Đẩy nhanh công tác nuôi trồng thủy sản chủ lực tại đồng bằng sông Cửu Long

Quang cảnh hội nghị.

Hội nghị hướng dẫn các địa phương tuyên truyền, triển khai công tác cấp mã số cho những hộ đủ điều kiện, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn để triển khai nhân rộng, giúp cơ sở sản xuất, người nuôi thủy sản thuận lợi hơn trong tiêu thụ… Đây là một trong những chương trình hoạt động, tổ chức triển khai Luật Thủy sản đến cơ quan quản lý nuôi trồng thủy sản địa phương và cơ sở sản xuất. Trong đó có nội dung quy định về đăng ký nuôi thủy sản lồng bè, đối tượng thủy sản nuôi chủ lực nhằm triển khai hệ thống hóa, số hóa diện tích nuôi.

Theo báo cáo của Tổng cục Thủy sản, hiện nay diện tích sản xuất tôm nước lợ ở ĐBSCL hơn 667.000 ha, chiếm 94% cả nước, trong đó tôm sú hơn 596.000 ha, tôm thẻ chân trắng hơn 71.000 ha, tổng sản lượng tôm hơn 455.000 tấn.

Vấn đề cấp mã số vùng nuôi là mối quan tâm lớn đối với các đối tác nhập khẩu, đây là một trong những tiêu chuẩn mà các đối tác có thể mua hay không mua sản phẩm hiện nay. Thực hiện quy định về đăng ký nuôi trồng thủy sản lồng bè, đối tượng thủy sản nuôi chủ lực đến nay, các địa phương đã tập trung cấp mã số các hộ dân, cơ sở nuôi cá tra và tôm nước lợ. Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, hướng dẫn thủ tục đăng ký vẫn còn chậm, nguyên nhân được xác định do người nuôi không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, không chính chủ và số còn lại thì không có hợp đồng thuê đất dài hạn.

Bên cạnh đó, người dân gặp khó khi lập hồ sơ đăng ký nuôi trồng thủy sản vì giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân nuôi trồng thủy sản phần lớn là đất trồng lúa, đất rừng, trồng cây hằng năm, đất ven sông… Vì thế chưa phù hợp với mục đích sử dụng đất theo quy định của Luật Thủy sản 2017.

Hiện nay, tại các địa phương, đa số người nuôi tôm dùng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thế chấp ngân hàng vay vốn sản xuất nên gặp khó trong việc thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất sang đất nuôi trồng thủy sản. Nhiều tổ chức, cá nhân đang nuôi tôm trong vùng đất trồng lúa kém hiệu quả được phép chuyển đổi sang đất nuôi trồng thủy sản nhưng chưa làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng…

Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, ông Trần Đình Luân cho biết, trong thời gian tới sẽ tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để có kế hoạch lập bản đồ điện tử tất cả mã số cơ sở để việc quản lý thuận lợi, các đối tác nhập khẩu có thể truy xuất được hàng hóa bằng thao tác trên máy tính, đảm bảo tính minh bạch, tin tưởng các nhà xuất khẩu và nhập khẩu, từ đó nâng cao thương hiệu của thủy sản Việt Nam. Ông Luân nêu rõ: “Trong luật đã quy định địa phương có trách nhiệm tập huấn, hướng dẫn và giúp cho người dân và doanh nghiệp các quy định, các nội dung cần phải tuân thủ và chuẩn bị được tài liệu để đăng ký cấp mã số, từ đó các cơ quan quản lý nuôi trồng thủy sản ở địa phương có trách nhiệm cấp mã số và quản lý mã số đấy cùng người dân và doanh nghiệp ở địa phương. Đây là một trong những căn cứ giúp cho kết nối với doanh nghiệp, các doanh nghiệp có đủ căn cứ để hồ sơ chúng ta liên thông từ cơ sở nuôi, đến nhà máy và xuất khẩu sang thị trường quốc tế, ta truy xuất được nguồn gốc”.

Tỉnh Sóc Trăng dẫn đầu công tác cấp mã số, cho các cơ sở đăng ký nuôi tôm.

Từng bước tháo gỡ những nút thắt nói trên, nhiều ý kiến cho rằng, mỗi địa phương cần tăng cường thông tin, tuyên truyền hướng dẫn về các quy định của Luật Thủy sản năm 2017; Nghị định 26/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản năm 2017, đặc biệt thủ tục đăng ký nuôi đối tượng thủy sản chủ lực và nuôi thủy sản lồng bè. Cùng với đó là việc tăng cường rà soát và triển khai các giải pháp nhằm tạo thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện thủ tục hành chính cấp giấy xác nhận cơ sở nuôi tôm; lập các đoàn công tác trực tiếp hướng dẫn cơ sở nuôi trồng thủy sản về hồ sơ đăng ký cấp giấy xác nhận nuôi thủy sản. UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo đơn vị chức năng triển khai nhanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất sang đất nuôi trồng thuỷ

Theo Tổng cục Thủy sản, từ khi hiệp định EVFTA giữa Việt Nam và EU có hiệu lực, đã có gần 50% số dòng thuế đang có thuế suất cơ sở từ 0-22% được giảm về 0%, trong đó các sản phẩm tôm sú, tôm thẻ chân trắng đông lạnh được giảm từ mức đang áp dụng là 4,2% về 0%. Hiệp định là cơ hội tốt để đưa hàng hóa vào thị trường tiềm năng với hơn 500 triệu dân, đặc biệt là các mặt hàng thủy sản của Việt Nam.

MINH HOÀNG