Đảm bảo quyền tự do kinh doanh bất động sản của người dân

Lo vi phạm quyền tự do kinh doanh

Bộ Xây dựng vừa huỷ bỏ đề xuất cá nhân chỉ được bán, cho thuê tối đa 5 căn nhà/năm. (Ảnh minh họa)

Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý Dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản 2023. Theo đó, tại dự thảo lần 2, Bộ Xây dựng đã bỏ 3 phương án xác định cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ trong đó có phương án là cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê nhà ở có sẵn, nhà ở hình thành trong tương lai 3-5 nhà ở hoặc căn hộ/năm. Lý giải sự thay đổi này theo lãnh đạo Bộ Xây dựng đây mới ở bước đề xuất và nếu không phù hợp có thể đưa ra phương án khác.

Theo dự thảo mới đăng trên Cổng thông tin điện tử Bộ Xây dựng, đơn vị này đã có sự điều chỉnh về đề xuất và quy định lại điều kiện với cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ và với các tổ chức, cá nhân có bán nhà ở, công trình xây dựng... không nhằm mục đích kinh doanh.

Khi đề xuất cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ có thể chỉ được bán, cho thuê 3-5 nhà, căn hộ trong một năm và nếu vượt phải lập doanh nghiệp được đưa ra đã có nhiều ý kiến trái chiều. (Ảnh minh họa)

Theo đó, dự thảo nghị định đã bỏ 3 phương án trước đó để xác định rõ điều kiện "quy mô nhỏ”. Trong 3 phương án đó có đề xuất quy định mỗi cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ chỉ được bán, mua, cho thuê hoặc chuyển nhượng từ 3-5 nhà ở/căn hộ chung cư một năm.

Thay vào đó, điều kiện mới đối với cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ sẽ không phải thành lập doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, thực hiện giao dịch theo quy định của pháp luật.

Trước đó, khi đề xuất cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ có thể chỉ được bán, cho thuê 3-5 nhà, căn hộ trong một năm và nếu vượt phải lập doanh nghiệp được đưa ra đã có nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng đề xuất trên là không có tính khả thi và chưa phù hợp với tình hình thực tế.

Rất nhanh chóng Bộ Xây dựng đã tiếp thu và có sự điều chỉnh là bỏ đề xuất trên đảm bảo quyền kinh doanh của người dân. (Ảnh: Znews)

Đại diện một doanh nghiệp kinh doanh bất động sản Hà Nội cho rằng, quy định “siết” về số lượng căn hộ như dự thảo trước đó cần phải xem xét xem có xung đột với luật khác không về quyền sở hữu của mỗi cá nhân. Vì theo vị này các cá nhân hoàn toàn có quyền mua bán và sở hữu nhà theo nhu cầu miễn là thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Vị này cho rằng, với các vấn đề của thị trường thì hãy để cho thị trường tự vận hành.

Rất nhanh chóng Bộ Xây dựng đã tiếp thu và có sự điều chỉnh là bỏ đề xuất trên đảm bảo quyền kinh doanh của người dân.

Không nên tạo ra những bất cập trong thị trường

Đánh giá về đề xuất trước đó của Bộ Xây dựng, bà Trang Bùi - Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam cho rằng, nếu được áp quy định mỗi cá nhân chỉ được bán 3-5 bất động sản một năm thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới thị trường bất động sản Việt Nam. Bà Trang phân tích, đề xuất đưa ra nhằm làm giảm thiểu rủi ro cho thị trường và kiểm soát đầu cơ “lướt sóng”. Song, thị trường bất động sản vốn vừa trải qua thời gian dài khó khăn ảm đạm, việc áp dụng quy định này vô hình trung có thể tạo ra những bất cập trong thị trường và khiến thị trường có thể trở nên trầm lắng.

Bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam

Thị trường bất động sản vốn ảm đạm đang rất cần động lực để phục hồi và phát triển, việc có thêm những quy định còn mang tính bất cập, đi ngược lại với định hướng kinh tế thị trường sẽ càng gây thêm khó khăn.

Ở góc độ khác, TS. Trần Xuân Lượng - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ, khái niệm kinh doanh đầu tư tạo lập và kinh doanh dịch vụ cần phân định rõ. Bất động sản là loại hàng hóa đặc biệt nên trên thế giới hạn chế việc cá nhân đầu tư tạo lập. Trong khi đó theo TS. Lượng ở Việt Nam đang cho phép cá nhân kinh doanh đầu tư tạo lập. Tuy nhiên, việc “siết” lại chúng ta không lượng hóa số lượng thì lại không đúng với chuẩn mực quốc tế. Do đó, chuyên gia cho rằng nên "siết" bằng giá trị giao dịch và Nhà nước cũng thu được thuế chứ không nên bằng số lượng căn hộ, đó là chưa kể còn hạn chế mất quyền kinh doanh của người dân.

Chia sẻ thêm ở góc nhìn từ thị trường quốc tế, bà Trang Bùi thông tin, ở các thị trường Singapore hay Hồng Kông (Trung Quốc) khi bất động sản đã phát triển thì chính phủ và ngân hàng nhà nước mới đưa ra các biện pháp để “hạ nhiệt” thị trường, trong đó tập trung vào mức đánh thuế nhà đầu tư sở hữu nhiều tài sản và nhà đầu tư nước ngoài chứ chưa có một chính sách tương tự như đề xuất vừa qua.

Bà Trang cho rằng, thị trường cần biện pháp hạ nhiệt nhẹ nhàng để tránh tình trạng đầu cơ nhưng cũng cần áp dụng việc kiểm soát theo cách phù hợp nhất để từng cá nhân, doanh nghiệp, nhà đầu tư vẫn có những cơ hội tham gia phát triển cho thị trường.

Ông Nguyễn Thế Điệp - Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, nhìn nhận quy định chỉ được bán tối đa 5 căn nhà một năm, trong đó có giới hạn số lượng giao dịch bất động sản là đúng và cần thiết để hạn chế tình trạng đầu cơ. Tuy nhiên, ông Nguyễn Thế Điệp cho rằng trong giai đoạn hiện nay của thị trường bất động sản cần hạn chế đưa ra các quy định mới gây tác động đến việc mua bán. Đó là chưa kể, giai đoạn hiện nay thị trường đang thu hút và “mở cửa” hơn với dòng vốn từ kiều hối.

Quy định “siết” số lượng lúc này có thể làm ảnh hưởng tới nguồn lực đầu tư này. Điều quan trọng theo ông Điệp là cần đưa ra nhiều chính sách phù hợp để thị trường bất động sản hồi phục và phát triển./.