Người nước ngoài mua bán bất động sản Việt Nam để “lướt sóng”

Trong báo cáo “Hai thập kỷ phát triển đô thị” được CBRE Việt Nam công bố thời gian qua cho thấy, từ năm 2015 khi chính sách sở hữu nhà cho người nước ngoài được nới lỏng, số lượng khách hàng và các nhà đầu tư lớn trên thế giới đến Việt Nam ngày càng nhiều, trong đó, chủ yếu là khách hàng Trung Quốc, Hong Kong và Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc, Nga… Những nhóm đối tượng này chiếm khoảng 75% số lượng người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam do có khoảng cách địa lý tương đối gần nhau.

CBRE lý giải nguyên nhân sâu này là do Việt Nam có khoảng cách địa lý tương đối thuận lợi với các quốc gia kể trên, bên cạnh đó, nhiều chủ đầu tư bất động sản quốc tế cũng đã chọn Việt Nam là điểm đến tiềm năng có thể tăng giá mạnh… Do đó, bất động sản Việt Nam càng có sức hút lớn trên thị trường và ngày càng được nhiều người yêu thích. 

Từ năm 2015 nhận thấy thị trường có những quy định không hợp lý, Chính phủ đã bắt đầu tháo gỡ những rào cản, thay đổi chính sách để tạo điều kiện cho người nước ngoài sở hữu bất động sản tại Việt Nam. Dù không hạn chế về số lượng nhà nhưng luật cũng đưa ra quy định rõ ràng về số lượng người nước ngoài được phép sở hữu tối đa đối với một dự án.

Cụ thể, mỗi người nước ngoài sẽ được sở hữu ở mức 30% trên tổng số căn hộ đối với mỗi dự án và không vượt quá 250 căn nhà liền thổ trong một đơn vị hành chính ở cấp phường. Thời gian thuê nhà dài hạn tối ta được quy định là 50 năm, nếu muốn gia hạn sẽ phải tùy thuộc vào những bộ luật hiện hành nhưng thời gian xin gia hạn thêm không quá 49 năm hoặc có thể chuyển sang sở hữu lâu dài trong trường hợp người nước ngoài kết hôn với người Việt Nam.

Tuy nhiên qua khảo sát thực tế có thể thấy có đến 60% người nước ngoài mua chung cư để chờ tăng giá thì bán kiếm lời. Trong giai đoạn chờ tăng giá, đa phần họ sẽ xử lý bằng biện pháp cho thuê để có nguồn thu nhập ổn định hàng tháng, rất ít người mua để sinh sống lâu dài, với người nước ngoài vấn đề kinh tế không quá "nặng" như những nhà đầu tư Việt Nam.

Theo số liệu thống kê, từ năm 2015 đến hết quý III/2023, đã có hơn 3.000 người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam, trong đó, 9/10 người đều chọn hình thức mua căn hộ nhưng họ không dùng để ở mà chủ yếu chờ đợi để sản phẩm tăng giá rồi bán ra thị trường. 

Có thể thấy đa phần khách nước ngoài đều có “khẩu vị” yêu thích đối với sản phẩm nhà chung cư, đặc biệt là phân khúc chung cư cao cấp tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM. Những dự án sở hữu vị trí đắc địa, giá bán phù hợp và có tiềm năng tăng giá trong tương lai… là sở thích đầu tư của người nước ngoài. CBRE cho biết, đa phần những người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam chủ yếu để bán, số lượng người mua để ở lâu dài rất ít. Những người nước ngoài có nguồn tiền tương đối dồi dào nên khi đầu tư vào thị trường nước ta họ thường thích các sản phẩm cao cấp, hiện đại, không gian sống văn minh…

Trước đó, trong báo cáo hồi tháng 8/2023, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) đã từng đưa ra kiến nghị cho phép người nước ngoài được phép mua nhà từ công dân Việt Nam, cá nhân người nước ngoài cũng được mua các bất động sản du lịch vì đây là những sản phẩm cao cấp, khó thanh khoản trên thị trường sẽ phù hợp với khả năng tài chính của người nước ngoài trong giai đoạn khó khăn này. Theo nhận định của VARS khi bán nhà cho người nước ngoài sẽ giúp cho thị trường giải quyết được một lượng lớn hàng tồn kho trên thị trường, nhờ đó cũng giúp tăng tính thanh khoản của thị trường.

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cũng đã từng có văn bản đề xuất góp ý với vấn đề nên hay không nên giới hạn “trần” sở hữu nhà ở thương mại với những tổ chức, cá nhân nước ngoài tham gia vào thị trường Việt Nam bao gồm cả việc mua căn hộ du lịch (condotel). Bởi lẽ, ở thị trường bất động sản TP.HCM số lượng người nước ngoài tham gia tương đối lớn và được rất nhiều nhà đầu tư yêu thích.

Bên cạnh đó, HoREA cũng có văn bản gửi UBND TP.HCM để đề xuất việc xem xét cấp sổ hồng cho những người nước ngoài mua nhà trên địa bàn theo Luật Nhà ở. HoREA thông tin thêm, Luật Nhà ở cho phép những cá nhân nước ngoài đã nhập cảnh hợp pháp sẽ có quyền để mua và sở hữu một căn nhà (căn hộ) đối với các dự án nhà ở thương mại, trừ những khu vực nằm trong diện bảo đảm quốc phòng, an ninh. Đồng thời, những người này sẽ có quyền sở hữu nhà tối đa trong vòng tối đa là 50 năm kể từ khi được cấp sổ hồng, họ cũng có thể được gia hạn thêm theo quy định của Chính phủ.

Theo thống kê, TP.HCM đang là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng người nước ngoài mua nhà để định cư. Bên cạnh đó, đây cũng là một trong những đối tượng tiềm năng đối với phân khúc bất động sản cao cấp. Thời gian qua, phân khúc bất động sản cao cấp trên thị trường đang gặp rất nhiều khó khăn, số lượng giao dịch có nhưng vẫn ít nên việc nới lỏng những quy định cho các nhà đầu tư ngoại tham gia vào thị trường sẽ là giải pháp hữu hiệu để giải quyết được một phần hàng tồn kho ở phân khúc này./.