Lĩnh vực bán dẫn là hạt nhân quan trọng tới quá trình phát triển công nghệ hiện đại

Phát triển nguồn nhân lực là trọng tâm

Chia sẻ tại họp báo chương trình "Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024", Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết, sự phát triển của công nghệ ngành càng diễn ra với tốc độ nhanh chóng; trong đó, công nghiệp bán dẫn là hạt nhân của ngành công nghiệp điện tử, là ngành công nghiệp lõi, quan trọng cho sự phát triển công nghệ hiện đại.

Ngành bán dẫn ở Việt Nam đang có tiềm năng tăng trưởng đáng kể trong thời gian tới. Theo dự báo của Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Đông Nam Á (SEMI SEA), thị trường bán dẫn Việt Nam có thể tăng trưởng hơn 6% trong giai đoạn 2022-2027.

Việt Nam đã và đang từng bước hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về đầu tư, doanh nghiệp để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư; triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn chuỗi cung ứng toàn cầu trong ngành bán dẫn; tìm kiếm và thúc đẩy các giải pháp công nghệ để hỗ trợ, phát triển và lan tỏa. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp các bộ, ngành nghiên cứu, xây dựng đề án “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2045” với mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư đến năm 2030. Thứ Trưởng Đông cho biết.

Cùng với ngành bán dẫn, Trí tuệ nhân tạo (AI) là một lĩnh vực nền tảng của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Tiếp nối thành công năm 2023, Chủ đề của Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 là “Đổi mới sáng tạo cùng doanh nghiệp thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo chinh phục thị trường toàn cầu”. Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 bám sát vào bối cảnh ngành công nghiệp bán dẫn ngày càng đóng vai trò quan trọng trong cạnh tranh kinh tế toàn cầu, sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo, chiến lược phát triển các ngành công nghệ cao của Chính phủ Việt Nam.

“Chương trình không chỉ cho thấy tầm nhìn và sự ủng hộ rất lớn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc thúc đẩy hai lĩnh vực tiềm năng này mà còn góp phần hiện thực hóa những mục tiêu chiến lược Chính phủ đặt ra”, Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh.

Ông Phùng Việt Thắng - Giám đốc quốc gia của Intel - cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam có lợi thế nguồn lực trẻ, sự sẵn sàng cao, nhưng để bước ra thế giới, mở rộng thị trường toàn cầu, cần có chiến lược quốc gia từ Chính phủ.

Góp ý vào đề án nhân lực ngành bán dẫn, ông Thắng thừa nhận, mục tiêu 50.000 kỹ sư còn nhiều thách thức đan xen. Đề án cần phân tích kỹ hơn nhân lực trong từng khâu của chuỗi giá trị bán dẫn; nhân lực hiện tại, hay được đào tạo trong tương lai sẽ phù hợp với khâu nào.

Ông Vũ Duy Thức - tiến sĩ AI chế tạo robot tại thung lũng Silicon (Mỹ) - cho biết, nhiều vị trí quan trọng ở các tập đoàn bán dẫn, AI trên thế giới là người Việt, có mong muốn quay lại Việt Nam đóng góp cho ngành công nghiệp nước nhà. "Nếu tận dụng được nguồn lực này, thành lập ban cố vấn với đội ngũ giàu kinh nghiệm từ nước ngoài, có thể tạo đòn bẩy cho ngành bán dẫn, AI của Việt Nam phát triển nhanh". 

Việt Nam được dự báo thành "con rồng" AI

Theo TS. Rafael Frankel, Giám đốc Chính sách công khu vực Đông Nam Á, Tập đoàn Meta chia sẻ bức tranh kinh tế của Việt Nam đã có sự chuyển mình rõ rệt. Tốc độ tăng trưởng kinh tế trong một thế hệ vừa rồi của Việt Nam đã rất mạnh mẽ. Người dân có quyết tâm, có tinh thần khởi nghiệp. Nhiều doanh nghiệp đã trở thành đối tác tin cậy của các doanh nghiệp Mỹ.

Vị TS này cũng cho rằng Chính phủ Việt Nam rất cởi mở hợp tác kinh tế cùng nhiều quốc gia trên thế giới, không chỉ trong lĩnh vực công nghệ. “Việt Nam sẽ trở thành “con rồng” trí tuệ nhân tạo, giúp thúc đẩy AI ở khu vực Đông Nam Á. Có nhiều lý do khiến cho tôi lạc quan về quan điểm trên”.

Theo Thứ trưởng Trần Duy Đông, cùng với ngành bán dẫn, AI là một lĩnh vực nền tảng của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Sự phát triển của AI không chỉ trong lĩnh vực công nghệ mà thực sự sẽ thay đổi cơ bản cách con người nghiên cứu, làm việc, sáng tạo nội dung và được dự đoán sẽ đóng góp hàng nghìn tỷ đô la vào kinh tế toàn cầu hàng năm, theo Báo cáo của McKinsey 2023.

Việt Nam cũng đã có những doanh nghiệp đạt những thành tích đáng kể trong nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo như FPT, Viettel AI, VNPT AI, VIN AI… "Điều này càng chứng tỏ năng lực và vị thế của kỹ sư, chuyên gia Việt Nam trong việc nghiên cứu, phát triển ứng dụng công nghệ AI", Thứ trưởng Đông nhấn mạnh. 

Bà Phan Thị Thanh Ngọc, Giám đốc tư vấn chuyển đổi số, Công ty công nghệ thông tin VNPT-IT, cho biết phát triển công nghiệp công nghệ số của Việt Nam hiện nay đang có nhiều cơ hội và tiềm năng phát triển. Cụ thể là mức độ phổ biến ngày càng tăng của công nghệ IoT, sự thâm nhập mạnh mẽ của thương mại điện tử, hay ưu tiên tập trung đầu tư thành phố thông minh của Chính phủ, việc tăng cường sử dụng các công nghệ 4.0 như AI, AR/VR, Blockchain trong các ngành công nghiệp. Bên cạnh đó là việc chú trọng đầu tư vào các giải pháp an toàn thông tin, bảo mật dữ liệu, sự xuất hiện của mạng 5G...

Trong làn sóng phát triển của công nghệ AI, Việt Nam cũng đã có những bước đi mạnh mẽ trong việc tham gia thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và phát triển nguồn nhân lực AI. Năm 2021, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030. Sau 2 năm triển khai, Việt Nam đạt được thành tựu đáng khích lệ, trong đó ghi nhận năm 2022, Việt Nam đứng thứ 55 trong số 180 quốc gia và vùng lãnh thổ về chỉ số sẵn sàng về AI, tăng 7 bậc so với 2021, theo báo cáo của Oxford Insights.

Chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 sẽ diễn ra với 2 chủ đề trụ cột là: Tìm kiếm và vinh danh các giải pháp nâng cao chất lượng công đoạn thiết kế, đóng gói, kiểm thử trong chuỗi giá trị ngành bán dẫn, với ưu tiên ứng dụng phục vụ lĩnh vực trí tuệ nhân tạo; Tìm kiếm và vinh danh các giải pháp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo phục vụ cho xây dựng, phát triển DN, gia tăng năng suất công việc, hướng đến thúc đẩy tư duy hợp tác, thu hút nguồn lực, xây dựng nền tảng hợp tác đa phương để thiết lập bệ phóng cho các DN Việt Nam gia tăng giá trị và nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu./.