Hội nghị toàn quốc về Du lịch năm 2020: Nắm chặt tay hành động và phát triển

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam (giữa) kêu gọi ngành Du lịch nắm chặt tay cùng hành động để đưa ngành thoát khỏi khủng hoảng và phát triển

Hội nghị này diễn ra tại Khu nghỉ dưỡng phức hợp Nam Hội An- HOIANA (Hội An, Quảng Nam) ngày 28.11 theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, do Bộ Văn hóa Thể Thao và Du lịch phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) cùng đối tác truyền thông và các bên liên quan đã tổ chức với chủ đề “Liên kết, hành động và phát triển”.

Hơn 400 đại biểu là lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ban, ngành; lãnh đạo các địa phương, sở quản lý du lịch trên cả nước và các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực nghỉ dưỡng, hàng không, du lịch, lữ hành, khách sạn cùng một số chuyên gia, nhà báo… đã tham dự Hội nghị.

Đánh giá lại, tư duy lại về cách làm du lịch

Khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể Thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện cho biết: Du lịch Việt Nam giai đoạn 2015- 2019 phát triển vượt bậc. Khách quốc tế đến Việt Nam tăng 2,3 lần, từ 7,9 triệu lên 18 triệu, tốc độ tăng trưởng 22,7% mỗi năm. Khách nội địa tăng từ 57 triệu lượt lên 85 triệu lượt với tốc độ 10,5% một năm. Năng lực cạnh tranh của du lịch Việt Nam được xếp hạng 63/140 nền kinh tế năm 2019 (tăng 12 bậc so với năm 2015).

Hội nghị đã đề xuất nhiều giải pháp giúp ngành hồi phục và tái cơ cấu thị trường

Du lịch tăng trưởng lan tỏa đến nhiều lĩnh vực, góp phần nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế theo hướng tích cực. Tuy nhiên, du lịch cũng là ngành chịu tác động bởi nhiều yếu tố, chịu thiệt hại nặng nề do dịch, khách du lịch nội địa giảm đến 45%, thiệt hại kinh tế tới 23 tỷ USD. Hội nghị toàn quốc về Du lịch 2020 được tổ chức nhằm tìm ra giải pháp đưa ngành Du lịch vượt qua khủng hoảng, quyết tâm thực hiện mục tiêu kép, vừa chống dịch, vừa phát triển du lịch.

Báo cáo đánh giá tình hình Du lịch Việt Nam trong bối cảnh Covid-19 do Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể Thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trình bày cho thấy: Năm 2019, ngành Du lịch đóng góp trên 9,2% vào GDP cả nước, tạo ra 2,9 triệu việc làm, trong đó có 927.000 việc làm trực tiếp. Những thành tựu của du lịch Việt Nam được thế giới đánh giá cao. Năng lực cạnh tranh của du lịch Việt Nam tăng 12 bậc, từ hạng 75/141 năm 2015 lên hạng 63/140 nền kinh tế năm 2019. Tổ chức du lịch thế giới xếp Việt Nam thứ 6 trong 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng du lịch nhanh nhất thế giới.

“Việt Nam được bình chọn là điểm đến du lịch hàng đầu châu Á hai năm liên tiếp, điểm đến văn hóa hàng đầu châu Á, điểm đến ẩm thực hàng đầu châu Á và nhiều giải thưởng danh giá khác”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát biểu khai mạc

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Hùng, năm 2020, đại dịch Covid-19 bùng phát tác động trực tiếp đến nền thế giới toàn thế giới, kinh tế Việt Nam và ngành Du lịch Việt Nam cũng thiệt hại nặng nề. Mặc dù là điểm sáng về an toàn phòng dịch Covid-19 trên thế giới nhưng ngành Du lịch Việt Nam vẫn không tránh khỏi tổn thất rất lớn. Từ tháng 3, Việt Nam dừng đón khách quốc tế, chỉ còn hoạt động du lịch nội địa. Lượng khách quốc tế cả năm 2020 ước chỉ đạt 3,7 triệu lượt, giảm 80%; khách nội địa đến hết tháng 11 ước đạt 49 triệu lượt, giảm 37,6% so với cùng kỳ năm 2019; khoảng 40- 60% lao động bị mất việc làm hoặc cắt giảm ngày công; khoảng 95% doanh nghiệp lữ hành quốc tế đã ngừng hoạt động; nhiều khách sạn phải đóng cửa, công suất sử dụng phòng có thời điểm chỉ đạt 10-15%; tổng thu du lịch cả nước thiệt hại lên tới 530.000 tỷ đồng (tương đương 23 tỷ USD).

