Lần đầu tiên Việt Nam nhân bản thành công lợn Ỉ từ tế bào soma

Ngày 14/3, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết lần đầu tiên tại Việt Nam, các nhà khoa học của Viện Chăn nuôi, Bộ NN&PTNT đã nghiên cứu thành công và làm chủ công nghệ nhân bản lợn Ỉ từ tế bào soma mô tai (trưởng thành).

Theo đó, ngày 10/3, 4 lợn con đã chào đời khỏe mạnh, phát triển tốt từ công nghệ này.

Đây là một bước tiến vượt bậc về khoa học công nghệ của Việt Nam trong lĩnh vực nhân bản động vật, khẳng định và nâng cao vai trò, vị thế nền khoa học công nghệ của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Lợn Ỉ được nhân bản thành công từ tế bào soma, khỏe mạnh và phát triển tốt. (Ảnh: TTXVN).

Trước đó, từ tháng 7/2017, Viện Chăn nuôi đã tổ chức triển khai đề tài “Nghiên cứu tạo lợn Ỉ bằng kỹ thuật chuyển nhân tế bào soma” thuộc Chương trình trọng điểm nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn đến năm 2020. Với đội ngũ các nhà khoa học có kiến thức chuyên sâu, có nhiều kinh nghiệm, Viện Chăn nuôi đã triển khai thực hiện nghiên cứu, ứng dụng thành công công nghệ tạo động vật nhân bản bằng cấy chuyển nhân tế bào soma.

Thăm và làm việc với Viện Chăn nuôi về nhân bản lợn Ỉ ngày 14/3, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đánh giá đây là một bước tiến vượt bậc, quan trọng về khoa học công nghệ của Việt Nam trong lĩnh vực nhân bản động vật, khẳng định và nâng cao vai trò, vị thế nền khoa học công nghệ của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng đánh giá cao nhóm nghiên cứu của Viện Chăn nuôi đã chọn đúng đối tượng vì lợn vẫn là đối tượng chiếm tỷ trọng chính trong thực phẩm Việt Nam. Đồng thời, đây cũng là con cần phục hồi vì đây là đặc sản, đặc hữu của Việt Nam.

Theo TS Phạm Công Thiếu, viện trưởng Viện Chăn nuôi, trong điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị còn nhiều hạn chế, các nhà khoa học đã ngày đêm nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức để tổ chức nghiên cứu, ứng dụng và thực hiện thành công công nghệ nhân bản động vật với quy trình tạo dòng “tế bào cho” từ mô tai lợn Ỉ sử dụng trong quá trình cấy chuyển nhân tế bào cho và tạo phôi lợn nhân bản; quy trình tạo dòng “tế bào nhận” có màng sáng hoặc không có màng sáng (zona pellucida) được sử dụng cho quá trình cấy chuyển nhân tế bào và tạo phôi lợn nhân bản,…

Việc nhân bản thành công lợn Ỉ là một bước tiến mới trong lĩnh vực khoa học công nghệ của Việt Nam. (Ảnh: CAND).

Ưu điểm của phương pháp này dễ thao tác khi cấy chuyển nhân “tế bào cho”, tạo được nhiều phôi trong thời gian ngắn. Mặt khác, việc cấy chuyển phôi lợn 5-6 ngày tuổi đã nâng cao tỷ lệ thụ thai từ 24% (ở mức trung bình trên thế giới) lên 61%. Chính vì vậy, ngày 10/3/2021 đã có 4 “lợn Ỉ nhân bản” ra đời, khỏe mạnh và phát triển tốt.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng yêu cầu, với thành tựu trên, Viện Chăn nuôi rà soát lại toàn bộ quy trình để đảm bảo sự chắc chắn của kết quả, củng cố thành quả đạt được. Đồng thời từ đây, Viện Chăn nuôi tiếp tục xây dựng ra các nhiệm vụ mới của phương pháp này để giữ gìn, bảo tồn những giống vật nuôi bản địa đặc biệt cũng như mở ra một hướng đi phát triển các sản phẩm chăn nuôi đặc sản bản địa trong thực hiện Chiến lược chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045.

Được biết, kết quả này đã được công bố trên các tạp chí uy tín trong nước và quốc tế (Tạp chí công nghệ sinh học, Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Tạp chí Theriogenology).

Thành tựu nổi bật này đã mở ra các hướng nghiên cứu mới về: ứng dụng công nghệ nhân bản động vật trong chọn giống; bảo tồn các loài động vật có giá trị cao, động vật quý hiếm; kết hợp công nghệ nhân bản động vật với công nghệ chỈnh sửa gen để tạo ra các giống vật nuôi có năng suất cao, có khả năng kháng bệnh, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo ra những con lợn nhân bản theo ý muốn, phục vụ cho việc cấy ghép nội tạng trong tương lai.

MINH HẠ