Báo cáo có 2 phần, gồm thực hiện thủ tục hành chính trên Cổng thông tin một cửa quốc gia (NSW) và kiểm tra chuyên ngành với hàng hoá xuất nhập khẩu.
Hiện nay, cơ chế một cửa quốc gia của Việt Nam cho phép DN cung cấp thông tin cho nhiều cơ quan nhà nước trên một nền tảng duy nhất, hợp lý hóa thủ tục hành chính, giảm thời gian thông quan tại cửa khẩu và tiết kiệm chi phí cho DN. Tính đến ngày 17/10, cơ chế một cửa đã có 250/261 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối với gần 5 triệu bộ hồ sơ của hơn 55.000 DN. Tháng 4, có 12 thủ tục hành chính của 5 Bộ, ngành đang được thực hiện. Việc thực hiện thủ tục quản lý và kiểm tra chuyên ngành được khảo sát chung với các thủ tục của 10 bộ quản lý chuyên ngành.
Công tác quản lý kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu đã đạt được nhiều cải cách đáng kể, được cộng đồng DN ghi nhận. Có thể kể đến một số kết quả nổi bật như: Nhiều văn bản quy phạm pháp luật về quản lý và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu đã được sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ hoặc ban hành mới theo hướng cải cách, tạo thuận lợi cho DN.
 |
| Toàn cảnh hội thảo. |
Ông Phạm Ngọc Thạch, Phó trưởng Ban pháp chế VCCI cho biết, cuộc khảo sát năm 2022 ghi nhận ý kiến từ 3.048 DN từng thực hiện thủ tục và 46 cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công trên NSW trong thời gian từ tháng 4/2021 đến tháng 4/2022. Nhóm nghiên cứu chọn 12/249 thủ tục trên NSW có số lượng tờ khai lớn nhất để khảo sát, đánh giá.
Kết quả cho thấy, có 10/12 thủ tục khi thực hiện trên NSW giảm thời gian thực hiện từ 26 - 54% so với thực hiện thủ tục theo phương thức truyền thống (đến nộp hồ sơ giấy trực tiếp tại cơ quan Nhà nước). Đơn cử như thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu, xuất khẩu tiền chất công nghiệp giảm hơn nửa thời gian thực hiện.
Về chi phí thực hiện thủ tục, kết quả khảo sát, điều tra này cũng cho thấy việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia đã giúp giảm chi phí cho DN ở hầu hết các thủ tục so với phương thức truyền thống.
Có 10/12 thủ tục hành chính ghi nhận giảm chi phí khi làm thủ tục qua cơ chế một cửa quốc gia, chi phí thực hiện thủ tục giảm từ 148.000 đồng/thủ tục đến 3.845.000 đồng/thủ tục. Trong đó, thủ tục tàu biển Việt Nam và nước ngoài xuất cảnh rời cảng biển quốc tế giảm nhiều chi phí nhất.
Thủ tục cấp xuất xứ C/O giảm thời gian thực hiện 10 giờ, giảm chi phí 666.000 đồng; thủ tục nhập khẩu tiền chất công nghiệp giảm thời gian thực hiện 22 giờ, giảm 735.000 đồng; thủ tục nhập khẩu xe cơ giới giảm thời gian thực hiện 17 giờ, giảm 706.000 đồng.
Tương tự, thời gian kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu giảm 11 giờ, chi phí giảm 533.000 đồng; thời gian thực hiện thủ tục tàu biển xuất cảnh giảm 5 giờ, chi phí giảm 3.845.000 đồng…
Đánh giá mức độ thuận lợi khi thực hiện các thủ tục hành chính trên NSW, 45 - 81% DN trả lời cho biết dễ dàng thực hiện các thủ tục trên NSW tùy theo từng lĩnh vực. Tuy vậy, trong một số lĩnh vực, thời gian thực hiện các thủ tục này lại dài hơn. Chẳng hạn như thời gian thực hiện hai nhóm thủ tục hành chính về nhập khẩu trang thiết bị y tế, sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu có thời gian thực hiện thủ tục tăng từ 15 - 17% so với quy trình làm thủ tục truyền thống.
Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI cho rằng, Báo cáo công bố cho thấy cộng đồng DN ghi nhận những cố gắng của các cơ quan nhà nước nói trên. Tổng hợp kết quả khảo sát của trên 3.000 DN xuất nhập khẩu trong năm 2022, báo cáo phản ánh nhiều chuyển biến tích cực so với trước đây. Trong đó, số đông các DN cho biết Cổng NSW được vận hành tương đối tốt; quá trình thực hiện thủ tục trực tuyến trên Cổng thuận lợi hơn; việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính qua NSW đã giúp giảm thời gian và chi phí cho các DN. Các DN cũng quan sát thấy những chuyển biến tích cực tương tự trong lĩnh vực quản lý, kiểm tra chuyên ngành…Tuy nhiên, theo đại diện VCCI, kết quả khảo sát cũng cho thấy các DN tiếp tục mong muốn các bộ, ngành có thêm nhiều nỗ lực nâng cao hiệu quả của Cổng NSW và đẩy mạnh cải cách thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành nhằm tạo thuận lợi thương mại cho cộng đồng DN.
Ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, đơn vị đã, đang và sẽ nỗ lực hết sức phối hợp hợp tác với các Bộ, ngành liên quan về đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và hiện đại hóa các khâu thủ tục trên cổng thông tin một cửa quốc gia, hướng tới mục tiêu cải cách toàn diện và thực chất công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa nhập khẩu, nhằm tạo thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu.
Để nâng cao hiệu quả cơ chế một cửa quốc gia và cải cách thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành trong thời gian tới, ông Hoàng Quang Phòng cho rằng, cơ quan nhà nước cần thường xuyên rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa và áp dụng số hóa triệt để để quy trình tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính.
Ông Bradley Bessire, Quyền Giám đốc USAID Việt Nam nhận định:“USAID tin rằng đối thoại giữa các cơ quan nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp là rất quan trọng. Sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước với khu vực tư nhân sẽ mang lại sự minh bạch và các cải cách hiệu quả hơn. Nếu được thực hiện, các kết quả của cuộc Khảo sát sẽ giúp đẩy mạnh cải cách hơn nữa ngành Hải quan. Chúng ta cần phải chúc mừng cơ quan Hải quan Việt Nam vì những cải cách này đang tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp, thương nhân và nhà đầu tư kinh doanh tại Việt Nam”.