Đại dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng toàn diện, sâu sắc tới ngành du lịch, đòi hỏi toàn ngành phải có biện pháp ứng phó kịp thời, phải đánh giá lại, tư duy lại về cách làm du lịch trong bối cảnh dịch còn diễn biến phức tạp trên thế giới, đồng thời xây dựng kế hoạch phục hồi và phát triển du lịch trong thời gian tới.

Nỗ lực đưa hoạt động trở lại bình thường, thực hiện “nhiệm vụ kép” vừa bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe người dân vừa duy trì sản xuất kinh doanh và bảo đảm an sinh xã hội, ngành Du lịch cũng chủ động điều chỉnh kế hoạch, chuyển hướng tập trung phát triển du lịch nội địa trong bối cảnh dừng đón khách quốc tế.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng ngành Du lịch cần thích ứng với tình hình mới, chú trọng nhiều hơn đến nâng cao chất lượng và tập trung vào thị trường nội địa

Thứ trưởng Nguyễn Văn Hùng đánh giá cao sự hưởng ứng của nhiều ban ngành, địa phương, người dân trong chương trình “Người Việt Nam du lịch Việt Nam”. Chỉ tính riêng tháng 6, lượng khách nội địa tăng mạnh, trung bình 1,5-3 lần so với tháng 5. Bên cạnh đó, hoạt động vận chuyển khách du lịch được phục hồi, nhất là tần suất khai thác của các hãng hàng không tăng cao: Vietnam Airlines đã mở lại 100% các đường bay nội địa, đồng thời đã mở thêm 18 đường bay mới kết nối các trung tâm du lịch của cả nước. Bamboo Airways có công suất chuyên chở tăng nhanh, đạt khoảng 80%. Vietjet Air trong tháng 5 đã thực hiện khoảng 8.000 chuyến bay với 45 đường bay trong nước, gần bằng 100% so với trước dịch.

Thứ trưởng nhấn mạnh chỉ số năng lực cạnh tranh của Du lịch Việt Nam tuy được cải thiện đáng kể nhưng còn thấp hơn nhiều nước trong khu vực; hiệu quả kinh doanh và thu hút khách du lịch chưa cao, thời gian lưu trú dài còn ít. Vẫn tồn tại nhiều chương trình du lịch giá rẻ; hợp tác, liên kết trong phát triển du lịch còn mang tính hình thức; thương hiệu du lịch Việt Nam chưa thực sự nổi bật; phát triển du lịch ở nhiều nơi chưa phát huy đúng với tiềm năng, lợi thế về tài nguyên du lịch..

Theo Thứ trưởng, trong bối cảnh hiện nay, vấn đề đặt ra với ngành là nhanh chóng phục hồi và phát triển du lịch một cách an toàn, bền vững, thích ứng với bối cảnh và xu hướng mới. Để giải quyết khó khăn, đưa ngành vượt qua khủng hoảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch kiến nghị với Chính phủ và Thủ tướng phủ cũng như các Bộ, ngành, địa phương: Tiếp tục có chính sách hỗ trợ ngành Du lịch và doanh nghiệp du lịch vượt qua khó khăn trong bối cảnh dịch Covid-19; chuẩn bị tốt nhất các điều kiện để phục hồi khách du lịch quốc tế khi điều kiện cho phép. Đồng thời tăng cường đầu tư công cho phát triển du lịch, đặc biệt là đầu tư vào cơ sở hạ tầng du lịch như sân bay, cảng biển đón tàu du lịch cỡ lớn, tăng khả năng tiếp cận điểm đến du lịch; đầu tư vào các công trình văn hóa lớn, công viên sinh thái; đầu tư choxúc tiến, quảng bá du lịch. Đề nghị Chính phủ giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng Đề án tổng thể về chuyển đổi số trong ngành du lịch đến năm 2030 phục vụ phát triển du lịch. Đề nghị các Bộ, ngành liên quan tích cực tham gia vào các công tác bảo đảm an toàn phòng chống dịch bệnh; tích cực tham gia vào việc xây dựng chuỗi cung ứng phát triển du lịch, phát triển đa dạng sản phẩm, đào tạo nhân lực, lồng ghép truyền thông, quảng bá du lịch Việt Nam…

Các địa phương, Hiệp hội du lịch Việt Nam, doanh nghiệp du lịch đề xuất đẩy nhanh chuyển đổi số để phát triển du lịch

