Công việc quá tải, hàng ngàn nhân viên công nghệ Trung Quốc quyết định từ bỏ Big Tech

Zoe Du từng là nhân viên điển hình ở một công ty Big Tech tại Trung Quốc, làm việc nhiều giờ mà sáu ngày một tuần. Có lần thì cô ngất xỉu trong văn phòng sau nhiều tuần làm việc đến 11 giờ đêm mỗi ngày. 

South China Morning Post cho biết, là một người kỳ cựu hơn 10 năm trong ngành internet thì Zoe Du đã nghỉ việc ở ByteDance - đây là chủ sở hữu ứng dụng video ngắn đình đám TikTok và Douyin vào năm 2020. Và năm đó cũng đánh dấu được sự khởi đầu chiến dịch kiểm soát một cách chặt chẽ lĩnh vực internet của Trung Quốc khi mà Chính phủ cho biết họ sẽ quản lý các hoạt động độc quyền của các nhà khai thác nền tảng trực tuyến, ngăn chặn việc mở rộng vốn một cách vô trật tự. 

Tại các Big Tech, có hàng chục nghìn nhân viên đã rời bỏ công việc

Zoe Du sống tại Thành Đô, thủ phủ của tỉnh Tây Nam - Tứ Xuyên là một trong hàng chục nghìn công nhân Trung Quốc đã rời bỏ công việc ở các công ty Big Tech của đất nước trong những năm trở lại đây khi mà ngành này mất đi đà tăng trưởng. Dù cho công việc công nghệ vẫn là những vị trí được trả lương cao nhất ở trên thị trường việc làm Trung Quốc, tuy nhiên chúng không còn được xem là con đường tắt để đạt được sự giàu có trong bối cảnh sa thải nhân viên, giá trị quyền chọn cổ phiếu đang ngày càng giảm. Những gã khổng lồ internet của Trung Quốc cũng đã tiến hành cắt giảm việc làm trong những năm trở lại đây, gây ảnh hưởng đến hàng chục nghìn người. Và tính đến cuối năm 2023, cái gọi là BAT của Trung Quốc - trong đó bao gồm các công ty Big Tech lớn của Trung Quốc là Baidu, Alibaba Group Holding và Tencent Holdings ghi nhận có 364.477 nhân viên, so với thời điểm một năm trước giảm gần 25.000 nhân viên. Tuy nhiên thì việc giảm tổng số nhân viên không hoàn toàn là kết quả của việc cắt giảm chi phí bởi các công ty cũng đã trải qua những thay đổi về kinh doanh đáng kể. 

Zoe Du là người có biệt danh trực tuyến Danna cũng cho biết, các công ty Big Tech của Trung Quốc kém phát triển hơn so với thời điểm vài năm trước, nói thêm rằng có ít nhất 70% đồng nghiệp cũ của cô đã nghỉ việc để có thể theo đuổi công việc kinh doanh của riêng họ, tương tự như cô. 

Vào năm 2021, Zoe Du đã thành lập nên Ziranliu - tức là “dòng chảy tự nhiên” trong tiếng Anh để có thể giúp cho những người có ảnh hưởng trên internet tăng cường cũng như kiếm tiền từ lưu lượng truy cập trực tuyến của họ. Và chỉ với 8 nhân viên, công ty của cô đã đạt được mức thu nhập hàng năm 10 triệu NDT (tương đương 1,4 triệu USD) vào năm ngoái. Đồng thời cũng đã thành công trong việc giúp cho hơn 150 khách hàng trở nên nổi tiếng ở trên các nền tảng video ngắn. 

Người này cho biết kinh nghiệm làm việc của cô với các công ty, trong đó bao gồm cả các công ty gần nhất đã tỏ ra có giá trị, giúp cho cô hiểu được dữ liệu, lưu lượng truy cập web cũng như quản lý. 

Khởi nghiệp từ kinh nghiệm làm việc tại Big Tech

Wang Sijing là cựu giám đốc sản phẩm của gã khổng lồ tìm kiếm Baidu cùng với công ty khởi nghiệp cho thuê xe đạp Ofo cũng kể một câu chuyện tương tự. Người này cho biết, thời gian làm việc 5 năm tại công ty đã mang đến cho cô phong cách làm việc có hệ thống hơn, đặt dữ liệu lên hàng đầu. Cùng với đó, cô cũng đã phát triển hơn sau khi liên tục thử thách để có thể làm tốt hơn trong thời gian làm việc ở môi trường Big Tech. 

