Nhân lực cho lĩnh vực tự động hóa cần được hỗ trợ từ hệ thống giáo dục

Lĩnh vực tự động hóa là ngành học hấp dẫn hiện nay

Xu hướng chuyển đổi sang các lĩnh vực công nghệ cao như Khoa học máy tính, Trí tuệ nhân tạo, Khoa học dữ liệu, Kỹ thuật điều khiển và Tự động hóa, Y Dược, công nghệ thực phẩm, Công nghệ Sinh học… nằm trong 18 ngành nghề cần lao động tốt nghiệp đại học được Bộ GD&ĐT thống kê. Điều này là nhằm đáp ứng với sự phát triển của kinh tế số và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP.HCM, từ năm 2020 đến năm 2030, nhu cầu nhân lực cần qua đào tạo bình quân chiếm 85%. Trong đó nhu cầu nhân lực có sơ cấp nghề chiếm tỉ lệ 21%, trình độ trung cấp chiếm tỉ lệ 28%, trình độ cao đẳng chiếm 16%, trình độ đại học trở lên chiếm 18%.

Trong tổng nhu cầu nhân lực qua đào tạo, nhóm ngành nghề kỹ thuật công nghệ chiếm tỉ trọng 35%, nhóm ngành Kinh tế - Tài chính - Ngân hàng - Pháp luật - Hành chính chiếm tỉ trọng 33%, nhóm ngành khoa học tự nhiên chiếm tỉ trọng 7%, các nhóm ngành khác chiếm tỉ trọng 3-5%.

Với nhu cầu đó, cũng như mọi kỳ tuyển sinh gần đây, ngành Kỹ thuật điều khiển và Tự động hoá trong Top điểm cao theo phương thức xét tuyển điểm thi tốt nghiệp THPT. Đứng đầu là Đại học Bách khoa Hà Nội 28,16 điểm. Đại học Công nghiệp TP.HCM với số điểm 27,25.

Ở phía Nam, nhiều ngành của Trường Đại học Bách khoa TP.HCM có điểm chuẩn cao, tăng mạnh so với năm 2023. Ở chương trình tiêu chuẩn, điểm chuẩn ngành Khoa học máy tính cao nhất là 84,16 tăng 4,32 điểm; Điểm chuẩn ngành Kỹ thuật máy tính xếp thứ 2 với 82,87 điểm tăng 4,61 điểm so với năm 2023.

Nhiều ngành có điểm chuẩn tăng vọt so với năm 2023, trong đó nhóm ngành Điện, Điện tử viễn thông tự động hoá có điểm chuẩn 80,03 tăng 13,44 điểm; Ngành Kỹ thuật cơ khí tăng 15,4 điểm; Tàu thuỷ hàng không tăng 15,44; Kỹ thuật cơ điện tử tăng 9,52; Kỹ thuật nhiệt tăng 11,55; Kiến trúc tăng 11,49; Kỹ thuật vật liệu tăng 13,4; Vật lý kỹ thuật tăng 13,05; Cơ kỹ thuật tăng 14,05; Quản lý công nghiệp tăng 12,11…

Ở phía Bắc, ĐH Bách khoa Hà Nội điểm thi cũng tăng nhẹ, nhưng không đáng kể so với năm ngoái. Nhưng đây là một trong những ngành nằm trong Top điểm cao của ĐH Bách khoa Hà Nội những năm gần đây.

Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, ngành Kỹ thuật điều khiển và Tự động hóa lấy 26,05 điểm, so với năm ngoái tăng 1,03 điểm.

Cần nỗ lực đẩy cao trình độ chuyên môn tự động hóa

TS. Phạm Việt Phương - Trưởng khoa Tự động hoá, Trường Điện - Điện tử, Đại học Bách khoa Hà Nội chỉ ra các yếu tố khiến ngành này có sức hút: Đội ngũ cựu sinh viên ngành Tự động hóa được doanh nghiệp đánh giá cao về trình độ chuyên môn và phẩm chất nghề nghiệp đã góp phần nâng cao hiểu biết của học sinh và phụ huynh đối với lĩnh vực Tự động hóa. Hiện nay Việt Nam có rất nhiều nhà máy đang trong xu thế chuyển đổi số, hiện đại hoá, đây chính là cơ hội cho ngành học tự động hoá.

