'Đưa xuất khẩu trực tuyến thành điểm sáng của Thương mại điện tử'

Phát biểu khai mạc diễn đàn, bà Lại Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho biết, những năm gần đây thương mại điện tử (TMĐT) tiếp tục khẳng định vai trò là động lực tăng trưởng của kinh tế số Việt Nam. Bất chấp bối cảnh còn nhiều thách thức, thị trường vẫn duy trì đà tăng trưởng hai chữ số.

Năm 2025, quy mô TMĐT bán lẻ cán mốc 31 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng hơn 25% và chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cả nước. Việt Nam giữ vững vị trí trong Top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử nhanh nhất thế giới và đứng thứ 3 về quy mô thị trường ở ASEAN (sau Indonesia và Thái Lan).

“TMĐT xuyên biên giới nổi lên như một kênh mở rộng thị trường hiệu quả cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là khối doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa; nhiều mô hình bán lẻ trực tuyến đã vươn tới người tiêu dùng ở các thị trường khu vực và quốc tế”, bà Lại Việt Anh khẳng định.

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng về thể chế và chiến lược đối với TMĐT. Bộ Công Thương đã hoàn thiện hai văn bản quan trọng, đóng vai trò nền móng cho giai đoạn phát triển tiếp theo của TMĐT: Thứ nhất, Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2026-2030 theo Quyết định 1568/QĐ-BCT, có hiệu lực từ ngày 3/6/2025, với định hướng tiên phong - xanh - bao trùm; Thứ hai, Luật TMĐT (đã được Quốc hội biểu quyết thông qua vào ngày 10/12/2025) bám sát 6 nhóm chính sách lớn về nền tảng; mạng xã hội TMĐT; TMĐT xuyên biên giới; livestream/affiliate; dịch vụ hỗ trợ; và TMĐT xanh.

Đây là khuôn khổ pháp lý quan trọng để thúc đẩy TMĐT phát triển lành mạnh, minh bạch, an toàn, trong đó có hoạt động TMĐT xuyên biên giới; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Giai đoạn 2026–2030 được đánh giá là thời điểm then chốt để Việt Nam hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm xuất khẩu TMĐT của khu vực, đòi hỏi chiến lược toàn diện về nền tảng, chính sách và tư duy phát triển. Tại diễn đàn, các phiên thảo luận tập trung vào chính sách và pháp luật cho TMĐT xuyên biên giới giai đoạn 2026–2030.

Theo ông Bùi Trung Kiên - Phó Chủ tịch VECOM, năm 2025 là năm bản lề đối với xuất khẩu trực tuyến, chuyển từ giai đoạn khởi động sang một giai đoạn phát triển mới, giai đoạn cất cánh. Trong chiến lược phát triển giai đoạn 2026 - 2030, TMĐT được xác định là giai đoạn quan trọng để Việt Nam từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm xuất khẩu TMĐT trong khu vực.

Diễn đàn Thương mại điện tử xuyên biên giới 2025 có hai phiên: Phiên 1, thảo luận về chiến lược xuất nhập khẩu tới năm 2030; các tác động chính sách – pháp luật, trong đó có Luật TMĐT; và kinh nghiệm, công cụ hỗ trợ xuất khẩu trực tuyến từ các doanh nghiệp; Phiên 2, đi sâu vào các giải pháp thực thi cho doanh nghiệp: nền tảng – dữ liệu – công cụ số; mở rộng thị trường khu vực qua xuất khẩu trực tuyến; giải pháp thanh toán an toàn, thuận tiện; và các giải pháp giúp nâng cao uy tín chuỗi cung ứng.

Điểm nhấn là Luật Thương mại điện tử vừa được Quốc hội thông qua, bổ sung các quy định mới về quản lý nền tảng xuyên biên giới, minh bạch dữ liệu giao dịch, hiện đại hóa quy trình hải quan và tăng cường bảo vệ người tiêu dùng, góp phần tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn cho hoạt động xuất khẩu trực tuyến.

Cũng trong khuôn khổ sự kiện, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ công bố Báo cáo Thương mại điện tử xuyên biên giới 2025, cập nhật xu hướng thị trường, hành vi mua sắm quốc tế, dự báo kim ngạch xuất khẩu qua kênh thương mại điện tử, đồng thời nhận diện nhóm hàng chủ lực, thị trường tiềm năng và đề xuất giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Một nội dung đáng chú ý khác là các sáng kiến của cộng đồng doanh nghiệp nhằm thúc đẩy TMĐT xuyên biên giới, từ đổi mới mô hình kinh doanh, tối ưu vận hành đến ứng dụng công nghệ trong tiếp cận thị trường quốc tế.

Ngoài ra, diễn đàn còn tổ chức các hoạt động giao lưu, kết nối kinh doanh giữa doanh nghiệp TMĐT, cùng khu vực triển lãm trưng bày các giải pháp và công nghệ phục vụ hoạt động xuất khẩu trực tuyến./.