Môi giới bất động sản cần làm gì để thích nghi với thay đổi trong khung pháp lý mới?

Theo dữ liệu nghiên cứu từ Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), hiện nay Việt Nam có khoảng 100.000 cá nhân môi giới đang hoạt động và chính thức làm việc ở các tổ chức kinh doanh chuyên nghiệp.

Trong đó, có 40.000 cá nhân tham gia hoạt động có chứng chỉ hành nghề môi giới, phần còn lại là hàng trăm nghìn hay hàng triệu người gia nhập lúc thị trường bất động sản sốt nóng, tham gia triển khai giao dịch bất động sản.

Thế nhưng, đa số là các cá nhân “tay ngang”, nghề “tay trái”, hành nghề tự do, không có kiến thức hành nghề, không được đào tạo và hoạt động tự phát và không chịu sự quản lý chuyên nghiệp của bất kỳ tổ chức nào. Họ chỉ chú ý làm thế nào để giao dịch diễn ra nhanh nhất, lợi dụng cơ hội thổi giá nhà đất để ôm hàng, chuộc lợi và lừa đảo khách hàng… khiến thị trường lũng đoạn.

Theo đó, thị trường bất động sản Việt Nam có nhiều bất ổn, làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư và mất hình ảnh của môi giới bất động sản chân chính. Đó là những người cung cấp thông tin thực sự, hỗ trợ giao dịch và tạo ra một môi giới giao dịch công bằng và hiệu quả cho cả hai bên mua bán.

Quy định siết chặt hoạt động của môi giới bất động sản

Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 (sửa đổi) đã chính thức được thông qua và có hiệu lực từ năm 2025, có nhiều điểm mới hướng tới siết chặt hoạt động của môi giới. Cụ thể, Điều 61 Luật này có quy định rằng cá nhân hành nghề môi giới bất động sản cần có chứng chỉ hành nghề, phải hành nghề trong một đơn vị kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hay một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản.

Điều đó có nghĩa là cá nhân không được phép hoạt động trong lĩnh vực môi giới bất động sản tự do và tự phát như hiện nay (trong khi quy định trong khoản 2 Điều 62 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 cho phép cá nhân được quyền kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập).

Ngoài ra, quy định tại khoản 1 Điều 62 Luật này cũng nêu rõ cá nhân hành nghề môi giới bất động sản được hưởng hoa hồng, thù lao từ sàn giao dịch bất động sản hoặc doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới.

Theo Điều 48 Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi 2023, chủ đầu tư dự án, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bất động sản, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải nhận tiền thanh toán theo hợp đồng kinh doanh, hợp đồng kinh doanh dịch vụ bất động sản thông qua tài khoản mở tại tổ chức tín dụng trong nước hoặc nước ngoài đang hoạt động hợp pháp tại thị trường Việt Nam.

Theo đó, mọi thù lao, hoa hồng môi giới sẽ chuyển khoản qua ngân hàng đối với môi giới hoạt động trong các công ty bất động sản.

Về việc cấp chứng chỉ môi giới, Bộ Xây dựng đã bắt đầu thực hiện tổ chức các kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề. Bộ Xây dựng sẽ giao hoặc trực tiếp ủy quyền cho một số đơn vị tổ chức kỳ thi để lên phương án tổ chức, trong đó có Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam.

Những nội dung mới vừa được thông qua của Luật Kinh doanh Bất động sản nói trên sẽ loại bỏ nhiều môi giới bất động sản thiếu chuyên nghiệp, tạo nên một môi trường kinh doanh bất động sản minh bạch, lành mạnh và theo đúng chủ trương của Chính phủ.

Đồng thời, việc giao dịch qua tài khoản cũng giúp Nhà nước có thể chống tình trạng thất thu khi khoản hoa hồng của lực lượng này là rất cao. Thế nhưng, những quy định đó cũng đặt ra khó khăn và thách thức trong việc tuyển dụng, đào tạo nhân sự đối với các sàn giao dịch bất động sản. Ngoài ra, cũng là những yêu cầu cao hơn đối với lực lượng theo nghề này.

Môi giới bất động sản cần thay đổi 

Luật Kinh doanh Bất động sản cũng như các bộ Luật liên quan tới lĩnh vực quan trọng này sẽ chính thức có hiệu lực sau khoảng 1 năm nữa. Môi giới cần nhanh chóng cập nhật kiến thức, cải thiện kỹ năng và tận dụng cơ hội mới trên thị trường để thích nghi với những đổi mới trong khung pháp lý của luật mới.

Thứ nhất là dành thời gian nắm vững cũng như tìm hiểu các quy định pháp luật mới liên quan đến lĩnh vực bất động sản một cách rõ ràng hơn để áp dụng đúng đắn. 

Thứ hai, người theo nghề môi giới cũng cần cải thiện kỹ năng và chuyên môn của mình. Theo đó, môi giới cần thường xuyên nâng cao kỹ năng và kiến thức về ngành bất động sản, trong đó có việc cải thiện khả năng đàm phán, kỹ năng giao tiếp và nâng cao kiến thức về thị trường địa ốc.

Thứ ba, môi giới bất động sản cũng nên học cách sử dụng công nghệ và hệ thống quản lý nhằm tối ưu hóa quy trình làm việc, đẩy mạnh tính minh bạch và chuyên nghiệp trong hoạt động kinh doanh.

Thứ tư, tích cực tham gia vào các hoạt động cũng như sự kiện của ngành bất động sản thông qua các tổ chức xã hội nghề nghiệp nhằm cập nhật thông tin và xây dựng, duy trì các mối quan hệ làm ăn trong ngành.

Sau cùng, môi giới không nên chỉ chú ý vào một loại hình hay khu vực bất động sản cụ thể mà có thể tìm kiếm cơ hội mới trong các phân khúc thị trường khác nhau hay khu vực đang phát triển nhanh chóng.