Epics Game - chủ tựa game Fortnite cho biết, gã khổng lồ công nghệ Apple đã hoàn toàn chặn tựa game “Fortnite” khỏi 1 tỷ người dùng. Do đó, người dùng iPhone không có cách nào khác để tải tựa game này và điều đó thật đáng trách. Do vậy đã tới lúc cần thay đổi. Các nhà sản xuất Google, Apple thu được lợi nhuận khổng lồ từ việc bán thiết bị của họ và không có lý giải nào cho việc cắt giảm 30% từ các nhà phát hành.
Trước đó, ở phiên tòa cáo buộc vị thế độc quyền, ông trùm trò chơi điện tử Tim Sweeney, CEO Epic Games đã đánh bại gã khổng lồ Google. Chiến thắng được cho là có thể khiến cửa hàng ứng dụng vốn là cỗ máy in tiền của Apple chịu tổn thất không nhỏ. Điều đó còn chưa kể tới những hiểm họa khác khi nhà Táo mất sự độc quyền truy cập tệp khách hơn 1 tỷ người dùng.
Năm 2023, ông chủ mảng game tại Microsoft, Phil Spencer đã gọi DMA là “cơ hội lớn”. Ai cũng kỳ vọng vào sự đổi mới, bùng nổ và sự thân thiện với trẻ em, nơi mà mọi phần mềm đều được kiểm tra kỹ lưỡng./.