Vào năm 2017, Wang Sijing đã rời Ofo khi mà cả công ty khởi nghiệp, ngành công nghiệp internet đều đang phát triển một cách nhanh chóng. Theo như người đồng sáng lập Zhang Siding, đến thời điểm tháng 4 năm đó, cơ sở người dùng của Ofo đã đạt mức 40 triệu trên hơn 70 thành phố trên toàn thế giới. Tuy nhiên, trong thời gian vài tháng, công ty này đã trải qua khủng hoảng vốn và vẫn nợ hàng triệu người dùng tiền gửi. 

Theo đó, Wang Sijing đã quyết định nghỉ việc bởi cô cảm thấy sự đóng góp của mình trong hoạt động rộng như thế vẫn còn hạn chế. Cô nói rằng: “Là người quản lý sản phẩm thì tôi chỉ có thể quyết định chiến dịch trông như thế nào trên ứng dụng”. Và công việc kinh doanh solo đầu tiên của của cô là đào tạo giám đốc sản phẩm. Cùng vào thời điểm đó, mạng internet khiến cho vai trò quản lý sản phẩm trở nên quan trọng và hấp dẫn hơn. Và công việc kinh doanh của Wang Sijing đạt mực doanh thu là 20 triệu nhân dân tệ trong năm đầu tiên. 

Tuy nhiên môi trường kinh doanh đã có sự thay đổi sau năm 2020 khi mà đại dịch đóng của tất cả các lớp học trực tiếp. Song song với đó, nhu cầu đào tạo người quản lý sản phẩm cũng đã giảm sút. 

Wang Sijing nói rằng: “Những người tham gia vào lĩnh vực internet sau năm 2020 không được hưởng lợi từ sự bùng nổ thời điểm trươc đó. Chính vì thế, mức độ tham gia các lớp quản lý sản phẩm của cô cũng đã giảm xuống còn ⅕ so với mức trước đó vả khiến cho bản thân phải thay đổi hướng đi của mình”. Được biết, vào năm 2021, Wang Sijing đã ra mắt nhân vật mới với tư cách là một chuyên gia trực tuyến về đào tạo sản phẩm và mẹo nghề nghiệp, tự doanh sử dụng bút danh là PMWang ở trên các nền tảng như Douyin, Xiaohongshu.

Theo đó, các tiếp cận này của các nhân viên công nghệ cũng như tận dụng trải nghiệm tại các Big Tech để giúp đỡ những người có sức ảnh hưởng trực tuyến đã trở thành xu hướng hiện nay. Một tìm kiếm sử dụng cụm từ “sự ra đi của Big Tech” ở trên Douyin trả về hàng tá kết quả. Và trong đó các tài khoản đã đưa ra lời khuyên về tìm việc làm, thương mại điện tử cũng như thay đổi nghề nghiệp, quản lý. 

Nếu so với những ngày ở ByteDance, Zoe Du cho biết cuộc sống giờ đây đã “tự do hơn rất nhiều”. Cô nói rằng: “Khi mệt mỏi thì tôi sẽ cho mình một kỳ nghỉ trong một hoặc hai ngày, đi du lịch, gần gũi hơn với thiên nhiên là chỉ là thiền định”. 

Có thể thấy, lĩnh vực internet của Trung Quốc trở nên nổi tiếng với lịch trình 996 - cụ thể là 9 giờ sáng đến 9 giờ tối mỗi ngày, sáu ngày một tuần - mặc dù các công ty đã tiến hành nới lỏng sau những lời chỉ trích rộng rãi, dư luận xấu về trường hợp nhân viên chết trong khi đang làm việc.

Tuy nhiên thì một số nhân viên hiện tại ở ByteDance và Tencent có nói rằng, họ vẫn cần phải làm việc đến khi tối muộn và đôi khi vào cuối tuần để có thể đáp ứng được thời hạn của dự án. 

Là một doanh nhân tự do, Zoe Du thỉnh thoảng cũng phải làm việc đến 21h tuy nhiên điều đó không khiến cho cô bận tâm bởi đây là thứ bản thân cô sở hữu và đam mê. 

Cô nói thêm rằng, khó khăn nhất khi tiến hành công việc kinh doanh riêng là trước khi nó bắt đầu. Cụ thể, sau khi rời ByteDance, cô đã dành thời gian sáu tháng để nghiền ngẫm ý tưởng sẽ trở thành một doanh nhân. Zoe Du nhấn mạnh, bản thân đã liên tục tự vấn bản thân và cảm thấy tội lỗi bởi không còn đi làm và nhận lương hàng tháng nữa. Tuy nhiên thì cô cũng nói thêm rằng nghỉ ngơi là điều cần thiết đối với một người đã chạy không ngừng nghỉ trong nhiều năm./.