TS. Phạm Việt Phương chia sẻ, điểm tuyển sinh ngành Kỹ thuật Điều khiển và Tự động hóa của Đại học Bách khoa Hà Nội năm nay tăng nhẹ so với năm ngoái. Cụ thể: Chương trình chuẩn là 28.16 đối với điểm tốt nghiệp (TN) THPT và 73.77 đối với điểm TSA; Chương trình tiên tiến là 27.54 đối với điểm TN THPT và 73.77 đối với điểm TSA; Chương trình Việt - Pháp PFIEV là 26.22 đối với điểm TN THPT và 62.48 đối với điểm TSA.

Điều này cho thấy các chương trình đào tạo ngành Kỹ thuật Điều khiển và Tự động hóa vẫn nhận được sự quan tâm rất lớn và là sự lựa chọn hàng đầu trong nhóm các ngành kỹ thuật công nghệ của thí sinh. Bên cạnh đội ngũ giảng viên tâm huyết có trình độ cao, chương trình đào tạo tiên tiến cập nhật thì sự thành công của đội ngũ cựu sinh viên đang làm việc tại các doanh nghiệp tổ chức đã góp phần củng cố và nâng cao vị thế của ngành.

Đây là các nguyên nhân chính dẫn tới điểm tuyển sinh vào ngành luôn được duy trì ở vị trí cao mặc dù chỉ tiêu tuyển sinh hàng năm đều duy trì ở mức 650 sinh viên.

Theo TS. Phạm Việt Phương, các trường đào tạo ngành Kỹ thuật Điều khiển và Tự động hóa cần kiên định giữ vững chất lượng đào tạo. Đây là cơ sở để các đơn vị vạch ra được chiến lược phát triển đội ngũ giảng viên chất lượng, là động lực để cải tiến và cập nhật chương trình đào tạo theo hướng hiện đại, gắn với thực tế công nghiệp và phù hợp với xu thế phát triển của xã hội hiện đại. Nếu chất lượng đào tạo tốt, đồng thời có chiến lược truyền thông hướng nghiệp đúng và trúng sẽ là những yếu tố để thu hút ngày càng nhiều sinh viên giỏi, đam mê với ngành nghề.

Là một trong những sinh viên có điểm trúng tuyển cao nhất theo phương thức thi tốt nghiệp THPT với số điểm 28,84, em Nguyễn Thị Lánh - K69 trường Điện - Điện tử (ĐH Bách khoa Hà Nội) chia sẻ, bản thân em mong muốn được học tập trong một môi trường tốt, được đội ngũ các thầy cô có kinh nghiệm dạy bảo thì trường ĐH Bách khoa Hà Nội là lựa chọn đầu tiên của em. Mặc dù đây là một ngành học rất khó, nhưng em tin chắc rằng, với sự cố gắng, nỗ lực của bản thân cùng sự dìu dắt của thầy cô trong tương lai em sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ mà mình đã đặt ra.

Sinh viên Nguyễn Trà My - K65 ngành Kỹ thuật điều khiển và Tự động hóa (ĐH Giao thông Vận tải) với số điểm đầu vào 28,2 chia sẻ, Trà My có sự đam mê, yêu thích với lập trình, cũng là một người thích môn vật lý chính vì vậy mà em đã chọn ngành Tự động hóa để theo đuổi, phát triển, rèn luyện bản thân.

Trà My cũng chia sẻ, theo học ngành Kỹ thuật điều khiển và Tự động hóa em sẽ được trang bị kiến thức về lý thuyết mạch điện - điện tử; lập trình tự động hóa các dây chuyền sản xuất công nghiệp; điều khiển điện tử công suất và truyền động điện; kỹ thuật điều khiển robot;… Mặc dù là một ngành học đòi hỏi kỹ năng tốt nhưng em tin chắc rằng, bản thân có thể tiếp cận và học hỏi được nhiều kiến thức và có một nền tảng vững chắc cho bản thân sau này khi ra trường.