Đề nghị Các địa phương quan tâm chỉ đạo việc phục hồi và phát triển du lịch sau đại dịch trên địa bàn, tăng cường liên kết, hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch vượt qua khó khăn và huy động nguồn lực thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, cần tăng cường đổi mới công nghệ cho giai đoạn tăng trưởng mới, hỗ trợ người lao động dễ dàng tiếp cận các chính sách hỗ trợ và tham gia đào tạo nghề, bảo đảm an ninh, an toàn tại các điểm đến du lịch…

Việt Nam là điển hình trên thế giới về phục hồi và phát triển du lịch

Tổng thư ký Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) Zurab Pololikashvili đánh giá: Hội nghị có ý nghĩa rất quan trọng với ngành Du lịch Việt Nam khi diễn ra trong thời điểm này. Đại dịch đòi hỏi sự chống trả mạnh mẽ và những quyết sách đúng đắn tại thời điểm thích hợp. Ông bày tỏ sự ngưỡng mộ tầm nhìn của Chính phủ Việt Nam khi thành lập Ban chỉ đạo quốc gia về phòng chống dịch Covid-19 và khống chế thành công dịch bệnh, cứu được nhiều mạng người.

Khi du lịch tái khởi động, ông tin tưởng Việt Nam sẽ tiếp tục là một điển hình cho tinh thần trách nhiệm trong lãnh đạo. Ông cho biết UNWTO sẽ tăng cường hỗ trợ Việt Nam trong quá trình thích ứng với thực trạng mới. Việt Nam sẽ tiếp tục là một điển hình tiêu biểu trên thế giới về tinh thần trách nhiệm trong lãnh đạo thúc đẩy du lịch phục hồi và phát triển.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh việc chung tay hành động để đưa du lịch thoát khỏi khủng hoảng và để người dân được thụ hưởng những dịch vụ du lịch đẳng cấp

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng: Ngành Du lịch cần chủ động tái cơ cấu thị trường du lịch quốc tế, tránh bị động, thiếu định hướng, chú trọng đến việc nâng cao chất lượng dịch vụ. Đây là lúc ngành Du lịch nhìn lại mình, khắc phục những hạn chế, yếu kém mà mình đã nhận ra nhưng chưa có thời gian sửa chữa. Đồng thời, phải quan tâm nhiều hơn tới thị trường nội địa đầy tiềm năng với 100 triệu dân, đặc biệt là hiện nay số dân có thu nhập khá (trung lưu) phát triển nhanh. Nhiều người Việt đi du lịch nước ngoài trong khi chưa đi hết các điểm đến tại Việt Nam. Các cấp, các ngành, doanh nghiệp du lịch phải làm sao thu hút thêm nhiều khách nội địa hơn nữa, để người Việt trải nghiệm dịch vụ cao cấp mà trước đây vốn thường chỉ dành cho khách nước ngoài.

Điều quan trọng là cần giữ an toàn như hiện tại, chưa vội mở các đường bay quốc tế đón khách nước ngoài vì có quá nhiều rủi ro khó lường. Dẫn lại bài học bùng phát dịch Covid-19 lần thứ 2 trong cộng đồng ở Đà Nẵng, Phó Thủ tướng cho rằng nếu không cẩn thận, sẽ phải bắt đầu lại từ đầu.

Phó Thủ tướng đi thăm các gian hàng trong khuôn khổ Hội nghị

Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh, du lịch là ngành cần thiết và có điều kiện chuyển đổi số rất nhanh. Cần có nền tảng số dùng chung cho toàn ngành và toàn xã hội. Cần số hóa toàn bộ di sản, kể cả cổ vật trong bảo tàng, đưa lên thành tài nguyên chung để phục vụ ngành du lịch. Mọi người cùng làm, cùng đóng góp, cùng hưởng. “Giờ là lúc chúng ta cùng nắm chặt tay và hành động, đưa ngành Du lịch vượt qua khủng hoảng và phát triển trong tương lai”, Phó Thủ tướng nói.

Tại Hội nghị, đại diện các doanh nghiệp đề xuất giải pháp nhằm tăng năng lực cạnh tranh cho ngành Du lịch trong và sau Covid-19; gợi ý xu hướng chuyển đổi số để phát triển trong tình trạng “bình thường mới”; đề xuất mô hình và kinh nghiệm hợp tác, liên kết giữa các nhà đầu tư về quảng bá, xúc tiến.

Các bộ, ban, ngành, địa phương, hiệp hội du lịch đã kiến nghị giải pháp hỗ trợ, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Trong khuôn khổ sự kiện có lễ ký kết hợp tác liên kết, phát triển du lịch giữa Hà Nội, TP HCM và 5 tỉnh, thành thuộc vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.

Kết quả hội nghị là cơ sở trình Thủ tướng chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phục hồi và phát triển du lịch phù hợp với diễn biến Covid-19.

ANH VŨ