Làng nghề bột gạo Sa Đéc trước khó khăn, thách thức

Trong những năm gần đây, tuy làng nghề gặp rất nhiều khó khăn trong khâu sản xuất, nhưng người dân nơi đây đã cố gắng vượt qua để bám trụ. Bà Nguyễn Kim Hương, chủ một cơ sở sản xuất bột mì ở xã Tân Phú Đông cho biết, cơ sở kinh doanh này liên kết với những hộ chăn nuôi heo vì phụ phẩm từ quá trình sản xuất được dùng để làm thức ăn cho vật nuôi. Tuy nhiên, hiện có 85% số lợn nuôi tại địa phương bị chết hoặc bị tiêu hủy do dịch tả lợn châu Phi. Các chất cặn bã không được sử dụng và thường gây ô nhiễm môi trường do người chăn nuôi trực tiếp đổ ra kênh, rạch.

Cơ sở sản xuất bột gạo Tư Nương tại Thành Phố Sa Đéc tỉnh Đồng Tháp.

Cơ sở của bà Hương chế biến 4-5 tấn gạo và tấm mỗi ngày để tạo ra 7 tấn bột ướt và 2 tấn bã ướt. Giá bã đậu từng vào khoảng 1.000 đồng một kg, nhưng đã giảm xuống còn 200-500 do dịch lợn tai xanh. “May mắn thay, vấn đề này đã được giải quyết khi chính quyền địa phương giúp chúng tôi mua máy sấy”, bà Hương chia sẻ.

Trung tâm khuyến công và tư vấn phát triển tỉnh đã hỗ trợ 50% tiền mua máy sấy bã bằng năng lượng mặt trời cho cơ sở của bà Hương. Bà cho biết, chất lượng bã sẽ tốt hơn khi phơi bằng máy. “Bên cạnh đó, thời tiết không ảnh hưởng gì, chúng tôi tiết kiệm được chi phí nhân công và bảo quản sản phẩm được lâu”. Giá bã khô là 5.000-5.500 đồng một kg, nhưng thường không có đủ để bán.

Ông Nguyễn Văn Nương, 72 tuổi, chủ cơ sở sản xuất bột gạo Tư Nương chia sẻ, gia đình ông đã làm nghề này từ ba đời nay. Trước đây, hầu hết các công việc được làm thủ công, đòi hỏi nhiều thời gian và nhân công và một hộ gia đình chỉ có thể sản xuất 100kg bột một ngày. Ông đã đầu tư vào cơ giới hóa và hiện sản xuất 20-40 tấn bột mỗi tháng với chỉ bốn hoặc năm nhân công. Cơ sở của ông cũng đã đầu tư công nghệ sản xuất ống hút bột gạo.

Ông Võ Thanh Tùng, Chủ tịch UBND tỉnh Sa Đéc, cho biết làng Bột hiện có 346 hộ làm bột gạo, chủ yếu ở các xã Tân Phú Đông, Tân Quy Tây và phường 2 của thành phố, mỗi hộ sản xuất 65 tấn bột và 42 tấn chất cặn bã mỗi ngày. Làng Bột hiện nay cũng cải thiện khả năng tiếp cận thị trường, mở rộng sản xuất và phát triển các sản phẩm mới nhằm đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng. Tuy vậy, làng Bột phải đối mặt với nhiều khó khăn như giá cả và nhu cầu biến động cùng với tốc độ đô thị hóa nhanh. Trong quý đầu tiên của năm nay, sản lượng bột mì của làng nghề đã giảm đến 30% do đại dịch.

Kế hoạch phát triển làng Bột đến năm 2020 đã khuyến khích các cơ sở sản xuất bột gạo sử dụng công nghệ và máy móc tiên tiến. Năm ngoái, chính quyền thành phố đã trợ cấp cho ba hộ gia đình ở xã Tân Phú Đông để mua năm máy sấy. Địa phương cũng vẫn sẽ tiếp tục cung cấp các khoản trợ cấp này. Lãnh đạo nơi đây cũng có kế hoạch thành lập Hợp tác xã làng nghề làm bột gạo Sa Đéc để giải quyết tốt hơn các vấn đề liên quan đến tìm kiếm thị trường và đầu vào, gia tăng giá trị cho sản phẩm và nâng cao lợi nhuận.

ÁNH DUY